Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2007, Blaðsíða 34
AFMÆLISHATIÐ RANNSOKNASTOFNUNAR I
HJÚKRUNARFRÆÐI
13. september síðastliðinn var haldin afmælishátíð Rannsóknastofnunar í
hjúkrunarfræðí í hátíðasal Háskóla íslands. Prófessor Herdís Sveinsdóttir,
stjórnarformaður Rannsóknastofnunar í hjúkrunarfræði, flutti ávarp og
þrír hjúkrunarfræðingar, sem hafa nýlega útskrifast sem doktorar, fluttu
erindi sem og einn sem langt er kominn í doktorsnámi.
Glatt á hjalla á afmælishátíðinni
Dr. Þóra Jenný Gunnarsdóttir flutti erindið
Rannsóknir á óhefðbundnum meðferðum
- tilfellarannsóknir.
Óhefðbundin meðferð hefur verið gagnrýnd
fyrir að hafa ekki verið nægilega rannsökuð
og hefur þar af leiðandi átt undir högg að
sækja. Þóra benti á að tilfellarannsókn
(case study) væri hægt að nota sem
rannsóknaraðferð við að skoða meðferð
og áhrif af meðferð og mynda grunn til
frekari þekkingarþróunar. Hún fjallaði um
tilfellarannsóknir og hvernig hægt er að
nota þær við að rannsaka óhefðbundna
meðferð en þá tegund rannsóknar notaði
hún í doktorsverkefni sínu til að rannsaka
svæðameðferð og áhrif hennar á vefjagigt
í sex íslenskum konum. Hún fjallaði
sérstaklega um eitt af þeim tilfellum sem
dæmi um hvernig slík rannsóknaraðferð
veitir tækifæri til að skoða þátttakendur
í rannsókn á heildrænan hátt og reynslu
þeirra af meðferð.
Þá flutti Árún K. Sigurðardóttir fyrirlestur
um sjálfsumönnun fólks með sykursýki.
Árún K. Sigurðardóttir stundar doktors-
nám við læknadeild Háskóla fslands
og er langt komin í námi sínu. Hún
fjallaði um sjálfsumönnun í sykursýki og
hvaða þættir hefðu áhrif á hana. Hvernig
getur heilbrigðisstarfsfólk stuðlað með
markvissum hætti að sjálfsumönnun fólks
með sykursýki?
Sykursýkisjúklingum fjölgar með ógn-
vekjandi hraða og Aljóðlega sykur-
sýkissambandið telur að árið 2025 verði
350 milljónir manna í heiminum með
sykursýki samanborið við 171 milljón
manna árið 2000. Sykursýki veldur
fylgikvillum en koma má í veg fyrir þá með
góðri sjálfsumönnun. Fylgikviliar draga úr
vellíðan fólks með sykursýki og auka
kostnað við meðferð en talið er að 55% af
kostnaði við meðferð fólks með sykursýki í
Evrópu sé vegna fylgikvilla sykursýkinnar.
Fólk með sykursýki sér um meðferð sína
sjálft með aðstoð fagfólks. Sjálfsumönnun
í sykursýki er margslungin þar sem
hinn sykursjúki þarf að geta samþætt
blóðsykurstjórnun daglegu lífi. Sýnt var
líkan af sjálfsumönnun sem byggist
á ólíkum sviðum og persónubundum
þáttum. Svið sjálfsumönnunar eru tjl
dæmis mataræði, hreyfing, lyfjagjöf og
blóðsykurmælingar en persónubundnir
þættir eru þekking, líkamleg færni og
andleg líðan. Fjallað var um hvernig
heilbrigðisstarfsfólk getur notfært sér
sjálfsumönnnarlíkanið í umönnun fólks
með sykursýki.
Þá flutti dr. Helga Sif Friðjónsdóttir erindið
„Ofneysla áfengis meðal unglinga og
forvarnir".
Meginmarkmið þessarar lýsandi rann-
sóknar var að auka skilning á ofneyslu
áfengis og áhrifaþáttum meðal íslenskra
ungmenna á aldrinum 16-20 ára. í þessu
samhengi var ofneysla áfengis skilgreind
sem stakt tilvik þar sem magn innbyrts
32
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 4. tbl. 83. árg. 2007