Frón - 01.01.1943, Blaðsíða 58
52
Jakob Benediktsson
2. Þingsæti.
1934 1937 Vi 1942 18/io U42
Sjálfstæðisfl 20 17 17 20
Framsóknarfl 15 19 20 15
Aljivðufl 10 8 6 7
Sósíalistafl 0 3 6 10
Bændafl 3 2
l’ess ber aS geta, aö viö kosningarnar síöustu kom fram nýr
flokkur í Reykjavík, Pjóðveldisflokkurinn, sem fékk 1284 atkvæði,
og má ætla að mestur hluti þeirra hafi dregizt frá Sjálfstæöis-
mönnum. En hinn nýi flokkur kom engum manni á þing.
Pað sem athyglisverðast er við þessar tölur er hinn öri vöxtur
Sósíalistaflokksins, sem hefur meir en tvöfaldað atkvæðatölu sína
síðan 1937. Pessi vöxtur hefur að nokkru leyti orðið á kostnað
Alþýðuflokksins, en síðustu árin hafa einnig bætzt aðrir kjósendur
í hópinn, að því er virðist frekast frá Sjálfstæðismönnum.
Fylgi verklýðsflokkanna tveggja samanlagt stóð nokkurn
veginn i stað á árunum 1934—37 (28,2 % og 27,5 % atkvæða), en
hefur aukizt að töluverðum mun við kosningarnar 1942 (31,6 %
og 32,4 % atkvæða), og þingmannafjöldi þeirra er nú meiri en
nokkru sinni fyrr. Atkvæðamagn Sjálfstæðisflokksins hefur
stöðugt farið þverrandi hlutfallslega síðan 1934, en hins vegar
hefur breytingin á kjördæmaskipuninni aukið þingmannatöluna
meiru en atkvæðafækkuninni svarar. Pess ber þó að gæta, að
Bændaflokkurinn hefur að mestu runnið í Sjálfstæðisflokkinn
síðan 1937, svo að atkvæðamissir hans er í rauninni meiri en
atkvæðatölur flokksins sýna. Um Framsóknarflokkinn er öðru
máli að gegna. Fylgi hans hefur stöðugt farið vaxandi og náði
hámarki sínu við kosningarnar í júlí. Við októberkosningarnar
var atkvæðatalan lítið eitt lægri, en sá munur er of lítill til að
neinir spádómar um framtíð flokksins verði á honum reistir.
1 fám orðum verður því mynd sú sem fæst af þróun flokkanna
á síðasta ári þessi: Sósíalistaflokkurinn er í örum vexti og vinnur
meira á en Alþýðuflokkurinn missir, svo að verklýðsflokkarnir
samanlagðir eru mun fjölmennari en áður. Framsóknarflokkurinn
virðist standa nokkurn veginn í stað, en Sjálfstæðisflokknum
hrakar; en breyting kjördæmaskipunarinnar hefur haft hausavíxl
á þingmannatölu þessara flokka.