Skólavarðan - 01.09.2012, Qupperneq 8
8
Skólavarðan 1. tbl. 2012
Allyson Macdonald sagði að við endurskoðun námskrárinnar í
náttúrugreinum hefði verið tekið mið af aðalnámskránum 1999 og 2007
og einnig áherslum sem koma fram í almennum hluta frá 2011. Það
kemur í hlut náttúrugreina að vinna með efni úr ýmsum áttum auk þess
að leggja línur sem varða umhverfismennt. Unnið var að drögunum
hægt og bítandi og hélt þriggja manna ritstjórn átta opna fundi með
grunnskólakennurum, auk þess að leitað var til sérfræðinga í líffræði,
jarðfræði og eðlis- og efnafræði. Reynt hefur verið að ýta undir
samþættingu námsþátta með því að forðast að flokka hæfniviðmið of
nákvæmlega þannig að kennarinn, einn eða hópur kennara, getur búið
til námsefni þvert yfir landamæri greinanna. Þetta er gert ekki síst til
að færa náttúrugreinar inn í 21. öldina þar sem þverfaglegt efni er víða
að finna og efla má upplifun, sköpun og ábyrgð nemenda og skilning
þeirra á náttúru, tækni, samfélagi og umhverfi.
Páll Skúlason sagði að samfélagsgreinar spönnuðu nú víðara
svið en áður. Undir þær heyra kennslugreinarnar saga, landafræði,
þjóðfélagsfræði, trúarbragðafræði, lífsleikni og siðfræði auk heimspeki,
kynjafræði, sálfræði, stjórnmálafræði og hagfræði . Greinarnar væru
ekki aðgreindar í námskránni og hæfniviðmið réðust af efnisþáttum.
Hver skóli hefði frelsi til að ráðstafa þeim tíma sem hver grein fengi
og leggja þær áherslur sem best hentuðu hverju sinni. Hann sagði það
hlutverk samfélagsgreinanna að fjalla um samfélög og menningu á
upplýsandi og gagnrýninn hátt. Grundvöllur þeirra lægi í þeirri skyldu
hvers samfélags að fræða nemendur um mikilvæg gildi, hjálpa þeim að
bregðast við siðferðilegum áskorunum, efla skilning þeirra á ákveðnum
grundvallargæðum mannlegs lífs og útskýra margvíslegar skyldur og
réttindi sem eru órofa hluti af félagslegum og siðferðilegum veruleika
okkar.
Kári Jónsson sagði skólaíþróttir næðu yfir íþróttagreinar, leiki,
líkamlega fimi, færni í samhæfingu skynjunar og hreyfinga, sjálfsögun,
samvinnu, samstöðu, sundfærni og útivist á skólatíma. Kári lagði
áherslu á að íþróttakennsla væri heilsufag og að heilsa og vellíðan
barna væri nátengd námsárangri. Þannig væru allir kennarar og
skólastjórnendur samábyrgir fyrir því að auka hreyfingu barna á meðan
þau eru í skólanum. Íþróttakennarar væru sérfræðingar á þessu sviði
og ættu því að nýtast sem ráðgjafar þvert á greinar. Hæfniviðmið eru
sett saman úr tveimur þáttum, leikni og þekkingu sem saman mynda
þá hæfni sem nemandi skal búa yfir við lok námsins í 4., 7. og 10
bekk. Sundkennsla er nú ein skólaíþrótta en ekki sérstök grein eins og
áður en gömlu sundstigin tíu geta enn nýst kennurum til viðmiðunar í
námsmati.
Siggerður Ólöf Sigurðardóttir og Sólveig Friðriksdóttir sögðu að
litið væri á upplýsinga- og tækimennt sem eitt námssvið í þverfaglegri
samvinnu við aðrar greinar. Þegar fjallað er um læsi í víðum skilningi
er megináherslan á upplýsinga- og miðlalæsi sem og menningarlæsi.
Mikilvægt sé að hver nemandi kynnist sem fyrst á skólagöngu sinni
þeim tækifærum sem felast í nýtingu tækni, góðu vinnulagi og öðlist
hæfni til að afla upplýsinga, ígrunda þær, setja fram niðurstöður og
miðla nýjum sjónarmiðum og þekkingu á vandaðan hátt. Sá sem er læs
á upplýsingar getur metið hvaða upplýsingar hann þarf, kann að nálgast
þær, leggja á þær mat, bæta þeim við eigin þekkingargrunn og nota þær
með ákveðið markmið í huga. Umsjónar- eða faggreinakennari hverju
sinni ber ábyrgð á námsmatinu en allir aðilar í þverfaglegri samvinnu
koma að því.
Það er misjafnt eftir skólum hversu mikið hefur verið unnið með nýju
aðalnámskrána. Sums staðar er verkið á byrjunarreit en annars staðar
hafa stjórnendur eða kennarar sjálfir hafist handa við að kynna sér
nýjungarnar sem felast m.a. í breyttri sýn á skólastarf, nýjum áherslum
og mörgum nýjum hugtökum sem varða nám og námsmat. Sóley Halla
Þórhallsdóttir, aðstoðarskólastjóri í Heiðarskóla í Reykjanesbæ, sagði
að hugmyndirnar sem væru til grundvallar í nýju námskránni féllu eins
og flís við rass við þau gildi og markmið sem Heiðarskóli ynni út frá.
Þar væru nemendur settir í öndvegi, kappkostað að þeim liði vel til að
hæfileikar þeirra og færni fengju notið sín. Sóley sagði að kennararnir í
Heiðarskóla hefðu að eigin frumkvæði sett af stað vinnufundi þar sem
þeir lögðust yfir nýju námskrána, kynntu sér innihald hennar og ræddu
saman skilning sinn á henni. „Ég hlakka mikið til að vinna eftir nýju
aðalnámskránni og sjá hvernig hún mun þróast hjá okkur,“ sagði Sóley
Halla.
Ráðstefnugestir voru hvattir til að kynna sér nýju námskrána vel og
mynda sér skoðanir á henni um leið og þeir voru hvattir til að senda
athugasemdir um hana til réttra aðila.
Þóra Björk Jónsdóttir og Allyson Macdonald voru meðal frummælenda.
RáÐstEfnuR