Ráðunautafundur - 15.02.1997, Qupperneq 149

141
og ógróins lands. Fyrstu kortin eru nú komin í hendur bænda. Með tilkomu þeirra opnast nýir
möguleikar á að hafa sýn yfir stærð og gróðurfar hverrar jarðar og meta betur þörf og mögu-
leika á úrbótum. Nýlega er hafin gerð uppgræðsluáætlana fyrir fyrstu jarðirnar í Skagafirði á
grundvelli þeirra upplýsinga sem kortin gefa. Góðar viðtökur bænda við kortunum benda til
þess að þeir muni nýta sér þær upplýsingar er þar koma fram.
BÆNDUR GRÆÐA LANDIÐ
Margt bendir til að mesti vaxtarbroddur í uppgræðslu og landbótum hérlendis geti orðið stór-
aukin þátttaka bænda í verkefninu „Bændur græða landið“ sem Landgræðslan hefur séð um.
Auk þess að ráða yfir landinu hafa bændur yfir að ráða tækni og þekkingu sem nýtist til þessa
verkefnis. Þeirra er einnig mestur ávinningurinn ef vel tekst til.
Landgræðsla ríkisins leggur til ráðgjöf, eftirlit með verkinu og fjármagn til áburðar- og
frækaupa. Fjárstuðningur til verksins nýtist einnig beint sem hvati til bænda að leggja sitt
ítrasta af mörkum til að verkið skili sem bestum árangri á sem stystum tíma.
ÁHERSLUATRIÐI
Rétt er að leggja á það megináherslu við bændur að heimsóknir, ráðgjöf og eftirlit af hálfu
Landgræðslu ríkisins séu liðir í því að koma á nánara samstarfi bænda og Landgræðslunnar,
og sýna fram á það í verki að Landgræðsla ríkisins vilji hjálpa bændum að styrkja þá ímynd
sína, inn á við og ekki síður út á við, að þeim (þ.e. bændum) sé best treystandi til að nýta
landið á skynsamlegan hátt og bæta það um leið.
Bændur hafa umráðarétt yfir mestum hluta beitilands á Islandi. Þeim ber skylda til að
sinna þörfum landsins eftir því sem þekking og geta leyfa.
Ráðleggingar til bænda þar sem beitarmál eru í ólestri eru yfirleitt þessar:
1. Fækka óþarfa hrossum, jafnvel þó lítið sem ekkert verð fáist fyrir þau.
2. Tímabundin friðun lands.
3. Hlífa viðkvæmasta landinu við vorbeit.
4. Gefa hrossum lengur með beit á vorin til að gróður nái sér á strik.
5. Hólfa landið meira niður.
6. Ekki hafa sveltihólf á viðkvæmum stöðum, t.d. brattlendi, og nota ekki sama hólfið
árlega sem sveltihólf.
7. Bæta framræslu til að auka uppskeru landsins.
8. Velja ógróin svæði til útigjafar.
9. Nýta allt sem hugsanlegt er til að græða upp gróðursnauð svæði (t.d. hey, moð, bú-
fjáráburð, tilbúinn áburð, hálm).
10. Bera á gróið land og auka þannig uppskeru.