Fréttatíminn - 13.01.2017, Qupperneq 36

Guðni Tómasson
gudni@frettatiminn.is
Heiðar Kári, er framúr­stefnan og tilrauna­mennskan búin að ganga svo fram af fólki í myndlistinni að
það eina sem heillar er hversdags­
leikinn?
„Ja, kannski að einhverju leyti, en
það að „fást við hversdagsleikann“
er auðvitað ekkert nýtt í mynd-
listinni, þó manni virðist þetta
áberandi um þessar mundir. Þetta
var til dæmis greinilegt í verkum
íslenskra listamanna á tíunda ára-
tugnum og nokkrum þeirra verka
er ég að stilla fram með glænýrri
myndlist. Mér finnst þarna vera
samhljómur milli ólíkra tíma.“
Hvernig fæðist svona hugmynd?
„Eiginlega bara af því að skoða
myndlist. Myndlist kveikir alls
konar hugmyndir. Maður skoðar
listaverk og skynjar í því ákveðna
afstöðu listamannsins og svo rekst
maður á hana víðar. Mér fannst ég
sjá þetta fyrirbæri, hversdaginn,
skjóta upp kollinum hjá þessum
ólíku listamönnum sem eiga verk
á sýningunni. Sumum verkanna
kynntist ég fyrir mörgum árum
og þau hafa verið í huga mér. Svo
punktar maður hjá sér lista með
verkum sem lengist.“
En nú finnst mörgum hversdagsleik­
inn frekar tilbreytingasnauður og
jafnvel grár. Eru myndlistarmenn
næmari en fólk er flest og geta fund­
ið eitthvað meira í honum?
„Maður verður oft var við að
myndlistarmenn finni ljóðrænu
eða fegurð í hversdeginum, sem
breytir þá því venjulega í eitthvað
einstakt og jafnvel fallegt. Svo er
stundum óljóst hvort listin er að
fjalla um hversdaginn í alvöru eða
gamni, þannig að þá kemur fram
einhver meðvituð sviðsetning á
hversdagslegu lífi, einhver tvö-
feldni. Þannig er hversdagurinn
stundum flókinn í myndlist.“
Má segja að hversdagurinn sé í
tísku?
„Já, mögulega. Stundum er talað
um það sem ég reyni að þýða sem
normlegt (e. normcore) sem lýsir
einhvers konar afstöðu með hinu
hversdagslega og því er hamp-
að. Það að vera ekkert sérstakur,
eða vera ekkert sérstakt, er þá
eftirsóknarvert. En það er stund-
um dálítið erfitt að átta sig á því
hvort þetta er hugsað í alvöru eða
sviðsett.“
Geta góðir myndlistarmenn fundið
sér yrkisefni í öllu úr hversdeginum?
„Já, hiklaust. Það er styrkur mynd-
listarinnar að hún getur umbreytt
hugmynd okkar um raunveruleik-
ann og gefið okkur nýja sýn á
það sem okkur þykir algjörlega
venjulegt og það sem
við tökum ekki eftir.
Þetta er eitt af því
sem gerir mynd-
listina svo áhuga-
verða og spennandi.“
Listamennirnir sem
eiga verk á Normið
er ný framúrstefna
eru: Anna Hrund
Másdóttir, Arna Ótt-
arsdóttir, Arnfinn-
ur Amazeen, Emma
Heiðarsdóttir, Finnur
Arnar Arnarson,
G.Erla – Guðrún Erla
Geirsdóttir, Guðrún
Hrönn Ragnarsdótt-
ir, Loji Höskuldsson,
Sólveig Aðalsteins-
dóttir, Sveinn Fannar
Jóhannsson, Þorvald-
ur Þorsteinsson.
Hversdagsleikinn tekur yfir
Það er skammt stórra högga á milli í
Gerðarsafni í Kópavogi. Ný ríkisstjórn var
mynduð þar í vikunni og ný myndlistarsýning
verður opnuð í dag. Sýningin heitir Normið er
ný framúrstefna og sýningarstjórinn, Heiðar
Kári Rannversson, hefur sett þar saman hug-
leiðingu um birtingarmyndir hversdagsleikans
í íslenskri samtímalist. Starfandi listamenn af
nokkrum kynslóðum eiga verk á sýningunni.
