Þjóðmál - 01.09.2005, Page 77

76 Þjóðmál haust 2005
sem. unnið. er. hjá. Þjóðhagsstofnun. t .d .. gerð.
þjóðhagsreikninga,.ætti.betur.heima.á.Hagstof-
unni .“
Sighvati.Björgvinssyni,.sem.þá.var.alþingis-
maður.Alþýðuflokksins.og.formaður.fjárveit-
ingarnefndar. Alþingis,. fannst. ástæðulaust.
að.láta.mjög.margar.stofnanir.fást.við.sömu.
hlutina,. eins. og. hann. orðaði. það. í. samtali.
við.Morgunblaðið ..Almennar.hagtölur.kæmu.
frá.þremur.aðilum,.Þjóðhagsstofnun,.Seðla-
bankanum. og. hagdeild. fjármálaráðuneyt-
isins .. „Segja. má. að. það. sé. kannski. meiri.
ástæða. til. að. byggja. upp. sterka. hagdeild.
á. vegum. forsætisráðuneytisins. heldur. en.
að. vera.með. allar.þessar. stofnanir.utan. við.
stjórnarráðin. [svo] .. Ég. teldi. ákjósanlegt. að.
Þjóðhagsstofnun.yrði.gerð.að.hluta.að.[svo].
forsætisráðuneytinu.heldur.en.að.vera.áfram.
sem. óháð. stofnun. utan. stjórnarráðsins“. er.
haft.eftir.Sighvati,.og.jafnframt.að.hann.teldi.
það.góðra.gjalda.vert.að.verið.væri.að.byggja.
upp.vísi.að.hagdeild. í.fjármálaráðuneytinu,.
„en. það. væri. mjög. æskilegt. að. forsætis-
ráðuneytið,. sem.er.mjög. fáliðað,.væri.mun.
betur. búið. en. það. er. í. dag“ .. Þess. má. geta.
að. árið. 1988. voru. ýmis. verkefni. flutt. frá.
Þjóðhagsstofnun. til. fjármálaráðuneytisins.
og.það.er.sá.vísir.að.hagdeild,.eða.efnahags-
skrifstofu,.sem.Sighvatur.vísar.til .
Ari. Skúlason,. sem. þá. var. hagfræðingur.
Alþýðusambandsins,.sagði.í.samtali.við.Morg­
unblaðið.á.sama.tíma.að.hann.teldi.ljóst,.„að.
samræming.á.milli.stofnana.í.sambandi.við.
hagtölugerð.þyrfti.að.vera.miklu.meiri.en.nú.
er ..Mín.skoðun.er.sú.að.Hagstofa.Íslands.eigi.
að.gegna.þarna.lykilhlutverki.og.því.þarf.að.
efla.hana.að.þessu.leyti .“
Í.starfsáætlun.ríkisstjórnar.Sjálfstæðisflokks.
og.Alþýðuflokks.sem.mynduð.var.árið.1991.
var. fjallað. um. breytingu. á. verkaskiptingu.
ýmissa.stofnana ..Þar.sagði.til.dæmis.að.í.fram-
haldi. af. samþykkt. þingsályktunartillögu. um.
endurskoðun. á. starfsemi. Þjóðhagsstofnunar.
yrði.unnið.að.breytingum.á.skipulagi.hennar ..
Stefnt.væri.að.því.meðal.annars.að.ýmis.hefð-
bundin. hagstofuverkefni. Þjóðhagsstofnunar.
yrðu.færð.til.Hagstofunnar ..Stofnunin.yrði.að.
öðru.leyti.starfandi.áfram.en.hún.skyldi.starfa.
í. nánari. tengslum. við. forsætisráðuneytið. en.
verið.hefði,.sem.hefur.ef.til.vill.verið.hugsað.
sem.skref.í.þá.átt.að.byggja.upp.„sterka.hag-
deild.á.vegum.forsætisráðuneytisins“,.eins.og.
Sighvatur.Björgvinsson.hafði.lagt.til.skömmu.
áður,. en.hann.var. einmitt. ráðherra. í.þessari.
ríkisstjórn .
Loks.varð.lag.til.að.breyta
Þrátt. fyrir. að. ríkur. vilji. hafi. augljóslega.verið. til. að. leggja. Þjóðhagsstofnun.
niður,. eða. að. minnsta. kosti. að. gerbreyta.
starfsemi. hennar. og. gera. hana. tengdari.
forsætisráðuneytinu,.varð.ekkert.af.breyting-
um ..Fyrir.því.eru.vafalaust.ýmsar.ástæður,.en.
sennilega.skipti.miklu.að.stjórnkerfisbreyting-
ar.eru.flóknar.og.áform.um.að.leggja.niður.
Þjóðhagsstofnun.voru.gjarnan.hluti.af.stærri.
breytingum. og. urðu. þess. vegna. að. engu.
þegar.fyrirstaða.varð.við.þær.breytingar .
Önnur.ástæða.var.líklega.sú.að.Hagstof-
an,. Seðlabankinn. og. Þjóðhagsstofnun.
höfðu. ekki. heyrt. undir. sama. ráðherra ..
Þetta.flækti.málið.einnig,.því.að.breytingar.
á. Þjóðhagsstofnun. snertu. óhjákvæmilega.
starfsemi. Hagstofunnar. og. Seðlabankans ..
Seðlabankinn.færðist.í.ársbyrjun.2000.undir.
forsætisráðuneytið. og. þessar. breytingar. og.
starfsemi. bankans. urðu. Davíð. Oddssyni.
forsætisráðherra.að.umræðuefni.á.ársfundi.
bankans.þann.29 ..mars.það.ár ..Í.því.sam-
bandi. nefndi. hann. einnig. að. skoða. þyrfti.
fleiri.þætti.en.Seðlabankann.og.þar.sem.að.