Skólavarðan - 01.04.2007, Blaðsíða 24

24
LESHÖMLUN
Frá gæslu til skóla
SKÓLAVARÐAN 3.TBL. 7. ÁRG. 2007
Margir sáu eftir lestrarmiðstöð
Kennaraháskóla Íslands sem var aflögð
fyrir nokkrum árum. Þrír starfsmenn
voru við lestrarmiðstöðina en henni
stýrði Rannveig Lund sérkennari og
sérfræðingur í læsi. Rannveigu er enn
sem fyrr annt um hag fólks sem stríðir
við lestrarörðugleika og segir það fá
allt of lítinn stuðning í grunnskóla og
atvinnulífi.
Ári eftir lokun lestrarmiðstöðvarinnar
stofnaði Rannveig fyrirtækið Lestrarsetur
Rannveigar Lund með aðsetur í Reykja-
víkurakademíunni. Þar veitir hún ein-
staklingum ráðgjöf og greiningu, heldur
20 kennslustunda námskeið fyrir byrjenda-
kennara og sérkennara, sem kallast Frá
mati til kennslu, og stutt námskeið sem
henta fræðslufundum fyrir kennara 1.-10.
bekkjar. Það námskeið kallast Brúum bilið
milli talmáls og ritmáls með kennslu.
Þá stendur Rannveig fyrir námskeiðum
um greiningarprófið GPR-14h sem hún
samdi ásamt Ástu Lárusdóttur og loks má
nefna árlega fræðsludaga Lestrarsetursins
sem haldnir eru 24. og 25. ágúst að þessu
sinni. Af því tilefni kemur hingað til lands
Jane Baker, forstöðukona rannsókna og
þjálfunar við Jemicy School Outreach
Center í Baltimore, en hópur íslenskra
kennara hefur sótt þá stofnun heim og
hrifist af hugmyndum og aðferðum sem
þar er beitt. Skólavarðan hitti Rannveigu
að máli og spurði hana nánar út í starfið,
fyrirtækið og lestrarvanda á Íslandi.
Greiningarpróf fyrir fjórtán ára
„Ég er í nokkurn veginn sömu verkefnum
og ég var í hjá Kennaraháskólanum,“
segir Rannveig. „Mesta breytingin er
sú að ég er ekki lengur í fastri áskrift
að launum. En fram til þessa hefur
gengið vel. Staða lestrarmiðstöðvarinnar
breyttist í kjölfar flutnings grunnskólans
frá ríki til sveitarfélaga en miðstöðin
heyrði undir ríkið. Þar með hefðu grunn-
skólanemendur átt að fara að greiða
fyrir þjónustu miðstöðvarinnar en fram-
haldsskólanemendur ekki. Þetta þótti ekki
nógu gott svo það varð að ráði að allir
greiddu eitthvað, grunnskólanemendur
talsvert minna en þeir hefðu ella gert
en enginn fékk fría þjónustu eins og
framhaldsskóla- og háskólanemendur
hefðu átt að fá. Síðarnefndi hópurinn
var í meirihluta þeirra sem sóttu til okkar
þjónustu. Að lokum fór svo að árið 2003
setti Alþingi lestrarmiðstöðina ekki á sér-
fjárveitingu en Kennaraháskólanum var
gert að forgangsraða verkefnum sínum
innan þess fjármagns sem skólanum var
úthlutað það ár. Lestrarmiðstöðin lenti
aftast á þeim lista og því fór sem fór. Vorið
2002 fór ég svo á eins árs biðlaun.“
Rannveig notaði biðlaunaárið til að
fullklára og gefa út staðlað skimunarpróf
á umskráningarfærni, stafsetningu, hljóð-
lestrarhraða og lesskilningi. „Við Ásta
Lárusdóttir sömdum þetta próf saman,
það heitir GRP-14h og er ætlað fjórtán ára
nemendum. Þetta var mjög stórt verkefni
sem hafði setið á hakanum um hríð en svo
gáfum við það út árið 2004 og fylgdum
því eftir með námskeiðum. GRP-14h er nú
notað í nánast hverjum einasta grunnskóla
á landinu og er það vel. Það var orðið mjög
brýnt að færa greiningu á lestrarvanda
niður fyrir framhaldsskólastig. Nemendur
koma þá með vitneskju um lestrarstöðu
sína inn í framhaldsskóla sem er mjög til
bóta.“
Foreldrar minnka við sig vinnu til
að sinna illa eða ólæsum börnum
Framhaldsskólanemendur og fullorðnir
sem eru að fara aftur í skóla eru fjölmenn-
astir í hópi þeirra sem leita til Rannveigar
á Lestrarsetrið. „Síðarnefndi hópurinn er
oft fólk sem flosnaði úr námi á sínum tíma
vegna lestrarvanda og tilheyrði þessum
umtalaða 40% brottfallshópi,“ segir
Rannveig. „Ég met hvers konar stuðning
fólk þarf miðað við erfiðleika þess því
þetta er engan veginn einsleitur hópur.
Sumir þurfa til dæmis allt námsefni á
hljóðsnældum, en alls ekki allir. Lengri
próftími er lausn fyrir allstóran hóp. Enn
Fólk stendur eitt og ræður
illa við daglegt líf
Lj
ó
sm
y
n
d
ir
:
k
e
g
Rannveig Lund