Ægir - 01.04.2016, Síða 22
22
Hilmar Eyberg Helgason fæddist 1949 og er borinn og barn-
fæddur Grindvíkingur. Hann er sonur hjónanna Helga Aðal-
geirssonar skipstjóra og Guðmundu Svanborgar Jónsdóttur
húsfreyju. Hilmar byrjaði barnungur að salta síld og vinna í
frystihúsi. Hann byrjaði á Hafrenningi með Sigurpáli föðurbróð-
ir sínum og seinna var hann með föður sínum á Sigfúsi Berg-
mann, Þorbirni II og Gísla Lóðs.
Hilmar var síðan á ýmsum bátum á flestum veiðiskap þar til
bakið gaf sig. Læknirinn sagði að eina leiðin fyrir hann væri að
fara í Stýrimannaskólann, fá sér kaskeiti og og fara í fragtina.
Hilmar gerði það og var í siglingum í 10 ár. Hann var orðinn
fyrsti stýrimaður hjá Sambandinu, þegar hann sneri á ný í fisk-
veiðarnar. Þá reyndi hann fyrir sér í útgerð rækjubáts en bátur-
inn brann undan honum og sjö ára syni hans inni á Eyjafirði.
Eftir nokkurn tíma á rækju lá leið Hilmars á togarann Júlíus
Hafstein frá Húsavík þar sem hann vann sig upp úr háseta og
kokki í brúna og þar með hófst farsæll ferill Hilmars sem togara-
skipstjóri. Árið 1988 tók Hilmar við fyrsta togara Þorbjarnar í
Grindavík, Gnúp GK. Þar var saltað um borð og var Gnúpurinn
fyrsti togarinn sem tók flatningsvél um borð. Fljótlega lá leið
Hilmars yfir á frystitogarann Hrafn Sveinbjarnarson GK, sem
hann var með í um aldarfjórðung við góðan orðstír.
Með „pöntunarlista“ á sjóinn
Hilmar segist hafa þurft að fara
austur fyrir land til að sækja fisk
af tiltekinni stærð fyrir ákveðna
kaupendur. Má draga þá álykt-
un af því að það sé ekki skip-
stjórinn sem ræður hvernig
veiðiferðin er skipulögð, heldur
kaupandinn?
„Það er eiginlega alfarið
kaupandinn sem ræður ferð-
inni. Oft er búið að panta stóran
hluta af farminum áður en við
förum út á sjó, þannig að við er-
um að veiða upp í pantanir. Við
á Hrafni Sveinbjarnarsyni höf-
um til dæmis lengi verið með
fastan kaupanda, sem er Fish
and Chicken en hann er með
fisk og franskar á Lundúna-
svæðinu. Hann hefur keypt
mikið af okkur og vill milli-
stærðarfisk með roði og bein-
um, en 100% gæði. Maður þarf
því að passa sig svolítið á
vinnslunni fyrir hann. Það koma
líka oft pantanir í ákveðna
stærðarflokka. Það getur hægt
á vinnslunni hjá okkur að þurfa
að vera að flokka með þeim
hætti, en við erum auðvitað
með tölvuflokkara sem sér um
það. Eftir breytingarnar á skip-
inu erum við með fleiri
geymslukör, þannig að við get-
um forflokkað á leiðinni og
geymt ákveðnar stærðir í ís-
krapa.“
Það hlýtur að vera heilmikið
púsluspil fyrir skipstjórann þeg-
ar lagt er úr höfn með pöntun-
arlista upp á ákveðnar fiskteg-
undir, ákveðnar stærðir og
ákveðið vinnslustig?
„Já, það þarf að hugsa þetta
allt saman mjög vel. Eins og
staðan er núna er skipið langt
komið með þorskinn og ýsan er
eiginlega búin. Helstu tegund-
irnar sem eru eftir eru ufsi og
grálúða. Þá þarf að velja svæði
þar sem hægt er að ná í báðar
tegundir, en einnig er stílað
upp á að geta tekið um 100
tonn af þorski í hverjum túr,
sem er þá hálfgerður meðafli.“
Með „nýtt“ skip
Hilmar er búinn að vera með
frystitogarann Hrafn Svein-
bjarnarson í rúman aldarfjórð-
ung eða 26 ár, en segja má að á
síðasta ári hafi hann engu að
síður verið kominn með „nýtt“
skip í hendur. Togarinn var
lengdur um 15 metra, sem
bætti alla aðstöðu um borð,
bæði fyrir mannskap og með-
ferð á fiski auk þess sem burð-
argetan tvöfaldaðist. Segja má
Stundaði sjóinn í rúma hálfa öld
Stórt ufahol að koma inn á dekkið.