Morgunblaðið - 10.06.2016, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. JÚNÍ 2016
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Evrópumótiðí knatt-spyrnu
karla 2016 hefst í
kvöld með leik
Frakklands og
Rúmeníu. Þetta er í fimm-
tánda sinn sem mótið er hald-
ið, en að þessu sinni á það sér-
stakan stað í hjörtum
íslenskra knattspyrnuaðdá-
enda, þar sem íslenska karla-
landsliðið leikur nú í fyrsta
sinn á stórmóti í vinsælustu
hópíþrótt heims.
Það hefur verið að mörgu
að hyggja í aðdraganda móts-
ins, og hafa gestgjafarnir
frönsku lagt sig í líma við að
tryggja að mótið fari sem best
fram og öryggisgæsla verði í
hámarki, sér í lagi eftir hin
skelfilegu hryðjuverk í nóv-
ember síðastliðnum, sem
meðal annars beindust óbeint
að franska landsliðinu. Gera
má ráð fyrir því að miklar til-
finningar muni fylgja mótinu
meðal heimamanna, ekki síst
ef franska landsliðið nær góð-
um árangri.
Vert er að hafa í huga að af-
rek íslenska liðsins er þegar
unnið, sama hvernig leikirnir
í riðlakeppninni fara. Líklega
áttu fæstir von á því að liðinu
tækist að tryggja sig beint í
lokakeppnina en það tókst
með gríðarlegri vinnu, sam-
heldni og öflugri liðsheild.
Takist að virkja þá kosti á ný
þarf íslenska liðið engu að
kvíða. Vitanlega
yrði það mikið
fagnaðarefni ef
bætt yrði í hinn
ótrúlega árangur
Íslands í undan-
keppninni, án þess þó að
menn láti draumana hlaupa
með sig í gönur. Takist það
ekki geta bæði leikmenn og
stuðningsmenn huggað sig
við að liðið hefur þegar náð
frábærum árangri, auk þess
sem annað mót kemur eftir
þetta.
En árangurinn í íslenskri
knattspyrnu einskorðast ekki
við karlalandsliðið. Kvenna-
landsliðið er hársbreidd frá
því að tryggja sér sæti á Evr-
ópumóti kvennalandsliða í
þriðja sinn í röð. Það er mark-
verður árangur hjá konunum
okkar og samanlagt staðfestir
þetta að vel er staðið að mál-
efnum knattspyrnunnar hér á
landi. Miklu skiptir fyrir
framtíðina að ungir iðkendur
eigi sér fyrirmyndir sem þeir
geta litið upp til, og landsliðin
okkar tvö uppfylla svo sann-
arlega það hlutverk.
Mestu máli skiptir þó að
landsmenn njóti stundar-
innar, hvort sem það verður á
völlunum sjálfum, á skipu-
lögðum mannamótum innan-
lands, heima í stofu eða hvar
sem þeir kjósa að upplifa
þessa veislu. Því að fram und-
an er sannkölluð knatt-
spyrnuveisla.
Íslenska karlalands-
liðið á stórmóti
í fyrsta sinn}
Knattspyrnuveisla
Meirihlutinn ískóla- og
frístundaráði
Reykjavíkur
ákvað í fyrradag
að rétt væri að
stytta viðveru
barna á frístunda-
heimilum borgarinnar um
heilt kortér. Frá og með
næsta hausti skal loka heim-
ilunum á slaginu kl. 17.00.
Með þessum aðgerðum er
ætlunin að spara fjórar millj-
ónir króna á þessu ári og ell-
efu milljónir á næsta ári.
Fjárhagsstaða borgar-
innar er að sönnu skelfileg,
þökk sé áralangri óstjórn
vinstriflokkanna, og það
munar um hverja krónu.
Engu að síður virkar það sem
argasta öfugmælavísa þegar
hagrætt er í grunnþjónustu
við börn um upphæð sem
nemur um 15 milljónum
króna á tveimur árum, á
sama tíma og rúmlega tí-
faldri þeirri upphæð er sól-
undað í þrengingu við Grens-
ásveg. Þá þrengingu bað
enginn um og
enginn hefur
nokkurn minnsta
áhuga henni á svo
vitað sé, utan
meirihlutans í
borgarstjórn, sem
sá gullið tækifæri
til að sóa skattfé í gæluverk-
efni.
Því miður eru engin teikn á
lofti um að þessi afstaða til
málefna borgarinnar taki
breytingum með núverandi
flokka, Samfylkingu, VG,
Pírata og Bjarta framtíð, við
stjórnvölinn. Rusli verður
leyft að safnast upp, veggja-
krot fær að vaða uppi um alla
veggi, snjór er ekki ruddur,
götur eru ekki lagaðar og
börn fá mat sem uppfyllir
ekki lágmarkskröfur. Í ofan-
álag bætist nú við að börn og
foreldrar sem áður gátu
treyst á vissa þjónustu frá
borginni munu ekki geta það
lengur. En það skiptir engu
máli. Áfram verður for-
gangsraðað í þágu gæluverk-
efnanna.
