Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.2016, Qupperneq 23

Vikublað 10.–12. maí 2016 Menning 15
Ný námskeið
Hringsjá
Náms- og starfsendurhæfing
Frekari upplýsingar og skráning í síma 510 9380 eða á hringsja.is
Ný námskeið í maí
• Í FÓKUS - að ná fram því besta
með ADHD - hefst 25. maí
• SjálFSStyrKiNg - hefst 25. maí
• StyrKleiKAr og NúvitUND
- hefst 25. maí
• MiNNiStæKNi - hefst 30. maí
• tölvUr 2 - hefst 25. maí
er ekki kominn tími til að gera eitthvað
Sumargjöfin í ár!
fæst í scootlife ísland, Rofabæ 9, 110 Rvk
Þráðlausu Touch heyrnartólin eru seld í Scootlife Ísland.
Hægt að tengja við síma, ipad og öll bluetooth tæki.
Einnig er hægt að svara í símann með þeim.
Þetta snýst ekki bara um Sigmund
kóngulærnar í miðju þessa hnatt­
ræna vefjar. Þangað streymi fjár­
magnið að lokum, það viti ráða­
menn og vilji, og eigi því erfitt með
að grípa til afgerandi aðgerða. Til­
raunir þeirra til að berjast gegn starf­
semi skattaskjóla séu því oftar í orði
en á borði. Þegar Bandaríkjamenn
hafi unnið að umbótum hafi það oft­
ar en ekki beinst að ákveðnum og af­
mörkuðum aðilum eins og þegar átti
að grafa upp leynilega bankareikn­
inga hryðjuverkamannanna á
aflandseyjum eftir árásirnar 11.
september 2001.
Margt býr í myrkrinu
Eins og skilgreining Shaxsons á
skattaskjóli gefur til kynna eru ekki
bara skattaundanskotin sem hann
telur slæm, það er kannski enn
frekar sú leyndarhyggjan sem skýlir
ýmissi ólöglegri starfsemi, dulbýr
áhættu, felur eignarhald og svo
framvegis.
Nánast allir þekktustu hvítflibba­
glæpir undanfarinna áratuga – En­
ron, Bernie Madoff, AIG og svo fram­
vegis – hafa farið fram með hjálp og
í skjóli leyndarhyggju skattaskjól­
anna. Alþjóðlega efnahagshrunið
2008 segir hann enn fremur hafa
orðið stærra, alvarlegra og ófyrir­
sjáanlegra einmitt vegna þeirrar
áhættu sem bönkum og stórum
fjármálafyrirtækjum tókst að leyna
með aflandsfélögum, í skjóli þeirra
stækkuðu fjármálastofnanir úr hófi,
fengu of mikið lánað og földu áhætt­
una sem þær voru að taka.
Leyndarhjúpur skattaskjólanna
er líka oft notaður til að fela
eignarhald fyrir stjórnvöldum og
samborgurum. Það er áhugavert
að sjá hvernig stjórnmálaelítur yfir­
skuldsettra landa hafa þannig átt
stórar kröfur á eigin ríki í gegnum
skattaskjól. Svokallaðir hrægamma­
sjóðir virðast vinna leynt og ljóst
að því að persónulegir hagsmunir
æðstu stjórnenda landa séu þeir
sömu og sjóðanna – því þá er nán­
ast öruggt að þeir fái kröfur sínar
greiddar. Það er eiginlega ógnvekj­
andi hversu vel þessi taktík rímar
við Wintris­mál Sigmundar Davíðs
Gunnlaugssonar.
Vandamálið stærra en
Sigmundur
Áhrifin af skattaskjólum eru marg­
þætt. Jafnvel þó að rök þeirra sem
segja minni skatta og færri reglur
á viðskiptalíf leiða til nýsköpun­
ar og hagræðis, að á frjálsum mark­
aði lifi sá hæfasti af og betri vörur
séu þar af leiðandi framleiddar á
lægra verði, þá sýnir Shaxson að
þetta sé ekki raunin þegar fyrirtæki
sjái sér mestan hag í að vinna að því
komast hjá lögum frekar en að ein­
beita sér að því að gera betri vöru.
