Þjóðmál - 01.09.2005, Page 50

Þjóðmál haust 2005 49
Samhliða.þjóðnýtingu.fyrirtækja.tók.rík-
isstjórnin.að. samyrkjuvæða. landbúnaðinn ..
Í. þessu. augnamiði. lét. hún. viðgangast. og.
jafnvel.hvatti.til.að.land.væri.tekið.af.eigend-
um. þess .. Þessi. stefna. hafði. í. för. með. sér.
að. matvælaframleiðsla. minnkaði. verulega,.
hveitiuppskeran.féll.t .d ..um.næstum.50% ..
Bráður.skortur.fylgdi.í.kjölfarið:.þegar.rík-
isstjórn.Allendes.féll.voru.aðeins.til.hveiti-
birgðir.í.landinu.til.fárra.daga.neyslu .
Mótmæli. jukust. stöðugt .. Alvarlegustu.
mótmælin.voru.skipulögð.af.vörubílstjórum.
–. litlum. sjálfstæðum. atvinnurekendum. –.
sem.voru.andvígir.þeim.fyrirætlunum.ríkis-
stjórnarinnar.að.efna.til. samkeppni.við.þá.
með.því.að. starfrækja. ríkisrekið.flutninga-
fyrirtæki .. Tvívegis. lömuðu. þessi. verkföll,.
með. þátttöku. um. 700 .000. manna,. allar.
samgöngur.í.landinu.og.mikinn.hluta.efna-
hagslífsins .. Í. sanntrúuðu. kommúnistaríki.
hefðu. slíkir. mótmælafundir. verið. kallaðir.
gagnbyltingarsamsæri.sem.bandaríska.leyni-
þjónustan. CIA. stæði. fyrir. og. verið. mis-
kunnarlaust. brotnir. á. bak. aftur .. En. í. tíð.
Allendes. í. Chile. var. enn. talsvert. upplýs-
ingafrelsi,. þótt. ríkið. stjórnaði. útvarpi. og.
stórum.hluta.dagblaða,.og.það.hefði.leitt.til.
þjóðaruppreisnar.ef.stjórnvöld.hefðu.reynt.
að.uppræta.það ..Stjórnarandstaðan.var.virk.
og. gagnrýndi. ríkisstjórnina .. Og. umfram.
allt.var.þjóðþing.landsins.ennþá.virkt,.sem.
og.hæstiréttur .
Í.ágúst.1973.samþykkti.fulltrúadeild.þings-
ins. með. 81. atkvæði. gegn. 45. að. Allende.
hefði.brotið.stjórnarskrána.með.því.að.ræna.
völdum.þingsins,. skeyta. engu.um. landslög.
og.takmarka.málfrelsi ..Hæstiréttur. landsins.
fordæmdi.Allende.fyrir.að.beita.dómstólum.
í. þágu. eigin. pólitískra. markmiða .. Þar. sem.
ekki.voru.ákvæði.í.stjórnarskránni.um.valda-
sviptingu. vegna. embættisafglapa,. fór. full-
trúadeildin.fram.á.að.herinn.endurreisti.lög.
landsins ..Í.samræmi.við.þessa.tilskipun.þving-
aði.chilenski.herinn,.undir. stjórn.Augustos.
Pinochets.hershöfðingja,.Allende.með.valdi.
frá.embætti ..Stjórnin.sem.tók.við.völdum.var.
einræðisstjórn.sem.beitti.mikilli.grimmd.við.
hina.yfirbuguðu.sósíalista.og..kommúnista .
Salvador.Allende.nokkrum.stundum.áður.en.hann.fyrirfór.sér.með.riffli.sem.hann.hafði.fengið.að.gjöf.frá.
Fidel.Castro ..(NYT.Pictures .)