Morgunblaðið - 01.12.2016, Blaðsíða 32

32 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 2016
✝ María Franklínvar fædd í
Engimýri í Öxna-
dal 25. september
1914. Hún lést á
dvalarheimilinu
Hlíð á Akureyri 22.
nóvember 2016.
Foreldrar Maríu
voru Jóhannes Sig-
urðsson bóndi í
Engimýri, f. 12.
júní 1876, d. 7.
október 1959, og kona hans
Guðný Jónsdóttir húsfreyja, f.
9. ágúst 1880, d. 16. júní 1976.
Börn þeirra voru tvíburarnir
Ingibjörg og Sumarrós sem dóu
í bernsku og sömuleiðis Ágúst
sem var yngstur. Upp komust
Stefán, Ragnar, Jóhannes,
Björg, Sigurður, María og
Tryggvi.
María giftist Jóhanni Frank-
lín bakarameistara, f. 26. júlí
verandi menntaskólakennara,
þau eiga þrjú börn sem eru:
Inga María, Jónas Logi og
Andri Geir og sex barnabörn.
3) Auður Björg versl-
unarmaður búsett í Reykjavík,
maki Jakob Ágústsson. Þau
slitu samvistir en Jakob er nú
látinn. Börn þeirra eru María
og Ágúst og barnabörnin eru
fjögur. 4) Jónas Hreinn læknir,
búsettur í Svíþjóð, maki Sig-
urlaug Vigfúsdóttir. Þau slitu
samvistir. Dætur þeirra eru Ás-
dís María, Auður Dóra og Hild-
ur Þóra og barnabörnin eru
sex. 5) Erla Sigríður, búsett á
Akureyri.
María ólst upp í Engimýri en
fór ung að árum til Akureyrar
og lærði þar saumaskap sem
hún starfaði við alla sína ævi og
saumaði m.a. herraföt hjá Stef-
áni Jónssyni klæðskera og
Valtý Aðalsteinssyni klæð-
skera. Hún saumaði peysuföt
og upphluti, kápur og kjóla og
auk þess vann hún lengi hjá
Amaro og Fatagerðinni Íris.
Útför Maríu verður gerð frá
Akureyrarkirkju í dag, 1. des-
ember 2016, klukkan 13.30.
1916, d. 5. október
1978. Foreldrar
hans voru hjónin
Jónas Franklín,
sjómaður á Ak-
ureyri, frá Syðra-
Kálfsskinni, og
Valgerður Frið-
riksdóttir frá Há-
nefsstöðum í Svarf-
aðardal.
María og Jóhann
eignuðust fimm
börn. Þau eru: 1) Guðný Valgý
húsfreyja á Öxnhóli í Hörg-
árdal, gift Hreiðari Aðalsteins-
syni bónda, þau eiga sex börn,
þau eru: Elísabet, Laufey
María, Jóhann Hreiðar, Guðný
Steinunn, Hulda Björg og Að-
alsteinn Árni. Barnabörnin eru
níu og barnabarnabörnin þrjú.
2) Valgerður Árdís lífeinda-
fræðingur, búsett á Akureyri
gift Jóhanni Sigurjónssyni fyrr-
Í dag kveð ég með söknuði
tengdamóður mína Maríu
Franklín eða Ömmu Maju eins
og börn mín og barnabörn köll-
uðu hana alla tíð.
Fyrir 58 árum, þegar ég var
16 ára, kom ég til Akureyrar til
þess að setjast í Menntaskólann.
Fljótlega fór ég að leggja leið
mína í Holtagötu 10 þar sem fjöl-
skylda Maríu bjó.
María gætti vel dætra sinna
og henni leist ef til vill ekki allt of
vel á piltinn og því tók hún mjög
varlega á móti mér til að byrja
með en ég endaði svo með að
flytja inn á heimili hennar þar
sem ég bjó síðasta vetur minn í
menntaskóla. Eftir það fór alla
tíð vel á með okkur og æ betur
eftir því sem tímar liðu.
María kom frá stóru heimili í
Engimýri í Öxnadal. Þar var allt-
af mikill gestagangur fólks sem
átti leið yfir Öxnadalsheiði og
þótti gott að koma við í Engi-
mýri og njóta gestrisni Engi-
mýrarhjónanna. Foreldrar
hennar voru félagslynt og lífs-
glatt fólk og það sama gilti um
systkini hennar. Bræður hennar
léku flestir á hljóðfæri og sömdu
lög og Jóhannes faðir hennar
spilaði á harmonikku. Frá þessu
öllu sagði hún mér núna á seinni
árum þegar hugurinn fór að
reika æ oftar til æsku og
bernskuáranna í Engimýri. Hún
minntist þá oft á Engimýrarfjall-
ið eins og hún kallaði það og
ferðir sínar í fjallshlíðunum og
gat talið upp alla bæina í Öxna-
dalnum og þá sem þar bjuggu.
