Ægir - 01.12.2016, Blaðsíða 43
43
fækkun og sagt hana auka
slysahættu um borð. Reyndar
var í samningaviðræðunum tal-
að um úttekt á því hvort slíkt
væri raunin.
Nýsmíðaálagið hefur verið
sjómönnum þyrnir í augum, en
það heimilar útgerðum að
lækka skiptahlutfall vegna ný-
smíða. Þó ákvæði hafi verið um
niðurfellingu álagsins í áföng-
um, er ljóst að sjómönnum hef-
ur ekki þótt það nægilegt.
Tenging olíuverðs við skipta-
hlutfall er enn eitt bitbeinið og
ekki virðist hafa verið gengið
nógu langt í þeim efnum nú.
Ekki nóg að gert
Ekki fer á milli mála að nokkrar
kjara- og réttindabætur til
handa sjómönnum hafa falist í
þeim samningum sem nú hafa
verið felldir. En sú staðreynd að
allt að 90% félagsmanna í sam-
tökum einstakra samtaka sjó-
manna fella samningana öðru
sinni sýnir að þeim finnst fjarri
því nóg að gert.. Undirrótin að
megnri óánægju felst vafalítið í
lækkuðum tekjum, sem stafa af
ytri aðstæðum eins og lækkun
afurðaverðs í íslenskum krón-
um. Sveiflur á fiskverði og í afla-
brögðum hafa alla tíð verið
fylgifiskur fiskveiða og hafa ber
í huga að þær hafa sömu áhrif á
tekjur útgerðarinnar og sjó-
manna.
Hvort og þá hvernig hægt er
að grípa þar inní til að draga úr
tekjulækkun sjómanna vegna
lækkandi fiskverðs er vandséð
og þá kannski rétt að velta því
fyrir sér að eigi að grípa inn í
þegar fiskverð lækkar, hvort
það eigi þá ekki að gilda um
hækkanir líka.
Sjómennska er erfitt og
áhættusamt starf og sjómenn
eiga að búa við góð kjör og að-
búnað. Hvað hæfilegt kann að
vera í þeim efnum er erfitt að
segja til um, en lækki tekjurnar
það mikið að vanir sjómenn sjái
sér hag í því að fara í land í aðra
vinnu blasir sú staðreynd við að
erfitt verður að manna skipin
vönum mannskap. Það er staða
sem svo sannarlega er ekki eft-
irsóknarverð, en er þekkt fyrir
ekki meira en 8 til 10 árum,
þegar gengi krónunnar var enn
sterkara en nú og verð á fiskaf-
urðum í sögulega lágmarki
mælt í íslenskum krónum. Þá
var erfitt að manna skipin.
Þróun gengis er undirrót þeirrar stöðu sem er í kjaramálum sjómanna.