Mikið að pæla
í svömpum
Einn listamannanna sem á verk
á Normið er ný framúrstefna
er Anna Hrund Másdóttir sem
stendur í stórræðum og opnaði
í gær nýja einkasýningu í D-sal
Hafnarhússins sem hún kallar
Fantagóðir minjagripir.
Anna Hrund, finnur þú þér efnivið
og innblástur alls staðar í dag­
lega lífinu?
„Já, eiginlega má segja það.
Aðallega safna ég hlutum úr
mínu nærumhverfi til að nýta
í listsköpunina. Ég vel yfirleitt
hlutina út frá lit, það eru sem-
sagt litirnir sem draga mið að
hlutunum. Ég get fundið þetta
hvar sem, það getur verið í búð-
um, byggingarvöruverslunum
eða út í náttúrunni. Litir vekja
stundum viðbrögð hjá mér og
þá verð ég að nota það sem
ég finn.“
Getur þú nefnt dæmi?
„Núna er ég voða mikið að
pæla í svömpum og hvern-
ig þeim er raðað saman eins
og maður sér þá út í búð. Það
er rosa fallegt hvernig litirnir
eru. Eins er ég líka að safna
límbandsteipum, sem auðvit-
að eru til í ýmsum litum og bý
til súlur eða turna úr þeim og í
mínum huga eru svona hlutir
yfirleitt bara tilbúin verk.“
Heiti sýningarinnar þinnar í
Hafnarhúsinu vekur athygli,
Fantagóðir minjagripir?
„Mér finnst rökrétt að kalla
þessa hluti sem ég bý til minja-
gripi. Þeir ferðast með mér
og þetta eru persónulegar
tengingar við ferðalög, raun-
veruleg eða ímynduð. Þetta
eru því minjagripir um mínar
minningar.“
Þú ert semsagt á því að maður
geti látið hversdagsleikann bara
teyma sig þegar kemur að mynd­
listinni?
„Já, það er svo dásamlegt þetta
daglega líf.“
ÞAÐ SAMA OG SÍÐAST OG ÞARÁÐUR, 2017.
Arnfinnur Amazeen.
„Textaverk Arnfinns er athugasemd við tilbreytingarleysi hversdagsins,
sem varð til í feðraorlofi listamannsins. Verkið lýsir líka einstaklega vel
endurtekningu íslenskrar pólitíkur, en ný ríkisstjórn var einmitt kynnt í
Gerðarsafni fyrr í vikunni.“
Án titils/sex, 2008.
Sveinn Fannar Jóhannsson.
„Ljósmyndaverk Sveins Fannars Jóhanns-
sonar sýna ýmis húsgögn sem listamaður-
inn hefur sagað í sundur og raðað saman
upp á nýtt. Eiginleikum hlutanna er um-
breytt, form og notagildi eyðilagt með mjög
nákvæmum fagurfræðilegum hætti.“
Heiðar Kári Rannversson, sýningarstjóri Normið er ný framúrstefna, segist finna
samhljóm í mörgum myndlistarverkum dagsins í dag og verkum sem urðu til í
kringum 1990, þegar kemur að hversdagslegu viðmóti þeirra. Hér er Heiðar Kári
fyrir framan útsaumsverk Loja Höskuldssonar á sýningunni.
Anna Hrund Másdóttir á bæði verk á
sýningunni Normið er framúrstefna í
Gerðarsafni og á einkasýningu sinni,
Fantagóðir minjagripir, í Hafnarhúsinu.
Límbandssúla, 2017.
Anna Hrund Másdóttir,.
„Anna notar hversdagslega hluti í
skúlptúra sína. Hér staflar hún upp
rúllum af mislitum límböndum en
þá verða þessir fjöldaframleiddu
hlutir ennþá gervilegri en ægifagrir.“
36 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 13. janúar 2017