Minni hennar var einstakt, t.d.
mundi hún þegar faðir hennar
fór út með hvítan disk og kom
með hann svartan inn eftir ösku-
fallið úr Kötlu 1918 en þá var
María fjögurra ára. Hún sagði
mér líka frá því þegar hún saum-
aði flík á einn bræðra sinna að-
eins sjö ára gömul og var það lík-
lega upphafið að ævistarfi
hennar.
Fyrir tvítugt var María komin
til Akureyrar og fór fljótlega að
læra til sauma hjá klæðskerum á
Akureyri og vann hún við
saumaskap alla ævi og síðast í
sumar sem leið bauð hún starfs-
manni á Hlíð að laga aðeins fyrir
hann jakka sem viðkomandi ætl-
aði að gifta sig í seinna um sum-
arið, meira í gamni en alvöru því
þá „sá hún ekki til að þræða nál“
eins og hún sagði sjálf.
Hún var einstök listakona til
sauma og hefði verið kölluð
hönnuður í dag.
María var mjög félagslynd og
gestrisin svo stundum þótti
manni nóg um. Hún hafði yndi af
að ferðast og fór með Erlu Sig-
ríði dóttur sína í ófáar sólar-
landaferðir og ferðir til Skandin-
avíu, Írlands og Skotlands auk
innanlandsferða með félagi aldr-
aðra.
María var félagi í Kvenna-
deild Slysavarnafélagsins og
starfaði þar í fjölda ára.
Hún giftist Jóhanni Franklín
bakarameistara í maí 1939 en
hann dó 1978 og hafði María því
verið ekkja í 38 ár þegar hún
lést. Eftir að Jóhann lést seldi
hún Holtagötuna og keypti íbúð í
Víðilundi 11 þar sem hún hélt
heimili fram undir að hún fyllti
100 árin, en snemma árs 2014
veiktist hún og flutti eftir það
inn á Hlíð þar sem afar vel var
hugsað um hana og kann fjöl-
skyldan starfsfólkinu þar ein-
lægar þakkir fyrir umhyggju-
semina.
En nú kveðjum við hana þessa
merkilegu konu sem ætlaði
kannski að verða eitthvað eldri
því á 102 ára afmælinu var hún
að velta fyrir sér hvernig þetta
yrði þegar hún ætti afmæli næst.
Jóhann Sigurjónsson.
Amma mín, María Franklín,
kvaddi okkur 22. nóvember síð-
astliðinn á Hjúkrunar- og dval-
arheimilinu Hlíð.
Það er að nokkru leyti óraun-
verulegt að amma Maja sé farin
frá okkur. Hún var alltaf til stað-
ar þegar þörf var á. Þegar hrufl-
að hné þurfti plástur, þegar
svangur magi þurfti mat, þegar
grátur þurfti huggun. Amma var
brosmildasta kona sem ég hef
kynnst og á svipstundu gat hún
gert allt betra. Amma gat lýst
upp svartasta myrkur með bros-
inu einu saman og var hrókur
alls fagnaðar hvert sem hún fór.
Amma hugsaði alltaf vel um aðra
og var boðin og búin til að hjálpa,
hvort sem það var að skjóta
skjólshúsi yfir þá sem áttu í ekk-
ert að venda eða elda máltíð
fyrir þá sem áttu ekki matarbita.
Mínu fyrstu minningar um
ömmu Maju eru frá barnæsku
minni þegar ég fór þangað í
pössun. Syfjaður í kaldri, kol-
svartri vetrardimmunni var ég
keyrður í Holtagötuna þar sem
amma tók á móti mér með teppi
og leyfði mér oft að kúra og sofa
eilítið. Þær tilfinningar hef ég
tengt við ömmu mína alla tíð, þ.e.
að koma inn í hlýjuna, fá faðmlag
og líða vel. Við spiluðum spil,
reiknuðum, teiknuðum og ég
fylgdist með henni laga mat eða
baka. Jólakakan hennar ömmu
var ómótstæðileg og stundum
var ég svo stálheppinn að fá
sneið af marengstertu.
