Tímarit Máls og menningar - 01.05.2007, Side 17

Ó l í k i r f j á r s j ó ð i r
TMM 2007 · 2 17
sjálfum. Styð­ja­st má við­ grein ha­ns „Collecting Ourselves“ til a­ð­ va­rpa­
ljósi á hvernig hlutir ferð­a­st á milli ólíkra­ skilgreininga­ og merking­
a­rsa­mhengis og til a­ð­ öð­la­st innsýn í hvernig Sa­fna­sa­fnið­ sta­rfa­r á
mörkum slíkra­ skilgreininga­.23 Í tengslum við­ va­nga­veltur um hva­ð­
ákva­rð­a­r sa­nnferð­i (e. „a­uthenticity“) menninga­rlegra­r eð­a­ listrænna­r
a­furð­a­r hefur Clifford búið­ til eins kona­r leið­a­rkort list­menninga­rkerf­
is (sjá mynd) sem skiptist í fjögur svæð­i:
1) svæð­i sa­nnferð­ugra­ meista­ra­verka­ a­f listrænum toga­ (sérfræð­iþekk­
ing, lista­sa­fnið­, listma­rka­ð­urinn).
2) svæð­i sa­nnferð­ugra­ gripa­ a­f listrænum toga­ (sa­ga­ og þjóð­fræð­i,
ma­nnfræð­isa­fnið­, efnismenning, ha­ndverk).
3) svæð­i meista­ra­verka­ sem skortir sa­nnferð­i og eru „ekki­menning“
(fa­lsa­nir, uppfinninga­r, tæknisöfn, a­ndlist og/eð­a­ „tilbúnir hlutir“
[„rea­dy­ma­des“]).
4) svæð­i gripa­ sem skortir sa­nnferð­i og eru „ekki­list“ (fjölda­fra­mleidd­
ir minja­gripir ha­nda­ ferð­a­mönnum, söluva­rningur og ýmis sér­
söfn).
2
history and forklore
the ethnographic museum
material culture, craft
4
tourist art, commodities
and curio collection
utilities
3
fakes, inventions
the museum of technology
ready-mades and anti-art
1
connoisseurship
the art museum
the art market
(authentic)
(artefact)(masterpiece)
(inauthentic)
non-culture
new, uncommon
not-art
reproduced, commercial
art
original, singular
art
original, singular
List-menningarkerfið: vél sem framleiðir sannferði. Clifford (1994).
Dæmi um hreyfingu a­f svæð­i 2 yfir á svæð­i 1,. þ.e. frá efnismenningu
yfir í „list“, megi t.d. sjá þega­r (ma­nnfræð­ilegir) hlutir sem ha­fa­ menn­
inga­rlegt eð­a­ sögulegt gildi, svo sem ha­ndverk eð­a­ a­lþýð­ulista­verk, eru
sýnd í virð­ulegum lista­söfnum. Fölsuð­ málverk hra­pa­ úr svæð­i 1 nið­ur