Fréttatíminn - 16.07.2016, Blaðsíða 2

2 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 16. júlí 2016
Smiðjuvegi 2, Kópavogi - (við hliðina á Bónus) - Sími 554 0400
50 áraAFMÆLISTILBOÐ
Nr. 12961
Á R A
gasgrill 4ra brennara
AFMÆLISTILBOÐ
99.900
Grillbúðin
• 4 brennarar úr ryðfríu stáli
• Postulínsemalerað eldhólf
• Grillgrindur úr pottjárni
• PTS hitajöfnunarkerfi
• Kveiking í öllum tökkum
• Gashella í hliðarborði
• Tvöfalt einangrað lok
• Postulínsemaleruð efri grind
• Hitamælir
• Auðveld þrif - Bakki fyrir fitu
undir öllu grillinu
• Einnig til svart

• Afl 14,8 KW
www.grillbudin.is
Matarsóun Ástæður þess
að afföll verða á íslensku
grænmeti eru meðal annars
vegna lélegra merkinga
grænmetis í búðum. Neyt-
andinn blekkist og heldur að
erlent grænmeti sé íslenskt,
segir framkvæmdastjóri
Sölufélags garðyrkjumanna.
Félagið hefur verið gagnrýnt
fyrir að henda miklu græn-
meti.
Þóra Tómasdóttir
thora@frettatiminn.is
Gunnlaugur Karlsson, fram-
kvæmdastjóri Sölufélags garðyrkju-
manna, segir að óhjákvæmilega
verði afföll af grænmetisfram-
leiðslu. Miklar sveiflur séu í eftir-
spurninni, til dæmis seljist meira
af grænmeti í góðu veðri. Það geti
því komið fyrir að farga þurfi því
sem skemmist. Það sé hinsvegar
ekki stórt vandamál hjá sölufé-
laginu, margskonar úrræði séu til
að sporna við sóun og oftar en ekki
sé eftirspurnin meiri en framboðið.
Dóra Svavarsdóttir matreiðslu-
meistari gagnrýndi í Fréttatíman-
um í síðustu viku að fleiri hundruð
kílóum af heillegu grænmeti væri
hent hjá sölufélaginu. Hún sér um
að færa starfsmönnum þar
hádegismat og sagði að
sér blöskraði að sjá
grænmetismagnið
í ruslagámunum.
„Við höfum
í áraraðir gefið
bæði Fjölskyldu-
hjá lpinni og
Rauða krossin-
um grænmeti
frekar en að
henda því,“ segir
Gunnlaugur.
Hann nefnir að þrátt fyrir herta
löggjöf um merkingar uppruna-
lands grænmetis sé þeim verulega
ábótavant í búðum. „Neytandinn
þarf að hafa mikið fyrir því að
finna út hvert upprunaland vör-
unnar er. Sumstaðar stendur það
aftan á pakkanum, en oft heldur
neytandinn að hann sé að kaupa
íslenskt þegar varan kemur að utan.
Stjórnvöld hafa ekki staðið sig í að
hafa eftirlit með merkingum. Það er
grundvallarmál að neytandinn hafi
upplýst val við kaup á matvöru.“
Aðspurður um hversu miklu
grænmeti sölufélagið hendi á viku,
segist hann ekki getað svarað því.
„En við vinnum markvisst að því
að minnka sóun. Við höfum kom-
ið á markað tómatvörulínu til að
minnka sóun, við seljum útlits-
gallað grænmeti svo sem brotnar
gulrætur, niðurskorið sem snakk.
Eins hafa ákveðnar stærðir af kar-
töflum ekki selst vel og
því bjóðum við nú
kartöflubáta, sem
seljast mun bet-
ur. Enn er nokkur
sóun á gúrkum
og fleiri vöru-
flokkum og
við erum að
prófa okkur
áfram með-
al annars
með súrsun
og f leiri úr-
ræðum.“
Íslenskt grænmeti
illa merkt í búðum
Gunnlaugur Karls-
son segir margt gert
til að minnka sóun á
íslensku grænmeti.
