Ráðunautafundur - 15.02.1997, Page 228
220
Samanburður á nautum og uxum
í nautatilraun voru allir gripir aldir inni og sláturflokkamir eru eins og hér. Þá er fóðurflokkur
0 (kjarnfóður á mjólkurskeiði) hjá íslenska stofninum best samanburðarhæfur við innihóp
uxanna. Það tók nautin um 16,5 mánuði að ná sláturþunga en uxana inni 19,2 mánuði að ná
sama sláturþunga. Munurinn er 2,8 mánuðir. Sami hópur nauta át 2272 kg þe. af heyi og fékk
1626 FE sem gefa 0,72 FE í kg þe. (1,40 kg þe. í FE). Uxarnir átu 2797 kg þe. af heyi og 2341
FE sem gefa 0,84 FE í kg þe. (1,19 kg þe. í FE). Uxamir hafa því verið á orkuríkari heyjum en
nautin. Kjarnfóðurhópur B hjá uxum fékk 35 kg minna kjamfóður en nautin, en það skýrir
ekki þennan mikla mun á heildarfóðureiningum.
Ef litið er á fóðurnotkun nauta og uxa þurfa nautin 9,12 FE fyrir hvert kg falls en uxamir
13,44 FE. Nautin nota minna fóður vegna meiri vaxtarhraða og þurfa því minna til viðhalds.
Jafnframt eru uxarnir í meiri fitusöfnun við sama þunga og nautin (5).
Eins og áður hefur komið fram eykst daglegt át í kg þe. með auknum þunga gripanna
eins og sést á 3. mynd.
3. mynd. Áhrif þunga á daglegt át í kg þe. í nautatilraun og uxatilraun. Doppurnar sýna hverja
einstaka mælingu í uxatilraun.
Kg þe./dag, naut (ísl. og Galloway, allir gripir) = 0,57 + 2,69 x 10“2 x þungi - 2,59 x 10“5 x þungi2
R2 = 0,81 (3).
Kg þe./dag, uxar (allir gripir) = -1,08 + 3,82 x 10~2 x þungi - 4,00 x 10"5 x þungi2, R2= 0,80.
Samband daglegs áts í kg þe. og þunga í kg er svipað hjá uxum og nautum þar sem
ferlarnir liggja nánast saman. Þó dregur rneira úr áti hjá uxunum eftir því sem þeir verða
þyngri samanborið við nautin. Sé hins vegar borinn saman vöxtur uxa og nauta liggur meðal-
vöxtur uxanna að jafnaði undir meðalvexti nautanna eins og 4. mynd sýnir.