Skólavarðan - 01.08.2001, Blaðsíða 10

grunntóns. Allt þetta er heimfært upp á D
dúr, nótnaheitin rifjuð upp, tónstiginn skoð-
aður á g lykils nótnastreng og síðan þrí-
hljómarnir byggðir á hverjum tóni tónstig-
ans. Skoðaður munur á dúr og moll hljóm-
um og fundið út hvaða hljómar (ii,iii,vi) í d
dúr tónstiganum eru mollhljómar og hverjir
(I, IV,V) eru dúr. Minnkaði hljómurinn á vii
sæti einnig tekinn fyrir og útskýrður. Þetta
tók u.þ.b. 20 mín.
Að þessu loknu var lagið Home on the
range (Fram í heiðanna ró) kynnt. Nótun-
um var varpað upp á tjald með myndvarpa.
Af einskærri tilviljun var lagið í D dúr!
Fyrst var textinn skoðaður og það í honum
sem nemendur skildu ekki útskýrt. Þá var
lagið kennt, fyrst syngur kennarinn það
fyrir í hendingum og nemendur endurtaka.
Þeir syngja flestir með, í byrjun er söngur-
inn þó frekar veikur, en hreinn. Sérstaklega
er unnið með þeim strákum sem eru
komnir í mútur og þeir syngja áttund neðar
en hinir. Strákarnir eiga verra með að
syngja hreint en stelpurnar. Viðlagið er
sungið tvíradda og kennt sérstaklega. Þegar
lagið er komið saman og hefur verið sungið
er farið að skoða hvernig tónar þess falla
inn í þríhljóma tóntegundarinnar og í
framhaldi af því er lagið hljómsett. Sömu-
leiðis er kannað hvaða tóna vantar í lagið
miðað við tónstiga tóntegundarinnar. Þetta
tók þær 25 mínútur sem eftir voru af tím-
anum sem lauk með því að sett voru fyrir
heimaverkefni.
Flestir nemendur voru virkir mestallan
tímann en þó höfðu tveir meiri áhuga á ein-
hverju öðru en því sem verið var að fjalla um.
Þeir trufluðu þó hina ekki með atferli sínu.
Ekki fer hjá því að ýmsar smámyndir sitji
eftir í huganum eftir svona heimsókn. Mér
er til dæmis minnisstæður hr. Stelzer, af-
skaplega hlýlegur eldri maður, kennari við
Albert Schweitzer Gymnasium og greini-
lega dáður af nemendum sínum, þar sem
hann sat við flygilinn og lék fyrir nemend-
ur 6. bekkjar eina af preludium Bach af
fingrum fram svo að unun var á að hlýða,
útskýrði hana jafnóðum fyrir nemendum,
sem punktuðu hjá sér það sem fram kom
jafnframt því að hlusta, og útskýrði fyrir
mér á blöndu af ensku, dönsku og þýsku
það sem verið var að vinna að - og stöðugt
gekk Bach snurðulaust. Já, hann kunni
sannarlega sitt fag og hafði lag á að koma
þekkingunni áfram til nemenda sinna.
Guðmundur Óli Sigurgeirsson
Evrópa
12
Árið 1998 kom út í Bandaríkjunum
merkileg bók sem heitir Transform-
ing the difficult child, The nurturing
heart approach.
Bókin er eftir Howard Glasser og Jennifer
Easley og fjallar um uppeldisaðferð sem
byggist á atferlismótun sem þau kalla The
Nurturing Heart Approach eða að næra
hjartað. Aðferðin hefur vakið mikla athygli í
Bandaríkjunum og þeir sem hafa reynt hana segja að hún skili
frábærum árangri, hvort heldur er heima
eða í skólastofunni.
Flestar hefðbundnar uppeldisaðferðir
passa fyrir venjuleg börn en virka alls
ekki á erfið börn og geta jafnvel komið
mjög illa út. The nurturing heart
approach virkar mjög vel á erfið börn og
hjálpar venjulegum börnum líka að
blómstra. Kjarninn í aðferðinni er einmitt
að næra hjartað, eins og nafn hennar
gefur til kynna, að eyða litlu sem engu
púðri í neikvæða athygli en miklu í já-
kvæða athygli. Að taka eftir barninu
stutta stund á hverjum degi þegar það
hagar sér vel eða gerir það sem það á að
gera, veita því jákvæða athygli og styrkja
þannig jákvæða hegðun. Stuttar athuga-
semdir eins og: „Ég sé að þú leggur þig
mikið fram við að lita þessa mynd, þú
notar marga liti og mér finnst rauði bolt-
inn sérlega litríkur,“ senda barninu þessi
skilaboð: „Ég sé þig, ég tek eftir því sem
þú ert að gera, ég veiti þér athygli þegar
þú ferð eftir reglunum og gerir það sem
til er ætlast.“ Barninu eru kenndar regl-
urnar þegar það heldur þær en ekki þeg-
ar þær eru brotnar, eins og oftast er gert. Þegar barnið hagar
sér illa og brýtur reglur er ekki veitt neikvæð athygli heldur
stutt skýr skilaboð um að hegðunin sé ekki viðunandi og refs-
ing í kjölfarið sem er fyrir fram ákveðin og alltaf notuð svo að
barnið veit hvað gerist ef það brýtur reglurnar, til dæmis er
það sent inn í herbergi til að hugsa málið. Aðferðin byggist
einnig á að nota umbunarkerfi þar sem gefin eru stig fyrir já-
kvæða hegðun og þegar barnið gerir það sem til er ætlast af
því, það getur aldrei misst stig, aðeins unnið sér inn. Barnið
getur svo skipt á stigunum og einhverri umbun, svo sem að
horfa á sjónvarp, nota tölvuna, fara í bíó
o.s.frv. Umbunarkerfið má svo færa yfir í
skólann og er þá unnið í samvinnu við
heimilið þannig að punktarnir sem barnið
vinnur sér inn í skólanum bætast við
punktana heima á hverjum degi og
umbunin er veitt heima. Umbunarkerfið
hjálpar líka foreldrum að fylgjast með
hvernig gengur í skólanum daglega,
tengingin við skólann verður nánari og
samfella verður í atferlismótun barnsins.
Mig langar að hvetja alla sem lesa
þetta til að kynna sér þessa bók, til dæm-
is á heimasíðu sem er tileinkuð henni:
http://www.difficultchild.com Ég veit að
það er hægt að nálgast bókina á Bóka-
safni Hafnarfjarðar eða panta hana í
gegnum einhverja bóksölu. Þetta er mjög
góð bók, skrifuð á skemmtilegan og auð-
skiljanlegan hátt og vekur til umhugsunar
um börn sem falla ekki inn í venjulega
mynstrið, hvað hægt er að gera til að
auðvelda þeim, og öllum í kringum þau,
lífið á einfaldan og raunhæfan hátt.
Arndís Kjartansdóttir leikskólakennari
Að næra hjartað (The Nurturing Heart Approach)
Howard Glasser heldur
námskeið á Íslandi þann
12. nóvember. Hann
kemur til landsins þann
8. nóvember og fer aftur
út þann 14. Ef til vill er
hægt að semja við hann
um frekara námskeiðs-
hald á þeim tíma ef
áhugi er fyrir hendi.
Námskeiðið verður aug-
lýst nánar í bæklingi
Endurmenntunarstofn-
unar og á heimasíðu,
http://www.
endurmenntun.hi.is/
Frétt