Jólin voru alltaf sérstakur
tími fyrir mig og sterklega
tengdur ömmu. Á aðfangadag
klæddum við okkur í sparifötin
og keyrðum yfir í Holtagötuna
til að njóta jólamatarins sem
amma hafði eytt deginum í að
undirbúa. Hangikjötið, heima-
skorna laufabrauðið og salatið
hennar ömmu man ég eins og
borðað hefði í gær, að ógleymd-
um heimalöguðum ís í eftirrétt.
Gjafir voru svo gefnar og jóla-
kortin lesin. Enn í dag reyni ég
að halda í sem flestar af þessum
hefðum og jólin eru ekki jólin ef
þær vantar.
Seinna flutti amma í Víðilund-
inn og sem táningur fór ég oft eft-
ir skóla heim til hennar að moka
snjó og fá jólaköku í verðlaun.
Amma sagði mér sögur af barn-
æsku sinni og afa mínum sem ég
kynntist aldrei. Skemmtilegastar
fannst mér sögurnar af henni
sem foreldri og hvernig hún
þurfti að hafa stjórn á fimm tán-
ingum sem gerðu ýmsar gloríur
eins og táningar eiga til að gera.
Skemmtilegt fannst mér líka
hvernig mamma kannaðist
sjaldnast við að neitt af þessu
hefði gerst. Amma lifði viðburð-
arríku lífi og þyrfti ekkert minna
en heila bók til að gera þeim öll-
um skil.
Nú þegar ég er orðinn fullorð-
inn og hugsa um hvaða áhrif
amma hafði á mig, sé ég skýrt að
henni á ég margt að þakka. Hún
kenndi mér svo margt ómetan-
legt um lífið. Það að gera vel við
aðra og hjálpa til þegar fólk er í
vanda. Að hafa skopskynið á
réttum stað og sjá björtu hliðina
á öllu, sama hve erfitt það getur
verið. Þó mun ég alltaf vera
þakklátastur fyrir mína allra
kærustu minningu, sem ég gríp
til núna á þessum sorgartíma, og
það er hlýjan og væntumþykjan
sem alltaf var hægt að ganga að
sem vísri. Amma Maja, þú ert
besta amma í heimi.
Andri Geir.
Mig langar í stuttu máli að
minnast langömmu minnar, eða
ömmu Maju eins og ég átti til að
kalla hana. Ég náði að kynnast
henni enn betur þegar ég var
henni innan handar varðandi ým-
is viðvik, til dæmis með að kaupa
inn og skammta lyf. Meðan þetta
fyrirkomulag var til staðar var
hún dugleg að segja mér frá
ýmsu meðan ég raðaði í ísskápinn
hjá henni eða skammtaði henni
lyf. Þetta varð auðvitað til þess að
ég settist oft niður og spjallaði við
hana meðan hún mokaði sjö te-
skeiðum af sykri í kaffið sitt. Hún
sagði mér frá mörgu áhugaverðu
þar sem hún hafði lifað í gegnum
mestu þjóðfélagsbreytingar sem
ég get ímyndað mér. Þar af leið-
andi gat hún sagt mér sögur af
mörgu. Meðal annars fyrstu bíl-
um landsins, báðum heimstyrj-
öldunum, því að kenna börnum
sínum stærðfræði, taka á móti
barni án neinnar aðstöðu og
mörgu fleiru. Ég hafði skiljanlega
mjög gaman af því að heyra þess-
ar sögur og eru það í raun mikil
forréttindi að hafa kynnst henni
langömmu minni á þennan hátt.
Ekki eru margir á mínum aldri
sem hafa fengið að heyra slíkar
sögur án nokkurra milliliða.
Amma Maja hafði alltaf húm-
or fyrir sjálfri sér. Hún var alltaf
jákvæð og sá alltaf einhverja
skemmtilega hlið á málunum.
Hún kvartaði aldrei yfir neinu og
var alltaf jafn hissa að ég skyldi
hafa fyrir því að aðstoða hana og
hvað þá að nenna að setjast nið-
ur og spjalla við hana í rólegheit-
unum. Þetta er þrátt fyrir að hún
hafi gengið í gegnum ýmsa erf-
iðleika. Hennar bragð var þá
alltaf bara að vera jákvæð og
reyna að finna einhverja hlið á
málinu sem hægt var að gleðjast
yfir.
Langamma Maja hafði upp-
skriftina að löngu og góðu lífi svo
sannarlega á hreinu. Hennar
uppskrift fólst í fjórum meg-
inhráefnum. Fyrsta var auðvitað
hin fyrrnefnda jákvæðni og al-
menni léttleiki yfir vandamálum.
