Ráðunautafundur - 15.02.1987, Page 222

-214-
RÍÐUNAUTAFUNDUR 1987
BEIT MJOLKURKOA Á RffiKTAÐ LAND
Valgeir Bjarnason
Bændaskólanum Hólum
I. Inngangur
Sumarbeit mjólkurkúa hefur reynst vera mjög viðkvaanur hlekkur i fóðrun
þeirra, sem og annarra nautgripa. Yfirleitt er þeim beitt á radctað eða hálf-
ræktað land, en enn sjást nautgripir á óræktuðu landi.
Islenska beitarkerfiö lítur yfirleitt út á þann veg, að í júní og júlí
er kúnum beitt á óskipt ræktað land, en i ágúst fara þær á há og oft er
randabeitt grænfóður meó uns þær eru teknar inn i lok september. Nýting á
ræktuðu landi er erfið vegna stutts vaxtartima, sem aftur á móti gefur mikla
uppskeru. Talsverö hætta er á', aó grasið spretti úr sér áður en það er bitið.
Hér á eftir veröur fjallað um beitarhegóun nautgripa og þau áhrif, sem
hún hefur á nýtingu beitilandsins. Sömuleióis verður tekið fyrir hvemig
einn góðbóndi i Hjaltadal, Sverrir Magnússon i Efra-Ási hagar sinni beit og
beitarræktun.
II. Beitarhegðun og beitarnýting
Til að meta gæði beitilandsins getur reynst vel að taka mið af hegóun
gripanna. Áströlsk tilraun (Stockdale og King, 1983) miöaói aö þvi aö finna
breytingar á hegðun mjólkurkúa við mismunandi gróðurframboð á randabeittu
landi. Mælt var hve löngum tima kýrnar eyddu i beit, jórtrun, hvild og
fleira.
Tafla 1. Timatafla hjá mjólkurkúm (Stöckdale og King, 1983).
Beit 40% 9.6 klst.
Jórtrun 27% 6.5 klst.
Hvild 23% 5.5 klst.
Mjaltir 10% 2.4 klst.