Skólavarðan - 01.08.2001, Blaðsíða 9

ekki tónlistarmenntaðir og tónlistarkennsla
þeirra því ekki nógu markviss. Eins og að
framan sagði eru nemendur í Gymnasium
úrvalsnemendur og miðað við þekkingu ís-
lenskra jafnaldra þeirra í tónlist standa
þýskir miklu framar. Allir nemendur í
Gymnasium og Realschule eru um ferm-
ingaraldur að fást við sömu tón/hljóm-
fræðilegu atriði og kennd eru í tónlistar-
skólum hér á landi. Þótt mér virtist ekki
mikill munur á tónlistarlegri kunnáttu
nemenda í þessum tveim skólagerðum eru
námskröfurnar greinilega aðrar og meiri í
Gymnasium. Þar er unnið með sígilda tón-
list og hún notuð sem efniviður til kennsl-
unnar en í Realschule er meira unnið með
léttari tónlist, þjóðlagatónlist, góða slagara
og söngleiki í bland við sígilda tónlist. Í
Hauptschule er svipuð áhersla og í
Realschule en kröfurnar sem gerðar eru
þar eru greinilega minni og aðbúnaður
allur einnig lakari. Þessar ályktanir mínar
eru þó allrar aðgátar verðar þar sem ég al-
hæfi dálítið út frá heimsókn í aðeins fjóra
skóla.
Aðstaða til fyrirmyndar
Sérstaka athygli mína vakti gríðarlega
góður bóka-, tækja- og hljóðfærakostur í
öllum skólunum, og þó ekki síst í
Realschule og Gymnasium. Alls staðar
voru mjög rúmgóðar stofur þar sem bæði
voru 30 borð og stólar og svo mikið rými
til hreyfingar þar fyrir utan. Í hverri tón-
listarstofu var flygill, mikið úrval alls kyns
slagverkshljóðfæra og annarra hljóðfæra,
misjafnt eftir stofum. Hljómflutningstæki
voru alls staðar, svo og upp-
tökutæki.Víðast voru einnig
rafhljóðfæri, trommusett,
magnarar og annað sem
þarf til flutnings rafmagn-
aðrar tónlistar. Til gamans
læt ég fylgja hér með upp-
talningu á þeim hljóðfærum
sem lágu frammi í tónlistar-
stofu Hermann Greiner Realschule:
Flygill, píanó, trommusett, Yamaha raf-
flygill, synthesiser, tölva, tveir mixerar,
500w stereo hljóðkerfi m. tónjöfnurum,
fimm þráðlausir hljóðnemar, kennaraborð
m. innbyggðum hljómflutningstækjum,
tveir hljóðnemar sítengdir við upptökutæki
í kennaraborði, tvö sjónvörp, myndvarpi,
tvö selló, tvær lágfiðlur, marimba.
Auk þessa var svo um 15 fermetra
geymsla inn af stofunni með skápum frá
gólfi til lofts á öllum veggjum þar sem
geymd voru öll hugsanleg Orffhljóðfæri,
nokkrir gamlir synthesiserar, gítarar, bæði
raf- og akkustiskir, rafbassar og eflaust
fleira sem mér tókst ekki að festa á blaðið.
Einnig var í geymslunni mikill og álitlegur
bókakostur, bæði nemendabækur og hand-
bækur fyrir kennara, svo og safn hljóm-
diska með alls kyns tónlist.
Uppfærsla söngleikja
Þótt þessi upptalning eigi við stofuna í
þessum eina skóla var aðbúnaður svipaður í
hinum tveimur Gymnasium-skólunum sem
ég heimsótti. Það sem þessi hafði fram yfir
var meiri raftækjakostur sem helgast af því
að skólinn sérhæfir sig í flutningi söng-
leikja sem hann setur upp annað hvert ár.
Ágóði af sýningunum er notaður til að
bæta tækjakost tónlistarstofunnar.
Á síðustu tíu árum hefur Hermann
Greiner skólinn m. a. flutt söngleikina
Grease, West Side Story og Cats. Í ár
vinnur hann að undirbúningi söngleiksins
Tommy sem flytja á í vor (greinin er skifuð
í kjölfar heimsóknarinnar í mars, ath.semd
blaðsins).
Undirbúningur tekur eitt ár og er mjög
markviss. Fjórir kennarar bera ábyrgð á
honum, einn sér um þjálfun söngvara og
söngatriða, annar um þjálfun hljóðfæraleik-
ara og hljómsveitar, þriðji um þjálfun dans-
ara og dansatriði og sá fjórði um búninga
og svið. Hljóðfæraleikarar koma flestir úr
röðum nemenda en þó þarf stundum að
leita til foreldra til að fylla í skörð sem
nemendur eru ekki færir um. Að sjálfsögðu
verða kennararnir fjórir að vinna mjög náið
saman að verkefninu og til gamans má geta
þess að þeir áttu sérstakt borð á kaffistof-
unni.
Aðbúnaður til tónmenntakennslu í
Hauptschule og Grundschule var sýnu lak-
ari en í hinum skólunum. Sá skóli sem ég
heimsótti og hýsti bæði þessi skólastig var
Wilhelm-Maier-Schule í Neckarsulm. Þar
var rúmgóð tónmenntastofa
með góðri geymslu þar sem
geymd voru ásláttarhljóð-
færi ýmiss konar. Í stofunni
var píanó og hljómflutn-
ingstæki og skápar á einum
vegg frá lofti til gólfs með
smærri hljóðfærum, bókum, hljómdiskum
og plötum.
Kennslustund í Hermann Greiner
Realschule
Ég læt að lokum fylgja það sem ég
punktaði hjá mér í einni af kennslustund-
unum sem ég sat. Þetta var tími hjá 7. bekk
í Hermann Greiner Realschule, 27 nem-
endur voru viðstaddir þennan dag en þeir
eru 30 í bekknum.
Tíminn hefst á því að nemendur standa
upp og heilsa kennaranum í kór. Að því
loknu fer hr.Wensel að ræða um tónteg-
undir og það sem að þeim lýtur. Þankahríð
nemenda leiðir til dúr/moll, tónhæðar,
grunnhljóma (I, IV, V) krossa og béa, texta,
Evrópa
11
Hann sat við flygilinn
og lék eina af preludium
Bach af fingrum fram
svo að unun var á að
hlýða, útskýrði hana
jafnóðum fyrir nemend-
um, sem punktuðu hjá
sér það sem fram kom
jafnframt því að hlusta,
og útskýrði fyrir mér á
blöndu af ensku, dönsku
og þýsku það sem verið
var að vinna að - og
stöðugt gekk Bach
snurðulaust.