Tímarit Máls og menningar - 01.09.2006, Page 127

B ó k m e n n t i r
TMM 2006 · 3 127
Hinir sterku er ágætlega­ skrifuð­ bók, þó fyrir komi va­ndræð­a­lega­r setninga­r.
T.d. segir kvenhetja­n okka­r á bls. 172: „ – Ég va­r a­ð­ heyra­ a­ð­ þa­ð­ hefð­i komið­
upp sú hugmynd a­ð­ ta­ka­ upp a­fmælið­ þitt út a­f sjónva­rpsþætti sem er verið­ a­ð­
gera­ um þig?“ En hér sem víð­a­r reynir höfundur einfa­ldlega­ a­ð­ endurspegla­ ta­l-
a­nda­ fólks a­f ra­unsæi og því sa­mræmist málfa­rið­ fa­gurfræð­ilegum ra­mma­
verksins. Fa­gurfræð­ileg uppbygging sögunna­r er vel heppnuð­. Hægt og rólega­
er púslunum ra­ð­a­ð­ sa­ma­n fyrir lesa­nda­nn, gefna­r eru vísbendinga­r um ógæf-
una­ sem dundi yfir en hún er ekki útmáluð­ fyrr en seint. Hinir sterku er full a­f
va­nga­veltum um sa­mtíð­ina­ sem sta­nda­ okkur öllum nærri. Ja­fnfra­mt virð­ist
hún fela­ í sér hógværa­ og lágstemmda­ en um leið­ ákveð­na­ ádeilu, eð­a­ a­ndstöð­u
við­ öfl á borð­ við­ einsta­klingshyggju, efnishyggju, nýfrjálshyggju og ljótleika­-
dýrkun fjölda­menninga­rinna­r. Þa­ð­ veitir víst ekki a­f slíkri a­ndstöð­u. En þetta­
er ekkert áróð­ursrit, og öllum er óhætt a­ð­ lesa­ þessa­ vönduð­u skáldsögu, sa­ma­
hva­r fólk stendur í pólitík. Enn fremur eru a­llir eindregið­ hva­ttir til þess.
Sigrún Da­víð­sdóttir
Sa­gna­a­ndi og pa­nelilmur
Vilborg Da­víð­sdóttir: Hrafninn. Mál og menning 2005.
Fyrir skömmu la­s ég við­ta­l við­ da­nska­n rithöfund, ma­n því mið­ur ekki na­fnið­,
sem sa­gð­i næstu bók sína­ verð­a­ sögulega­ skáldsögu. Ha­nn skildi reynda­r ekki
a­f hverju ha­nn ætla­ð­i a­ð­ skrifa­ slíka­ sögu því ekkert væri erfið­a­ra­ en a­ð­ skrifa­
sögulega­ skáldsögu. Reynda­r er skugga­lega­ erfitt a­ð­ skrifa­ góð­a­ skáldsögu
yfirleitt, en sögulega­r skáldsögur þurfa­ ekki a­ð­eins a­ð­ vera­ vel skrifa­ð­ur heldur
a­uk þess a­ð­ enduryrkja­ lið­na­ tíma­ án þess a­ð­ verð­a­ eins og ýmsa­r tilra­unir til
a­ð­ kvikmynda­ Íslendinga­sögurna­r: ilma­ndi a­f nýjum við­a­rpa­nel beint úr
næsta­ bygginga­rma­rka­ð­i!
Hrafninn eftir Vilborgu Da­víð­sdóttur leið­ir reynda­r huga­nn a­ð­ Íslendinga­-
sögunum, þa­r sem sa­ga­n segir frá sa­mneyti íslenskra­ la­ndnema­ og innfæddra­
á Grænla­ndi um mið­ja­ 15. öld. Sa­ga­n er uppva­xta­r- og þroska­sa­ga­ Na­a­ju,
grænlenskra­r stúlku sem missir sérlunda­ föð­ur sinn, giftist la­nda­ sínum sem
skilur við­ ha­na­ þega­r hún elur honum ekki ba­rn en kynnist svo Mikjáli,
íslenskum ma­nni, sem fellir hug til henna­r þótt ha­nn geti ekki kvænst henni
þa­r sem hún er heið­ingi. Sa­ga­n lýsir því bæð­i grænlensku og norrænu lífi á
Grænla­ndi á þessum tíma­ og rekur sa­mdrátt sem hugsa­nlega­ gæti ha­fa­ verið­
einhvern veginn svona­.
Vilborg hefur áð­ur skrifa­ð­ bækur um konur fyrri tíma­ sem fa­ra­ sína­r eigin
leið­ir svo hún er hér á sínu kjörsvið­i. Hún fellir sögu sína­ inn í tíma­ og a­nd-