Þjóðmál - 01.09.2005, Side 23

Þjóðmál - 01.09.2005, Side 23
22 Þjóðmál haust 2005 hafnaði. trúarbrögðum. og. fortakslausum. siðferðisgildum,. hefur. haft. mikil. áhrif. á. kennsluhætti.nútímans ..Dewey.mælti.gegn. hefðbundnum. kennsluaðferðum,. svo. sem. staðreyndalærdómi,. en. í. þess. stað. skyldi. lögð.áherslu.á.að.kenna.börnum.að.hugsa. eins.og.það.var.kallað ..Tvö.rita.Deweys.hafa. á.síðari.árum.verið.þýdd.á.íslensku.en.ekki. Democracy and Education.sem.kom.út.árið. 1916 . Í.sjötta.sæti.er.Das Kapital.(Auðmagnið). eftir.Karl.Marx ..Fyrsta.bindi.verksins.kom. út.1867.en.seinni.bindin.tvö.komu.út.eftir. lát.höfundarins.í.ritstjórn.velgjörðarmanns. hans,.Engels ..Höfuðkenning.Marx.var.sú.að. kapítalisminn.væri.andstyggilegt.skeið.í.sögu. mannkyns. sem.einkenndist. af.miskunnar- lausu.arðráni.kapítalistanna.á.verkalýðnum. sem.hin.óhjákvæmilega.heimsbylting.öreig- anna.myndi.binda.enda.á ..Das Kapital.gaf. harðstjórn. kommúnista. um. víða. veröld. hálf-fræðilegt. yfirbragð,. enda. var. látið. í. veðri.vaka.að.um.vísindakenningu.væri.að. ræða ..Hluta.úr.Das Kapital.er.að.finna.í.Úr­ valsritum Marx og Engels.sem.komu.út.hjá. Heimskringlu,.undirforlagi.Máls.og.menn- ingar,. árið. 1968. og. helguð. voru. „150. ára. minningu.Karls.Marx“ . Í. sjöunda. sæti. er.The Feminine Mystique eftir.Betty.Friedan.sem.kom.út.árið.1963,. en.hefur.ekki.verið.þýdd.á.íslensku ..Friedan. hneigðist.ung.til.marxisma.og.hreifst.mjög. af.Stalín.áður.en.hún.hlaut.heimsfrægð.sem. einn.af. frumkvöðlum.öfgafulls. femínisma .. Friedan. líkti. hefðbundnu. húsmóðurhlut- verki.við. „þægilegar.nauðungarbúðir“. sem. niðurlægðu.konur.og.gerðu.þeim.ókleift.að. finna.hæfileikum.sínum.stað . Í. áttunda. og. níunda. sæti. eru. tvö. heim- spekirit,. The Course of Positive Philosophy eftir. Auguste. Comte. og. Handan góðs og ills. (1886). eftir. Friedrich. Nietzsche .. Verk. Comtes.var.í.sex.bindum.og.kom.út.á.árun- um.1830–1842 ..Comte.var.einn.af. frum- kvöðlum. félagsfræðinnar .. Hann. taldi. að. mannshugurinn. hefði. þróast. til. svokallaðs. pósitívisma.þar.sem.engin.þörf.væri.á.Guði. heldur. gæti. maðurinn. einn. með. vísinda- legum.hætti.ákveðið.hvernig.hlutirnir.ættu. að. vera .. Rit. Comtes. hafa. ekki. verið. þýdd. en.Handan góðs og ills.er.annað.tveggja.rita. Nietzsches. sem. komið. hafa. út. á. íslensku,. auk. þýddra. ljóða. eftir. hann .. Nietzsche. lýsti. yfir. því. að. Guð. væri. dauður .. Hann. hélt. því. fram. að. mannfólkið. væri. rekið. áfram.af. siðlausum.vilja. til. valda.og.ofur- menni. myndu. feykja. burt. hefðbundnum. siðferðisgildum. og. búa. til. ný. gildi. sem. hjálpuðu. þeim. að. drottna. yfir. heiminum .. Þjóðernissósíalistar.hrifust.mjög.af.þessum. hugmyndum.Nietzsches . Í.tíunda.sæti.er.eitt.af.höfuðverkum.hag- fræðinnar,. General Theory of Employment, Interest and Money. eftir. John. Maynard. Keynes.sem.út.kom.árið.1936 ..Kenningar. Keynes. höfðu. mikil. áhrif. á. hagstjórn. tuttugustu. aldar. og. hefur. ýmsum. þótt. þær. vera. ávísun. á. sívaxandi. ríkisumsvif .. Keynes.vildi.að.ríkisvaldið.örvaði.hagkerf- ið. á. krepputímum. með. eyðslu. sem. væri. fjármögnuð.með.ríkissjóðshalla.og.lántök- um .. Árið. 1961. voru. nokkrir. kaflar. úr. bók.Keynes.gefnir.út.á.íslensku.í.þýðingu. Haralds.Jóhannssonar . Eins.og.sjá.má.af.þessum.lista.er.hann.æði. amerískur,.ef.svo.má.segja ..Í.Bandaríkjunum. er. meira. skírskotað. til. kristinnar. trúar. og. almennrar. siðavendni. í. opinberri. umræðu. en. Vestur-Evrópumenn. eiga. að. venjast .. Á. listanum. eru. nokkrar. bækur. sem. fæstir. Íslendingar. myndu. telja. „skaðvænlegar“,. þótt. menn. séu. ósammála. efni. þeirra .. En.

x

Þjóðmál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.