Hagrætt er
hjá börnunum
en gæluverkefnin
halda velli}
Meirihlutinn krækir í kortér
A
fhverju finnst mörgum það ekki
vera neitt tiltökumál að borga
nokkra hundraðkalla fyrir að
leggja bílnum sínum í miðbænum
á meðan skotist er í búðir eða
snætt á veitingastað en arga svo og veina af
vandlætingu ef svo mikið sem imprað er á því
að rukka fimmtíukall fyrir að leggja á bílastæði
við heimsþekkt náttúruundur úti á landi, sem
fólk úr fjarlægum heimsálfum kemur sér-
staklega hingað til lands til að sjá?
Eins og allt eigi að vera ókeypis um leið og
komið er austur fyrir Elliðaárnar en í fínu lagi
sé að taka gjald fyrir hitt og þetta á höfuðborg-
arsvæðinu.
Gistináttagjald, ferðamannaskattur, far-
þegagjöld eða náttúrupassi – hvaða orð sem við
notum – inntakið er að koma á einhverskonar
gjaldtöku á ferðamannastöðum þannig að hægt sé að
vinna betur að uppbyggingu þeirra. Ýmsir möguleikar
hafa verið ræddir fram og til baka, lítið hefur verið um
niðurstöður eða aðgerðir og þrátt fyrir að í vor hafi verið
ákveðið að veita 647 milljónir úr Framkvæmdasjóði ferða-
mannastaða til uppbyggingar á nokkrum vinsælum ferða-
mannastöðum er þessi umræða hvergi nærri til lykta leidd
og enn berast fréttir af klósettleysi á ferðamannastöðum
og skorti á aðstöðu. Svo því sé til haga haldið kemur ráð-
stöfunarfé þessa framkvæmdasjóðs úr ríkissjóði, sem
hlutfall af gistináttaskatti sem allir gististaðir greiða.
Nú hefur undirrituð enga sérstaka skoðun á gjaldtöku á
ferðamannastöðum eða annars staðar og er
sér þess líka meðvitandi að koma erlendra
ferðamanna skilar milljörðum í þjóðarbúið.
Fleiri milljarða er að vænta í ár, því búist er
við að 1,5 milljónir erlendra ferðamanna sæki
landið heim í ár, í síðasta mánuði komu hingað
36,5% fleiri ferðamenn en í sama mánuði í
fyrra, samkvæmt tölum Ferðamálastofu og
hagfræðideild Landsbankans spáir því að þeir
verði 2,2 milljónir árið 2018. Sumsé eftir tvö
ár.
Ef einhver hefur tök á að kaupa sér flug-
miða til að koma til Íslands, þá hlýtur sá hinn
sami að geta borgað fyrir að leggja bíl. Eða
fyrir að ganga örna sinna á salerni. Eða fyrir
að nota þjónustuaðstöðu sem hefur kostað
bæði fé og fyrirhöfn að koma upp. Kannski er
svolítið einfalt að setja hlutina fram svona, en
það er búið að flækja þessa umræðu aftur á bak og áfram,
án nokkurrar niðurstöðu.
Stundum hefur umræðan snúist um að gjaldtaka,
hversu lítilfjörleg sem hún kunni að vera, fæli ferðamenn
frá. Að það sé hreinlega dónalegt að hér á landi yrði sami
háttur hafður á og víðast hvar annars staðar; sem er að
fólk greiði fyrir þá þjónustu sem það notar og nýtur. Held-
ur einhver virkilega að útlendingarnir sem sækja okkur
heim myndu móðgast heiftarlega í stórum stíl, snúa upp á
sig í fússi og rjúka til síns heima þó þeir þyrftu að borga
fyrir að fara á klósettið? Ég held ekki.
annalilja@mbl.is
Anna Lilja
Þórisdóttir
Pistill
Á allt að vera ókeypis úti á landi?
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
FRÉTTASKÝRING
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
Mál komast á allt annað stigþegar lög eru sett ákjaradeilur og því er slíkaðgerð aldrei af hinu
góða,“ segir Bryndís Hlöðversdóttir
ríkissáttasemjari við Morgunblaðið og
vísar í máli sínu til þess að stjórnvöld
hafa nú ákveðið að grípa inn í kjara-
deilu Félags íslenskra flugumferðar-
stjóra (FÍF) við Samtök atvinnulífs-
ins, fyrir hönd Isavia.
