Fréttatíminn - 13.01.2017, Side 22

22 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 13. janúar 2017
Að baki lá meðal annars gremja
í garð lögreglu og helstu frétta-
miðla í Þýskalandi fyrir varkárni
við fréttaflutning af atburðum í
Köln á nýársnótt fyrir ári síðan.
Orðrómur um kynferðisbrot fjölda
innflytjenda gegn konum við aðal-
lestarstöðina í Köln barst um samfé-
lagsmiðla strax á nýársdag. Í fyrstu
fréttatilkynningu lögreglunnar
sagði hún aftur á móti nýársnótt
hafa verið að mestu friðsamlega.
Þann 2. janúar gaf hún út aðra
fréttatilkynningu um kynferðisbrot
gegn konum í borginni um nóttina.
Þá höfðu verið tilkynnt 90 brot.
Margir fréttamiðlar greindu frá því
sem þá var vitað um atburðina, en
aðrir ekki. Þannig nefndi ZDF, önn-
ur stærsta sjónvarpsstöð landsins,
atburðina ekki fyrr en 5. janúar.
Þann sama dag sagði lögreglan í
fréttatilkynningu að ekkert benti
til að gerendur hefðu verið flótta-
menn eða haft stöðu hælisleitenda,
eins og orðrómur kvað.
Köln
Áður en yfir lauk bárust lögreglu
tæpar 500 tilkynningar
um kynferðisbrot
í borginni
þessa nótt, frá yfir 600 þolendum.
Rúmur helmingur hafði orðið fyr-
ir þjófnaði í sömu mund. Í fimm
tilfellum var um nauðgunarkæru
að ræða. Meirihluti þeirra yfir 180
manns sem voru að lokum ákærðir
voru innflytjendur frá Norður-Afr-
íku og Mið-Austurlöndum, þar af
flestir frá Marokkó og Alsír. Tæpur
helmingur þeirra hafði á þeim tíma
stöðu hælisleitenda.
Lögregla sætti ámæli fyrir að
hafa ekki gripið inn í atburðarásina
um nóttina og fyrir tregðu við að
greina almenningi frá því sem vit-
að var. Yfir manni lögreglunnar í
Norðurrín- Vestfalíu, sambands-
landinu sem Köln tilheyrir, var vik-
ið frá störfum.
Fjölmiðlar voru gagnrýndir
harkalega fyrir að halda upplýs-
ingum leyndum – ekki aðeins af
almenningi, hvað þá bara öfga-
hægriöflum, heldur einnig af þingi
Evrópuráðsins sem ályktaði af til-
efninu að fjölmiðlar ættu ekki „að
halda sannleika mála frá almenn-
ingi til að tryggja pólitískan rétt-
trúnað“, enda kyndi slíkt undir
„samsæriskenningum, hatri í garð
tiltekinna samfélagshópa og van-
trausti á fjölmiðlum.“
„Racial profiling“
Það lítur sannarlega út fyrir að
tregða yfirvalda og fjölmiðla við
að greina frá því sem vitað var um
nýársnóttina í Neukölln hafi gefið
ysta hægrinu nokkurn byr. Og kynt
undir ótta meðal almennings: Der
Spiegel greindi frá því um mitt árið
2016 að útgefnum skammbyssuleyf-
um í Þýskalandi hefði fjölgað úr
300 þúsund í 400 þúsund frá ára-
mótunum. Sala byssueftirlíkinga og
piparúða jókst líka stórlega.
Nú, ári síðar, endurtóku sig ekki
atburðirnir á nýársnótt í Köln. Víða
í þýskum borgum var lögregla með
mikinn viðbúnað. Í Köln var lög-
reglumönnum á vakt fjölgað á bil-
inu fimm- til tífalt eftir deildum.
Sveitirnar leystu upp hópa
ungra manna af norð-
ur-afrískum upp-
runa og
hleyptu
þeim
að-
eins
á há-
tíðarsvæðið einum og einum, eftir
athugun skilríkja, til að koma í veg
fyrir hóp-dýnamíkina sem talin er
hafa ráðið nokkru um hvernig fór
árið áður.
Um nóttina birti lögreglan í Köln
mynd af slíkri aðgerð á twitter, með
skilaboðunum: „Erum að tékka
hundruð Nafra við aðallestarstöð-
ina. Meira síðar.“ Nafri reyndist
vera slangur innan lögreglunn-
ar yfir menn af norður-afrískum
uppruna.
Á meðan margir fjölmiðlar
fagna árangri lögreglunnar
benda aðrir á að aðferðin
sem hún beitti feli í sér bæði
brot á réttindum þeirra sem
fyrir urðu og stjórnarskrár-
brot: Aðgerðir á nýársnótt
hafi ekki grundvallast á sekt
og sakleysi einstak-
linga heldur „raci-
al profiling“, eins
og þýskir miðlar
sletta úr ensku:
Að skilgreina
grunaða í hóp-
um, eftir  út-
liti.
Afleiðingar
Atburðir
síðasta árs
endurtóku
sig ekki en
þegar flugeld-
ur lenti, eins og að
framan greinir,
í stillönsum við
kirkju í Dortmund
sáu sumir Þjóð-
verjar ástæðu til
að trúa frekar frá-
sögn bandaríska
áróðursmiðilsins
Breitbart News af
atvikinu en hefð-
bundnum staðarmiðlum, og líta á
það sem þúsund manna árás frekar
en óhapp eins.
Í nóvember varaði Angela Merkel
við útbreiðslu falskra frétta á samfé-
lagsmiðlum og hugsanlegum áhrif-
um þeirra á komandi kosningar.
Hugmyndir hafa komið fram um að
bregðast við slíkum miðlum með
löggjöf. Það er þó erfitt að sjá hvaða
áhrif það hefði á miðil eins og Breit-
bart. Falskar fréttir koma þar fyrir,
en aðferð miðilsins til að hafa
áhrif á skoðanamyndun
og kosninga úrslit felst
þó heldur í efnis tökum
og framsetningu.
Hvort Breitbart get-
ur haslað sér völl sem
þýskur fjölmiðill, hvort
þýska öfga-hægrið hef-
ur þörf fyrir innflutt-
an fasisma frá
Bandaríkjunum
eða getur sval-
að eigin eftir-
spurn sjálft,
er enn óvit-
að.
Miðborg Kölnar var vett-
vangur árása um
þarsíðustu áramót.
Eins og fleiri
þjóðar-
leiðtogar
hefur Angela
Merkel
áhyggjur af
fölskum fréttum
sem birtar eru í
áróðursskyni.
SJÓNMÆLINGAR ERU OKKAR FAG
Tímapantanir:
Optical Studio í Leifsstöð, 4250500
Optical Studio í Smáralind, 5288500
Optical Studio í Keflavík, 4213811