Samfélag Andlát hins
fjögurra ára Arons Hlyns
Aðalheiðarsonar var óvænt
en móðir hans samþykkti
fljótlega að sonur sinn yrði
líffæragjafi. Hjarta hans var
grætt í fjögurra ára stúlku.
Aðstæður móður Arons
Hlyns hafa verið til um-
fjöllunar eftir að henni var
synjað um útfararstyrk.
Valur Grettisson
Valur@frettatiminn.is
Móðir Arons Hlyns, Aðalheiður Erla
Davíðsdóttir, samþykkti að sonur
sinn yrði líffæragjafi þegar ljóst var
að hann myndi látast af heilablæð-
ingu nú í byrjun júlí. Ákvörðunin
hefur þegar bjargað lífi fjögurra ára
stúlku.
„Þegar ljóst var hvernig þetta
færi, þá samþykkti hún að líffæri
hans yrðu gefin,“ segir amma Arons
og móðir Aðalheiðar, Stella Leifs-
dóttir.
„Það kom hingað teymi frá Sví-
þjóð,“ segir Stella og það tókst að
nýta öll líffæri Arons nema lungun.
Nú þegar hefur jafnaldra hans feng-
ið hjartað, en Stella segist ekki enn
hafa fengið upplýsingar um það
hvernig hin líffærin voru notuð.
Þau líffæri sem eru að öllu jöfnu
nýtt, eru hjarta, lungu, lifur, bris
og nýru.
Norrænt samstarf er um líffæra-
gjafir undir merki ígræðslustofn-
unarinnar Scandiatransplant sem
starfrækir líffærabanka. Líffæri
sem Íslendingar gefa og þiggja fara í
gegnum líffærabanka Scandiatrans-
plant, en ígræðsla þeirra fer oftast
fram í Gautaborg. Hjartaígræðslur
verða hinsvegar að fara fram örfá-
um klukkustundum eftir að líffæra-
gjafi hefur gefið hjartað. Eina sem
er vitað um líffæraþega Arons Hlyns
er að um fjögurra ára gamla stúlku
var að ræða.
Samkvæmt upplýsingum frá
Landspítalanum var metár í líffæra-
gjöfum á síðasta ári, en þá gáfu 12
einstaklingar líffæri. Áður hafði
fjöldinn verið á bilinu 5-6 á ári.
Aðalheiður, móðir Arons Hlyns,
er færnisskert eftir að hún lenti í
alvarlegu umferðarslysi þegar hún
var þrettán ára gömul. Hún var þá
að hjóla úr sjúkraþjálfun þegar ekið
var á hana og hún slasaðist mik-
ið. Aðalheiður varð svo fyrir öðru
og miklu áfalli þegar í ljós kom
að drengurinn hennar glímdi við
alvarlegan sjúkdóm, en hún var ein-
stæð og ól hann upp ein síns liðs,
þó með dyggri aðstoð fjölskyldu
sinnar. Aron greindist með Lennox
Gastaut-heilkenni skömmu eftir að
hann fæddist. Sjúkdómurinn lýsti
sér í illvígum flogaköstum. Aron
lést 4. júlí síðastliðinn og var jarð-
sunginn í fyrradag frá Lindakirkju.
Aðalheiður hefur ekki mikið fé
á milli handanna, en sjálf er hún
75% öryrki eftir slysið sem hún varð
fyrir. Hún sótti því um útfararstyrk
hjá Kópavogsbæ, en þar var henni
hafnað þar sem hún þótti vera með
of háar tekjur.
„Þegar það var ljóst
hvernig þetta færi, þá
samþykkti hún að hann
yrði líffæragjafi.“
Aron gaf fjögurra ára
stúlku hjartað sitt
Aron Hlynur var aðeins fjögurra ára þegar hann dó. Gjöf hans hefur hinsvegar
orðið til þess að nýtt líf fær að blómstra.
Hin megna óánægja sem skapast hefur meðal annarrar og þriðju kynslóðar innflytj-
enda í fátækrahverfum þessa landa, virðist meðal annars tjáð með þessum hætti.