Annað var að taka ekki sjálfa sig
ekki of alvarlega og kunna að
gera grín að sjálfri sér. Þriðja
var að allir kaffibollar skyldu
vera í mesta lagi 50% kaffi á móti
50% sykri. Fjórða og síðasta var
að það var ekki til neitt sem hét
„of feitt“ eða „of mikill rjómi“.
Hún borðaði skyr alla daga með
vænni gusu af rjóma út á. Það
var sama hvað það hét, allt var
betra með vænu magni af rjóma.
Ég er þess vegna að hugsa um
að taka langömmu til fyrirmynd-
ar og lifa eins og hún gerði. Já-
kvæðni og húmor fyrir sjálfum
sér getur fleytt manni langt.
Rjómi gerir flest gott betra en
því miður held ég að ég verði að
sleppa sykrinum í kaffið.
Elsku langamma Maja, ég
þakka innilega fyrir allt sem þú
hefur kennt mér og sagt mér frá
á þinni ævi.
Atli Fannar Franklín.
María Jóhannes-
dóttir Franklín
Elsku afi, nú
þegar þú hefur
fallið frá rifjast
upp margar góðar
minningar sem eru uppfullar af
gleði, hlýju og væntumþykju.
Um leið og þær reika um hug-
ann er hjarta mitt fullt af sökn-
uði og sorg, sem erfitt verður
að sefa. Þú ert yndislegasti
maður sem ég hef kynnst.
Hjartahlýrri og heiðarlegri
mann er vart hægt að finna og
þú stendur sko vel undir heit-
inu „besti afi í heimi“.
Við höfum nú brallað margt
saman, afi.
Ein af mínum uppáhalds
minningum um þig er þegar þú
varst að spila á píanó og harm-
onikku og kenndir mér mitt
fyrsta lag á píanó en það var
„Nú blikar við sólarlag“.
Ég elskaði að fara til Vest-
mannaeyja með þér og ömmu
og hlusta á þig segja mér sögur
af ykkur þar. Sérstaklega var
skemmtileg ferðin þar sem þú
leyfðir mér að taka eina lunda-
pysju með í Kópavoginn og bjó
Konráð
Guðmundsson
✝ Konráð Guð-mundsson
fæddist 30. desem-
ber 1938. Hann lést
14. nóvember 2016.
Útför hans fór
fram í kyrrþey 24.
nóvember 2016.
hún í baðinu ykkar
ömmu, eins og
ekkert væri eðli-
legra, í nokkra
daga þangað til við
slepptum henni.
Þetta eins og ann-
að sem ég bað þig
um, var ekkert
mál, enda vissu
það allir að afi
reddaði öllu.
Við eigum ótal
minningar úr sumarbústaðnum
og það verður skrýtið að fara
ekki inn í herbergi og klóra þér
á bakinu fyrir svefninn eða
heyra þig á kvöldin læðast í
eina kökusneið og mjólk. Í bú-
staðnum var alltaf líf og fjör,
ég minnist þess með mikilli
hlýju að sjá þig alltaf að bralla
eitthvað þar. Vinna í garðinum,
smíða, spila, fara í pottinn, búa
til laukabrauð, já það er enda-
laust það sem ég gæti talið
upp. Eitt af því sem er minn-
isstæðast er þegar við krakk-
arnir fengum alltaf að sitja í
kerrunni aftan í bílnum eftir
ófáar ferðir á haugana og þeg-
ar þú keyptir stóra gúmmíbát-
inn svo við gætum farið saman
út á Laugarvatn. Ferðalögin
með ykkur ömmu voru alltaf
skemmtilegust. Bæði svo
áhugasöm um landið og nutuð
þess að segja okkur barna-
börnunum frá því. Veiðistöngin
var aldrei langt undan og við
höfum nú veitt ófáa fiska sam-
an. Í einni af Eyjaferðunum
veiddi ég marhnút og ég man
að ég var skelfingu lostin því
mér fannst skepnan svo ófríð
en þú hlóst svo innilega. Aldrei
varðst þú þreyttur á að bralla
eitthvað með okkur og alltaf
reiðubúinn til þess að hjálpa
okkur og skutla út um allt. Þú
hefur kennt mér svo margt, afi,
ekki bara það hvernig eigi að
keyra bíl, spranga, hjóla og
laga hluti heldur einnig það
hvernig ég get verið góð mann-
eskja. Þú hefur kennt mér
réttu gildin í lífinu og verður
alltaf mín helsta fyrirmynd. Ég
er svo glöð og þakklát fyrir það
hversu náin við vorum og það
er sárt að kveðja. Hvernig á ég
að kveðja þig eftir dagleg sam-
skipti í þau 23 ár sem ég hef
lifað? Fyrir allt það sem þú
hefur gert fyrir mig verð ég
aldrei nægilega þakklát. Minn-
ingar um þig munu ylja mér
um ókomin ár og þegar ég
eignast börn og barnabörn fá
þau sko sannarlega að heyra
um þig. Góða nótt, elsku afi,
við sjáumst aftur. Ég elska þig
af öllu mínu hjarta.
