Ráðunautafundur - 15.02.1997, Side 223
215
g AAT/ kg þe. = (óniðurbr.fóð.pr., g x 0,65 x 0,82) + ((meltanl. lífr.efnis - (0,93 x hrápr.)) x 1,79 x 0,7 x 0,85)
g PBV/ kg þe. = (hrápr. x leysanleiki hrápr.) / 10 - (( meltanl. lífr.efnis - (0,93 x hrápr.)) x 1,79
Tölugildið 60 var notað fyrir leysanleika (niðurbrotsstuðul) hrápróteins í hey- og beitar-
sýnum öðrum en rýgresi þar sem tölugildið 70 var notað (2).
Stuðst var við töflur um þarfir gripa til viðhalds og vaxtar háð þyngdaraukningu á dag
hvað varðar orku- og AAT þarfir. Við mat á próteinjafnvægi í vömb er viðmiðunin fyrir naut-
gripi í vexti sett á bilið -30 g til -lOOg PBV á dag (1).
Tölfræði
Keyrsla á gögnum fór fram með fervikagreiningu (ANOVA) í tölfræðiforritinu Genstat. Inn í
keyrsluna voru teknir þættirnir kjarnfóðurflokkur, beitarflokkur, þungaflokkur og tveggja þátta
víxlhrif þessara þátta. Samanburður milli hópa felur í sér meðaltal fyrir hvem uxa á við-
komandi tímabili hverju sinni. Gripir innan hvers sláturhóps eru leiðréttir að sama aldri.
Uppgefin skekkja í töflum er staðalskekkja meðaltalsins (standard error). P-gildi í töfl-
um eru gefin upp fyrir áhrif kjamfóðurflokks, beitarflokks og þungaflokks. Talað er um mark-
tækan mun milli meðaltals innan flokka ef P-gildið er lægra en 0,05.
NIÐURSTÖÐUR
Skipting gripanna í mismunandi fóður- og sláturflokka gefur 2x3x3=18 meðferðir. Þannig
fengu alltaf tveir gripir eins meðhöndlun í tilrauninni. Breytileiki innan flokks reyndist tölu-
verður og var munurinn á tímanum sem tók gripi innan flokks að ná sláturþunga allt frá rúmri
viku (B-F-350) upp í tæpa þrjá mánuði (B-E-400). Þegar líða fór að lokum tilraunarinnar
reyndist síðasti uxinn bæta lítið við sig í vexti, tæpum 140 g á dag að meðaltali frá nóvember-
byijun fram í miðjan desember. Honum var því slátrað 12. desember 1996, þá við 416 kg líf-
þunga þrátt fyrir að hann hefði átt að ná 450 kg. Sá var ekki tekinn með í uppgjör.
Kálfamir voru fyrst vigtaðir á aldrinum 2-25 daga gamlir. Stuðst var við þær vigtanir til
að meta fæðingarþunga hvers og eins sem síðan er stuðst við í útreikningum á vaxtarhraða.
Þegar litið er á orkujafnvægi gripanna í tilrauninni reyndist það að jafnaði vera yfir
núllinu en gripir í vexti geta unnið upp lélega fóðmn á einu tímabili með góðri fóðrun á öðm
tímabili (5). AAT jafnvægið reyndist í minna lagi en PBV var að jafnaði nokkuð vel yfir núlli.
Át, vöxtur ogfóðumýting
Helstu niðurstöður um aldur, át, vöxt og fóðumýtingu gripanna alla tilraunina, að undanteknu
sumrinu 1995 þegar tveir hópar vom úti á beit, má sjá í 3. töflu.