Útlendingamál Aukning hef-
ur orðið á umsóknum barna
sem hingað koma til lands
án forráðamanna. Tvö börn
hafa fengið vernd á Íslandi á
meðan þrjú bíða eftir svari.
Fimm ungmenni leituðu vernd-
ar hér á landi á fyrstu sex mánuð-
um ársins, samkvæmt upplýsingum
frá Útlendingastofnun, en sjö ung-
menni leituðu hingað á síðasta ári
Öll ungmennin voru án fylgdar-
manna en þessi aukning er í sam-
ræmi við almenna fjölgun hælis-
umsókna. 74 einstaklingar frá 42
löndum sóttu um vernd á Íslandi á
fyrstu sex mánuðum ársins 2016.
Á sama tíma á síðasta ári höfðu 86
einstaklingar sótt um vernd.
Af tölfræðilegum gögnum
Útlendingastofnunar má sjá að tvö
þessara barna, sem hingað komu á
fyrstu sex mánuðum ársins, voru
frá Spáni.
Í skriflegu svari Útlendingastofn-
unar segir að tvö börn hafi fengið
hæli hér á landi en þrjár umsóknir
séu enn til meðferðar.
Þegar spurt var hvort grunur
léki á að börnin gætu verið fórn-
arlömb mansals, fengust þau svör
að málin hefðu verið skoðuð með
það að leiðarljósi að úrskurða hvort
að möguleiki væri á að þarna væri
mansal að eiga sér stað. Ekki hefur
verið grunur um mansal í tengslum
við umsóknirnar fimm á þessu ári. Í
einu tilviki á síðasta ári var grunur
um mansal í tengslum við umsókn
fylgdarlauss ungmennis en viðtöl
hjá Útlendingastofnun og rannsókn
lögreglu staðfestu það ekki.| vg
Útlendingastofnun hefur haft til með-
ferðar mál fimm ungmenna sem hing-
að komu án fylgdarmanns. Mynd | Hari
Þrjú fylgdarlaus ungmenni
fengu vernd hér á landi
Árásin í Nice Hryðjuverka-
aldan sem nú ríður yfir er
sú mannskæðasta í sögu
Vesturlanda, að sögn Guð-
mundur Hálfdánarsonar
sagnfræðings. Hún sé
birtingarmynd megnar óá-
nægju og rótleysis annarrar
kynslóðar innflytjenda.
Þóra Tómasdóttir
thora@frettatiminn.is
84 létust og 50 eru lífshættulega
særðir eftir að hinn 31 árs gamli
Mohamed Lahouaiej Bouhlel keyrði
flutningabíl inn í mannþvögu við
aðalstrandgötuna í Nice í fyrradag.
Í sögulegu samhengi á hryðju-
verkaaldan sem nú skekur Vestur-
lönd sér ekki hliðstæðu. Hún er sú
mannskæðasta af hrinum hryðju-
verka sem áður hafa verið framin
á þessum slóðum, sem dæmi þegar
Rauða herdeildin reið yfir í Þýska-
landi og Ítalíu og síðan snemma á
tuttugustu öld þegar anarkistar
sprengdu í Frakklandi. En nú virð-
ast hryðjuverkin engan enda taka,“
segir Guðmundur.
Hann segir atburðina í Nice svipa
til árásanna sem gerðar voru í París
í nóvember í fyrra og Belgíu í vet-
ur. „Svo virðist sem árásarmenn í
þessum hryðjuverkum hafi svipað-
an bakgrunn, smáglæpamenn sem
finna sér tilvistarlegan grunn í slík-
um aðgerðum. Hin megna óánægja
sem skapast hefur meðal annarrar
og þriðju kynslóðar innflytjenda í
fátækrahverfum þessa landa, virð-
ist meðal annars tjáð með þessum
hætti. Oftast eru þetta karlmenn
með sterka tilfinningu af því að
standa utan við samfélagið. Þeir
hafa ekki flutt sjálfir til Evrópu og
búa við mikla togstreitu.“
Hryðjuverkin birtingarmynd óánægju innflytjenda
Guðmundur Hálf-
dánarson segir aðra
kynslóð innflytjenda
í Evrópu búa við
mikla togstreitu.