Samkeppnisstaðan skekkist og bitn­
ar á raunverulegum frumkvöðlum
og nýsköpunarfyrirtækjum um allan
heim, sem eru að vinna að því að
skapa betri og hagkvæmari vörur – ef
þau koma sér ekki undan skatti eru
þeir illa staddir.
Starfsemi skattaskjóla gera það
enn fremur að verkum að önnur
lönd neyðast til að lækka skatta á
stórfyrirtæki og styrkja bankaleynd
til að keppa við skattaparadísirnar.
Þannig lækka skattar alls staðar á
hina auðugustu en ekki á megin­
þorra almennings sem getur ekki
í sama mæli flutt sig á milli landa –
hvorki í raunheimi né í Excel­skjal­
inu.
Myndin sem Shaxson teiknar
upp af heiminum er svo ógnvænleg
að það virkar hálf hjákátlegt þegar
hann stingur upp á nokkrum ein­
földum lausnum til að vinna gegn
þróuninni í lok bókarinnar. Þegar
stjórnmálamenn sjá sér ekki hag í að
beita sér gegn skattaskjólum, þegar
nánast öll stærstu fyrirtæki heims
eru staðsett að hluta í skattaskjólum,
þegar skattar eru nánast orðnir val­
frjálsir fyrir þá ríkustu en almenn­
ingur situr eftir með kostnaðinn við
samfélagið er ljóst að vandamálið er
miklu stærra en einstaka íslenskir
stjórnmálamenn. Kerfið er rotið og
krefst róttækra breytinga. n
Siðlaust kerfi Íslenskir stjórnmála- og auðmenn hafa notfært sér skattaskjól og aflands-
fyrirtæki, skuggalegasta og siðlausasta hluta viðskiptalífs nútímans.„Kerfið er rotið
og krefst róttækra
breytinga.
Úthlutað úr myndlistarsjóði
L
istastofnunin Stiftelsen Pro
Artibus í Finnlandi fær stærsta
styrkinn, eina milljón króna,
úr Myndlistarsjóði í fyrstu út­
hlutun ársins vegna sýningarinnar
By Water ­ Icelandic Artists on the
Shores of Finland.
Í dag, þriðjudag, var tilkynnt
að myndlistarráð hafi úthlutað 15
milljónum í styrki til 39 verkefna en
131 umsókn upp á 100,9 milljónir
króna barst ráðinu.
Næststærsta styrkinn, eða 800
þúsund krónur, hlaut Miðstöð nú­
tímalistar í Tel Aviv í Ísrael vegna sýn­
ingar á verkum Ragnars Kjartans­
sonar, Architecture and Morality, sem
verður opnuð síðar í mánuðinum.
Þau verkefni sem hlutu 600 þús­
und krónur voru sýningaröðin
Skúlptúr/ Skúlptúr í Gerðarsafni,
einkasýning Hildar Bjarnadóttur á
Kjarvalsstöðum, sýning Egils Sæ­
björnssonar í Hafnarborg, Elín
Hansdóttir vegna sýningarinnar
Uppbrot í Ásmundarsafni, Ásdís Sif
Gunnarsdóttir vegna Tálsýn í þoku,
Safnasafnið vegna Sýnisbóka safn­
eignar I og II, og Minningarsjóður
um Ragnar Kjartansson vegna Minn­
ingar um myndlist, Útisýningar á
Skólavörðuholti 1967–1972.
Öðrum verkefnum var úthlutað
lægri upphæðum. n
Ásdís Sif Ásdís Sif Gunnarsdóttir hlýtur
600 þúsund krónur vegna verkefnisins
Tálsýn í þoku. Myndin er af gjörningnum
„Object perception“ í Miami fyrr á árinu.
Mynd Jean SebaStien