Fréttablaðið - 21.05.2016, Blaðsíða 32

Í Laxá í Mývatnssveit og í Laxárdal er urmull urriða sem í samspili við náttúruna
mynda einstakt veiðisvæði. Leirlosið setur þó strik í reikninginn. Mynd/SVFR
Mývatn er um 32 ferkílómetrar að stærð. Það er mjög vogskorið og í því eru um 50 eyjar og hólmar. Meðaldýpi vatnsins er 2,5 metrar og mesta náttúrulega dýpi aðeins um fjórir metrar. Talið er að þar haldi sig fleiri
andategundir en á nokkrum öðrum stað á jörðinni. FRéTTabLaðið/ViLheLM
↣ Þá fylgdi Alþingi á eftir þar sem
þverpólitískur vilji kom fram um
að hjálpa skuli Mývetningum við
að laga það sem sannarlega er hægt
að laga – frárennslismálin. Að gera
það ekki væri skammarlegt, var haft
á orði. „Versta mögulega staða er sú
að ríkisvaldið komi ekki til hjálpar.
Þá sjáum við ekki annað en að það
þurfi að takmarka stórkostlega
fjölda ferðamanna á svæðinu,“ sagði
framkvæmdastjóri Heilbrigðiseftir-
lits Norðurlands eystra í viðtali við
Fréttablaðið.
Viðbragð stjórnvalda á dögunum
var að setja saman nefnd – eða sam-
ráðshóp. Honum er ætlað að taka
saman lykilupplýsingar um ástand
mála í Mývatni. Tilgangurinn er að
aðstoða stjórnvöld við ákvarðanir
varðandi mögulegar aðgerðir sem
gætu komið að gagni til að draga
úr álagi af manna völdum á lífríki
vatnsins og bæta úr þeim vanda sem
nú er að glíma við.
Rauði listinn og allt hitt
Umhverfisstofnun birti í fyrsta
skipti árið 2010 lista yfir þær nátt-
úruperlur sem veita þarf sérstaka
athygli og að hlúa bæri sérstaklega
að – rauða listann um svæði í hættu
sem byggður er á ástandsskýrslu um
friðlýst svæði á Íslandi. Á þann lista
var verndarsvæði Mývatns og Laxár
bætt árið 2012 og er þar enn. Þar eru
öll ofantalin álitaefni og vandamál
útlistuð í þaula.
Samkvæmt skilgreiningum
Umhverfisstofnunar er eitt af mark-
þykktur af Alþingi árið 1978, sama
ár og Mývatn og Laxá voru sam-
þykkt sem fyrsta Ramsarsvæðið
á Íslandi. Líka upplýsingar um
aðra alþjóðasamninga sem snerta
verndarsvæði Mývatns og Laxár:
Bernarsamninginn frá 1979 um
verndun villtra plantna og dýra, og
samninginn um vernd líffræðilegrar
fjölbreytni frá 1992.
miðum rauða listans að forgangs-
raða kröftum og fjármunum til
verndunar, enda séu svæðin á listan-
um þau svæði sem eru undir miklu
álagi sem bregðast þarf við strax. Í
hnotskurn: Rauðlituð svæði eru í
verulegri hættu að tapa verndargildi
sínu eða hafa tapað því að hluta til
– sem virðist eiga við um Mývatn,
því miður.
Þessu til viðbótar eru sérlög um
verndun Mývatns frá 2004. Mark-
mið laganna er að stuðla að nátt-
úruvernd í samræmi við sjálfbæra
þróun og tryggja að vistfræðilegu
þoli svæðisins verði ekki stefnt í
hættu af mannavöldum.
Einnig Verndaráætlun Mývatns
og Laxár 2011 – 2016 þar sem öllu
milli himins og jarðar er varðar
Mývatn og Laxá til ósa í Skjálfanda
er nákvæmlega lýst. Á þessum rúm-
lega 50 blaðsíðum er líka að finna
forgangsröðun knýjandi verkefna
og framkvæmd þeirra – auk lista
yfir sértækar aðgerðir fyrir stórt
sem smátt.
Líka upplýsingar um Ramsar-
samninginn frá 1971 sem fjallar um
votlendi sem hafa alþjóðlegt gildi,
einkum fyrir fuglalíf. Hann var sam-
Silungur Hornsíli
Laxá
Risa bleikjustofn Mývatns að hverfa
Mývatn er sögufrægt fyrir bleikjuveiði og Laxá fyrir urriða- og laxveiði.
1920 2016 2015Fyrri ár
Losaði 100.000 fiska
Mesta veiði í Mývatni var
um 1920 þegar hún losaði
100.000 fiska, en meðal-
veiði síðustu 115 ára er um
27.000 silungar.
1.000 silungar
Veiðistofn bleikju í
Mývatni er í heild sinni
metinn um eitt þúsund
silungar og stendur vart
undir nafni lengur.
7.000-14.000
Í rannsóknum
fyrri ára hafa
7.000 til 14.000
hornsíli veiðst.
300 komu í gildrur
Hornsíli hefur aldrei verið eins
fáliðað síðan rannsóknir hófust
en það er miðlægt í fæðukeðju
Mývatns – 300 komu í gildrur
sumarið 2015.
ekkert þessu líkt á við um Laxá, en urriðasvæðin eru kannski þau bestu í heimi.
Þar og allt niður í Laxá í aðaldal hefur mikið „leirlos“ í Laxá þó neikvæð áhrif á stangveiði.
ÞRÓUÐ Í SAMVINNU VIÐ
590 2045 | BENNI.IS 561 4200 / NESDEKK.IS
2 1 . m a í 2 0 1 6 L a U G a R D a G U R32 h e L G i n ∙ F R É T T a B L a ð i ð
2
1
-0
5
-2
0
1
6

0
3
:5
8
F
B
0
9
6
s
_
P
0
8
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
6
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
9
8
0
-6
8
2
8
1
9
8
0
-6
6
E
C
1
9
8
0
-6
5
B
0
1
9
8
0
-6
4
7
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
A

F
B
0
9
6
s
_
2
0
_
5
_
2
0
1
6
C
M
Y
K