Með þeim lögum sem stjórnvöld
settu á aðgerðir flugumferðarstjóra er
þeim gert að hætta aðgerðum sínum
þegar í stað, en FÍF setti á yfir-
vinnubann 6. apríl sl. og þjálfunar-
bann mánuði síðar, eða 6.maí. Takist
ekki að undirrita nýjan kjarasamning
fyrir 24. júní nk. mun innanríkis-
ráðherra skipa þrjá aðila í gerðardóm
sem ákveður kaup og kjör félags-
manna FÍF.
„Málinu var vísað hingað í febr-
úar og síðan þá höfum við fundað 11
sinnum. Staðan er því nokkuð ljós á
milli aðila, en nú er spurning hvort
þetta nýja útspil hafi einhver áhrif og
þá hvort þessi deila þokist eitthvað
áfram,“ segir Bryndís, en að sögn
hennar hefur verið boðað til nýs fund-
ar og munu samninganefndir hittast
klukkan hálfníu í dag.
„Það er auðvitað komin ákveðin
pressa og við þurfum að sjá hvort við
náum að hreyfa við þessari stöðu.
Vonandi náum við því, það er alltaf
best þegar deiluaðilar ná að semja.“
Enn eitt höfrungahlaupið
FÍF lýsti að loknum félagsfundi
yfir „miklum vonbrigðum“ með
ákvörðun stjórnvalda. „Með fyrir-
mælum Alþingis er gerðardómi gert
að úrskurða í takt við kjarasamninga
undanfarinna missera. Um leið er
honum fyrirskipað að horfa framhjá
þeirri grundvallarkröfu flugumferð-
arstjóra að tekið sé tillit til þess hve
mjög þeir hafa dregist aftur úr öðrum
hópum launafólks á því fimm ára
tímabili sem samið var til árið 2011,“
segir í tilkynningu frá FÍF.
„Maður hefur svo sem séð þetta
áður. Þeir eru að koma úr 5 ára kjara-
samningi og þá virðist þetta vera þann-
ig að ef menn gera langan kjarasamn-
ing þá dragast þeir aftur úr í launum
og ná ekki að leiðrétta það,“ segir Gylfi
Dalmann Aðalsteinsson, dósent í við-
skiptafræði við Háskóla Íslands og
sérfræðingur í vinnumarkaðsfræðum.
Gylfi Dalmann bendir á að eitt
helsta markmið Salek-samkomu-
lagsins sé að draga úr eins konar
höfrungahlaupi í launahækkunum.
„En það virðist hins vegar vera
þannig að geri menn langa kjara-
samninga þá lenda þeir í höfrunga-
hlaupi,“ segir hann og vísar þá meðal
annars til kjaradeilna ljósmæðra árið
2008 og lækna árið 2014.
Yfirvinnubann er verkfall
Flugumferðarstjórar hafa vakið
athygli á því að u.þ.b. fimmta hver
klukkustund hafi vegna manneklu í
stéttinni verið unnin í yfirvinnu. FÍF
ítrekar að þrátt fyrir lagasetninguna
sé hverjum og einum flugumferðar-
stjóra í sjálfsvald sett hvort hann
vinni yfirvinnu. „Flugumferðar-
stjórar hafa ekki verið í verkfalli held-
ur yfirvinnubanni sem [...] eru mildari
en nauðsynlegar aðgerðir,“ segir í áð-
urnefndri tilkynningu FÍF.
Aðspurður segir Gylfi Dalmann
hins vegar yfirvinnubann vera dæmi
um verkfallsaðgerð.
„Það er niðurstaða félagsdóms
og viðurkennt af íslenskum vinnurétti
að yfirvinnubann er hluti af vinnu-
stöðvun,“ segir hann.
Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir
náðist ekki í Sigurjón Jónasson, for-
mann Félags íslenskra flugumferð-
arstjóra, vegna málsins.
Kjaradeila FÍF nú
komin á annað stig
Morgunblaðið/Ernir
Flugturn Búið er að boða til nýs fundar í kjaradeilu flugumferðarstjóra
og verður hann haldinn hjá ríkissáttasemjara snemma í dag.
Engin flugleiðsöguþjónusta átti
að vera í flugturninum á
Reykjavíkurflugvelli milli klukk-
an 21 í gærkvöldi og 7 í morgun.
Kom þetta fram í tilkynningu
sem Isavia sendi fjölmiðlum í
gær, en þar segir meðal annars:
„Forföll eru á næturvakt í flug-
turninum og ekki hefur tekist
að fá afleysingu,“ en vegna
þessa varð ekkert flug um flug-
völlinn í Reykjavík yfir áður-
nefnt tímabil. Var notendum
Reykjavíkurflugvallar þess í
stað bent á að nota Keflavíkur-
flugvöll.
Flug lá niðri í
Reykjavík
FORFÖLL Á NÆTURVAKT
Morgunblaðið/RAX
Völlur Ekki tókst að manna vaktir.