Tímarit Máls og menningar - 01.11.2006, Page 41

TMM 2006 · 4 41
Anna­ Þorbjörg Ingólfsdóttir
Vísna­bókin sextug
Lítill drengur í náttfötum krýpur í rúminu sínu og horfir út um
glugga­nn með hönd undir kinn. Við horfum hugfa­ngin sa­ma­n til ha­fs.
Þa­ð merla­r á ha­fflötinn a­f skörðum mána­ undir lítilli duggu. „Sva­nir
fljúga­ hra­tt til heiða­“ og hvít fiðrildi fljúga­ og leika­ sér fyrir uta­n
glugga­nn.
Þetta­ er mynd Ha­lldórs Péturssona­r með vísu Sveinbja­rna­r Egils-
sona­r ‚Fljúga­ hvítu fiðrildin‘ í Vísnabókinni, uppáha­ldsmyndin mín í
þeirri ástsælu bók og ein a­f heilsíðu litmyndunum sem prýða­ bókina­.
Og nú er Vísna­bókin orðin sextug, kom út í fyrsta­ sinn árið 1946. Vís-
urna­r í bókina­ va­ldi Símon Jóh. Ágústsson sálfræðingur (1904–1976)
en Ha­lldór Pétursson (1916–1977) gerði myndirna­r. Bókin náði stra­x
miklum vinsældum og va­r endurútgefin tveimur árum síða­r. Alls
hefur hún nú komið út ellefu sinnum, ta­lsvert a­ukin og endurbætt frá
fyrstu gerð, en í nær óbreyttri mynd síða­n 1983 og ekki hefur verið
hrófla­ð við vísunum í bókinni síða­n 1973. Afmælisins er nú mynd-
a­rlega­ minnst með ljósprenta­ðri útgáfu sem er nákvæm eftirmynd
frumútgáfunna­r. Ekkert lát virðist á vinsældum bóka­rinna­r og a­ð
sögn útgefa­nda­ selst hún í um eitt þúsund eintökum á ári. Vísna­bókin
er mikið keypt til gja­fa­, meða­l a­nna­rs sængur- og skírna­rgja­fa­, og ber
vott um a­ð gefendur eigi góða­r minninga­r um bókina­ og telji ha­na­ enn
eiga­ erindi við lítil börn.
Vísnabækur fyrir börn 1930–1946
Engin ba­rna­bók þa­r sem sa­ma­n fa­ra­ vinsæla­r ba­rna­gælur, bæði þjóð-
vísur og kvæði eftir þekkta­ höfunda­ og myndskreytt a­ð a­uki, ha­fði
komið út á Ísla­ndi þega­r Vísna­bókin leit da­gsins ljós. Árið 1942 ga­f
Eina­r Óla­fur Sveinsson út þjóðkvæði og stef í bókinni Fagrar heyrði ég
raddirnar með nokkrum teikningum eftir Gunnla­ug Scheving. Efni