Fréttablaðið - 21.05.2016, Blaðsíða 4

Tölur vikunnar 15.05.2016 Til 21.05.2016
50%
hærra orkuverð
fær Landsvirkjun í
nýjum samningi við
Norðurál, er talið.
565
fengu rútupróf í fyrra
en 250 árið 2010.
24
skógarmítlar, sem er illvígur bit-
vargur, bárust frá almenningi til
Náttúrufræðistofnunar í fyrrasumar.
130.000
fermetra landfylling er fyrirhuguð
í Elliðaárvogi.
391
heimilisofbeldismál
kom upp hjá lögregl-
unni á höfuðborgar-
svæðinu í fyrra.
37,5
milljónir má
forsetaframboð
kosta að hámarki.
617
krónur fá ung-
lingar í 10. bekk
á tímann í Vinnu-
skóla borgarinnar,
en 1.359 í Snæ-
fellsbæ.
30
milljarðar fara í
uppbyggingu á
Keflavíkurflugvelli á
næstu tveimur árum.
Veglegt sérblað um
EM í Frakklandi
kemur út 10. júní
Jón Ívar Vilhelmsson
Sími 512-5429
jonivar@365.is
Bryndís Hauksdóttir
Sími 512-5434
bryndis@365.is
Atli Bergmann
Sími 512-5457
atlib@365.is
Jóhann Waage
Sími 512-5439
johannwaage@365.is
Fyrir auglýsingar eða kynningar hafið samband við:
Hrafnhildur
Lúthersdóttir
sundkona
vann silfur í 100
metra bringu-
sundi á EM og
brons í 200 metra
bringusundi. Hún
bætti Íslandsmet sitt bæði í 100
metra og 200 metra bringusundinu
í úrslitasundinu. Í hundrað metra
sundinu var Hrafnhildur 0,28
sekúndum á eftir heimsmethaf-
anum Ruta Meilutyte. „Þrír metrar
í viðbót og ég hefði náð henni,“
sagði Hrafnhildur í léttum dúr.
Júlíus Vífill
Ingvarsson
fv. borgarfulltrúi
sagði ásak-
anir systkina
sinna um að
hann hefði
falið lífeyrissjóð
foreldranna illmælgi og algjör
ósannindi. Hann sagði að um get-
gátur og dylgjur væri að ræða sem
ekki byggðu á neinum gögnum.
Systkinin sögðu Júlíus hafa hringt
í þau og viðurkennt að sjóðurinn
væri í aflandsfélögum.
Hjálmar
Sveinsson
formaður
umhverfis- og
skipulagsráðs
sagði það
ekkert keppi-
kefli hjá Reykja-
víkurborg að greiða
börnum í Vinnuskólanum lægstu
launin af öllum sveitarfélögum.
Það þyrfti hins vegar að sýna ráð-
deild í rekstri. Tíundubekkingar
í Snæfellsbæ fá 1.359 krónur á
klukkustund en í Reykjavík eru
greiddar 617 krónur.
Þrjú í fréttum
Íslandsmet,
falinn sjóður og
lægstu launin
umhverfismál Ein skýrasta birt-
ingarmynd áhrifa loftslagsbreytinga
og hlýnunar sjávar á Íslandi virðist
mega merkja á umtalsverðum breyt-
ingum sem orðið hafa á útbreiðslu
og fjölda skíðishvalategunda við
Ísland undanfarna þrjá áratugi.
Gísli Víkingsson, hvalasérfræð-
ingur á Hafrannsóknastofnun,
fjallaði um efnið á málstofu stofn-
unarinnar nýlega. Þar birti hann
valdar niðurstöður hvalatalninga
og -rannsókna og er grófa myndin
sú að frá því að skipuleg hvalataln-
ing hófst árið 1987 hefur langreyði
og hnúfubak fjölgað umtalsvert við
landið og útbreiðsla steypireyðar
virðist hafa færst norðar. Hrefnu
fjölgaði einnig fram yfir síðustu
aldamót, en hefur fækkað mjög á
landgrunninu síðan 2001.
„Á landgrunninu eru það fyrst og
fremst hrefna og hnúfubakur sem
eru algeng. Hnúfubakurinn hefur í
rauninni algjörlega tekið yfir land-
grunnið af hrefnunni frá 2001 og til
2007; mikil fækkun í hrefnu á móti
mikilli fjölgun í hnúfubak,“ sagði
Gísli og sagði hnúfubakinn orðna
ráðandi tegund á landgrunninu.
Fækkun á hrefnu sé allra helst greini-
leg við vestanvert landið, þó fækkun
sé líka merkjanleg fyrir norðan land.
Þetta tengir Gísli við hrun sand-
sílastofnsins, en sandsíli var yfir-
gnæfandi í fæðu hrefnu fyrir alda-
mótin 2000. Segja megi að hrefnan
hafi brugðist við sandsílahruni og
tilfærslu loðnu frá Norðurlandi
og að ströndum Grænlands með
breyttu fæðuvali annars vegar,
en ekki síður að stór hluti þeirrar
hrefnu sem var á landgrunninu hafi
flutt sig um set í fæðuleit. Það er þó
óstaðfest.
Niðurstöður rannsókna í hnot-
skurn sagði Gísli vera að allt bendi
til mikilla breytinga í vistkerfi
hafsins við Ísland sem komi fram í
breyttri fæðusamsetningu, orkubú-
skap, frjósemi og útbreiðslu hvala.
Til viðbótar hafi rannsóknir sýnt að
fæðutímabil hvala hér við land nær
lengra fram á haustið en áður var
talið – hvort sem það er nýtilkomið
eða ekki.
„Það virðist sem þessi aukni
sjávarhiti sé grunnorsök allra þess-
ara breytinga, þó eftir sé að sanna
það. [...] Spurningin er hvort þess-
arar hlýnunar sjávar sé þegar farið
að gæta á Íslandi, en þessar niður-
stöður benda sterklega til þess. Á
hitt ber auðvitað að líta að þegar
farið er aftur í tímann þá erum
við ekki enn þá komin langt upp
úr þeim hitastigum í hafinu sem
þekktust áður fyrr, þannig að hvort
þetta mun að einhverju leyti ganga
til baka, er erfitt að segja,“ sagði Gísli
í erindi sínu. svavar@frettabladid.is
Hvalir virðast góð mælistika á
loftslagsbreytingar og hlýnun
Umtalsverðar breytingar á útbreiðslu og fjölda skíðishvalategunda við Ísland virðast skýr merki loftslags-
breytinga og hlýnunnar sjávar. Hrefnu hefur fækkað gríðarlega á landgrunninu en hnúfubakur tekið yfir.
Hnúfubakurinn
hefur í rauninni
algjörlega tekið yfir land-
grunnið af hrefnunni frá
2001 og til 2007.
Gísli Víkingsson,
hvalasérfræðingur
Hnúfubak fjölgar sem gleður gesti hvalaskoðunarfyrirtækja sérstaklega. MyNd/NorðursigLiNg
2 1 . m a í 2 0 1 6 l a u G a r D a G u r4 f r é T T i r ∙ f r é T T a B l a ð i ð
2
1
-0
5
-2
0
1
6

0
3
:5
8
F
B
0
9
6
s
_
P
0
9
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
8
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
9
8
0
-7
6
F
8
1
9
8
0
-7
5
B
C
1
9
8
0
-7
4
8
0
1
9
8
0
-7
3
4
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
9
6
s
_
2
0
_
5
_
2
0
1
6
C
M
Y
K