Afi, þegar þú kveður nú,
þá minningarnar vakna.
Við gerðum svo margt, ég og þú,
já, þín á ég eftir að sakna.
Farðu í friði, við hittumst á ný,
Prökkurumst saman, þú gleður mig.
Saman við syngjum og förum í frí,
því afi, ég elska þig.
Konný Björg Jónasdóttir.
Morgunblaðið birtir minningargreinar end-
urgjaldslaust alla útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar
eru vinsamlega beðnir að nota innsendikerfi blaðs-
ins. Smellt á Morgunblaðslógóið í hægra horninu
efst og viðeigandi liður, „Senda inn minning-
argrein,“ valinn úr felliglugganum. Einnig er hægt
að slá inn slóðina www.mbl.is/sendagrein
Skilafrestur | Ef óskað er eftir birtingu á útfar-
ardegi verður greinin að hafa borist eigi síðar en á
hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á föstudegi ef
útför er á mánudegi eða þriðjudegi).
Þar sem pláss er takmarkað getur birting dregist,
enda þótt grein berist áður en skilafrestur rennur út.
Lengd | Minningargreinar sem birtast í Morgun-
blaðinu séu ekki lengri en 3.000 slög. Ekki er unnt að
senda lengri grein. Lengri greinar eru eingöngu
birtar á vefnum. Hægt er að senda örstutta kveðju,
HINSTU KVEÐJU, 5-15 línur. Ekki er unnt að
tengja viðhengi við síðuna.
Myndir | Hafi mynd birst í tilkynningu er hún sjálf-
krafa notuð með minningargrein nema beðið sé um
annað. Ef nota á nýja mynd skal senda hana með
æviágripi í innsendikerfinu. Hafi æviágrip þegar
verið sent er ráðlegt að senda myndina á netfangið
minning@mbl.is og láta umsjónarmenn minning-
argreina vita.
Minningargreinar
Búdda var lykil-
persóna í einni
mestu ráðgátu
æsku minnar: Að komast til
botns í fjölskyldumynstri móð-
urarmsins! Staðreyndir málsins
voru þær að mamma var ung,
Sara og Ögga á svipuðum aldri
og mamma og höguðu sér að öllu
leyti eins og systur hennar og
við Anna, dóttir Öggu, hálfpart-
Hrefna Guðbjörg
Oddgeirsdóttir
✝ Hrefna Guð-björg Odd-
geirsdóttir fæddist
1. ágúst 1931. Hún
lést 16. nóvember
2016.
Útför Hrefnu fór
fram 23. nóvember
2016.
inn eins og uppeld-
issystkin. Búdda
aftur á móti var 20
árum eldri en
mamma og amma
Svava öðrum 20 ár-
um eldri en samt
voru það mamma
og Búdda sem voru
systur og Ögga og
Sara dætur Búddu
og systurdætur
mömmu! Það var
aðeins auðveldara með Geira,
það var aldrei spurning um að
hann væri sonur Búddu, en að
hann væri Eysteinsson þó mað-
ur Búddu væri Martin Hunger
og þær Ögga og Sara Hafsteins-
dætur, bætti enn einni lykkju
við þessa fjölskylduflækju sem
ég glímdi óspart við fyrstu ár
ævinnar.
Búdda var yndisleg. Lifandi,
gefandi, ástrík, viðkvæm, hvatv-
ís, fyndin, heillandi, listræn,
óeigingjörn, hrifnæm, óhefð-
bundin, ástríðufull, brothætt og
að einhverju óútskýrðu leyti
eins og úr annarri vídd en við
hin.
Ég hef heilmikið velt því fyrir
mér hver draumafarvegur
Búddu í gegnum lífið hefði verið
en ekki komist að góðri niður-
stöðu. Ég ímynda mér samt að
hún hefði verið í essinu sínu sem
ung kona á grísku eyjunni
Hydra, sleikjandi sólina og
drekkandi í sig mannlífið þegar
ungur Leonard Cohen hefði tek-
ið hana tali, heillað upp úr skón-
um og þau síðan átt í eldheitu
ástarævintýri sem stuttu síðar
hefði slitnað upp úr og hann í
kjölfarið samið til hennar ódauð-
legt lag og kannski nefnt það:
So long, Búdda.
Leifur Geir.