Félagsbréf - 01.08.1961, Blaðsíða 9

INDRIÐI G. ÞORSTEINSSON:
Grænar hæðir Hemingway
Með Ernest Hemingway er genginn mestur ævintýramaður banda-
rískra rithöfunda á þessari öld; einn þeirra, sem stundum eru not-
aðir sem uppistöður í unglingabækur. Hann mundi þrátt fyrir sín
ævintýr samt ekki vera þjáll í slíkri brúkun; til þess átti hann í
of mörgum stríðum og öðru harki. Einn þáttur lífs hans mundi þó
fljúga í gegnum hverja harnaverndunarnefndina á fætur annarri,
en það eru þeir tímar, þegar hann hvarf til hinna „grænu hæða
Afríku“, hvar svo sem hann fann þær og fengu dýpstan tón í smá-
sagnasamstæðunni um Nick. Þessar grænu hæðir voru honum sams
konar ævintýri og Mississippifljót Huckleberry Finn eftir Mark
Twain. Og þegar yfir lauk, stefndi hann enn einu sinni til þessara
grænu hæða, nema nú voru þær ekki í Afríku heldur í Idaho.
Hemingway hefur haft mikil áhrif sem rithöfundur. Áhrif hans
hafa verici rakin lil ólíkustu manna, og nú, þegar hann deyr má
óhætt segja, að birtist eitthvað meitlað og málalengingarlaust, verði
gagnrýnendum fyrst fyrir að rekja það til Hemingway. Hann er
að því leyti orðinn að samnefnara fyrir slíkt frávik frá almennum
sefastíl sagnagerðar, hvort sem það er í nokkrum skyldleikum
við hann eða ekki. Þetta mundi maður kalla þá ýtrustu frægð og
þann algjörasta sigur, sem einn rithöfundur getur unnið, og breytir
engu þótt þar ráði einhverju um grunnfærni þeirra, sem mynda
skoðanir lesenda.