Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.2017, Blaðsíða 40

28 fólk - viðtal Helgarblað 21.–24. apríl 2017
F
ólkið þarna var mjög indælt
og ekki að sjá að það liði ein-
hvern skort. Þvert á móti.“
Þetta segir maraþonhlaupar-
inn Ari Hermann Odsson
sem er nýkominn heim frá Norður-
Kóreu þar sem hann hljóp, ásamt
Hauki Lúðvíkssyni og Almari
Erni Hilmarssyni, 42 kílómetra í
Pyongyang-maraþoninu þann 9.
apríl síðastliðinn. Ari Hermann og
Haukur hittu blaðamann DV yfir há-
degisverði í vikunni og ræddu upp-
lifun sína af þessu umdeildasta al-
ræðisríki veraldar.
Langt ferðalag
„Það var svo margt sem kom okkur
skemmtilega á óvart. Við höfðum
auðvitað ekki miklar væntingar, en
að sama skapi áttum við von á ein-
hverju miklu verra,“ segir Haukur, og
Ari tekur í sama streng. „Það kom á
óvart hvað það var auðvelt að kom-
ast inn í landið. Þetta var minna mál
en að komast inn í Bandaríkin.“
Þetta á þó ekki við um umstangið
sem fylgdi því að fá vegabréfsáritun
sem og ferðalagið sjálft. Ari, Haukur
og Almar fengu ekki endanlega á
hreint fyrr en 10 dögum fyrir brottför
að þeir væru komnir með fullnægj-
andi vegabréfs áritun. Ferðalagið til
Norður-Kóreu var heldur enginn
dans á rósum en þegar félagarnir
mættu á flugvöllinn í Peking, þar sem
þeir áttu bókað flug til Pyongyang,
var búið að aflýsa fluginu.
Eftir talsverða bið tóku norð-
urkóreskir embættismenn málið í
sínar hendur og fóru með hópinn,
sem átti bókað í vélina, upp í rútu
og þaðan með lest á annan flugvöll
þar sem flogið var til Pyongyang.
Eftir tæplega sólarhrings ferðalag
komust félagarnir loks á áfangastað.
„Við komum einhvern tímann
eftir miðnætti daginn sem mara-
þonið var. Sem sagt við fengum
hvorki næringarríkan mat né góða
hvíld, líkt og fólki er yfirleitt ráðlagt
fyrir svona átök,“ segir Ari.
Ánægðir með hlaupið
Það kom þó ekki að sök og Hauk-
ur hljóp maraþonið á 3:24:26 og
hafnaði því í 25. sæti af 212 kepp-
endum. Ari hljóp á 3:41:35 og hafn-
aði í 59. sæti og Almar á tímanum
3:57:22 sem færði honum 117. sætið.
„Þetta var ólýsanlega gaman. Í
fyrsta skipti í maraþoni lét ég áhorf-
endur ekki trufla mig heldur naut
þess að leyfa þeim að gefa mér „five“
og fylgjast með því sem var að gerast
í kringum mig. Þetta var magnað,“
segir Haukur og bætir við að stjórn-
völd hafi þó ekki tekið mikið tillit
til hlaupara sem voru ekki með af
fúlustu alvöru. „Þeir sem voru enn
að, fjórum klukkustundum eftir að
hlaupið var ræst var skutlað í mark.
Eða það held ég.“
Ari tekur undir orð Hauks og
segir einfaldlega að tilfinningin að
hlaupa maraþon í Pyonyang hafi
verið „æðisleg.“ Vinirnir dvöldu í
Norður-Kóreu í fjóra daga. Þrír leið-
sögumenn fylgdu þeim hvert fótmál
en þeir ferðuðust með hópi ferða-
manna, og leiðsögumanna þeirra, í
rútu um borgina og út í sveitir lands-
ins. Ari og Haukur segja að það hafi
komið þeim mikið á óvart hversu
hrein höfuðborgin er og mikið um
nýlegar byggingar. „Það sem við
sáum í ferðinni var mjög eðlilegt og
jákvætt. Ekkert í líkingu við þær nei-
kvæðu fréttir sem maður hefur lesið
um Norður-Kóreu í gegnum tíðina.
En auðvitað sáum við bara það sem
yfirvöld vildu að við sæjum. Farar-
stjórunum okkar var mikið í mun að
upplifun okkar af landinu væri góð.“
Ekki á móti Vesturlandabúum
Haukur segir að áður en hann heim-
sótti landið hefði hann talið að
Norður- Kóreumönnum væri mjög
illa við Suður-Kóreumenn. „En svo
er ekki. Þeir vilja sameina ríkin aftur
og segja að í Kóreu allri búi um það
bil 80 milljónir. Norðan megin búi
um það bil 30 milljónir og 50 millj-
ónir sunnan megin.“
Þá segir hann að leiðsögumenn
þeirra hafi aldrei talað illa um ná-
granna sína í suðri og þeir hafi
tekið sérstaklega eftir því hvað þeir
voru kurteisir við bandaríska ferða-
manninn sem var með þeim í hóp-
ferðunum. „Við fundum enga andúð
fyrir þær sakir að við værum Vestur-
landabúar. Það eina sem Norður-
Kóreumönnum er illa við er heims-
valdastefna Bandaríkjanna, ekki
fólkið. Þeim var mikið í mun að láta
það koma í ljós.“
Ari kveðst hafa tekið sérstaklega
eftir því hvað Norður-Kóreumenn
virðast agaðir. „Það er enginn hokinn
í baki. Þeir ganga um teinréttir og
eru mjög vinnusamir. Alls staðar var
fólk að vinna. Þetta er mjög frum-
stætt samfélag miðað við okkar.
Enda kommúnista- og einræðisríki.
Fólkið úti í sveitunum var til dæm-
is ekki með nýtísku traktora og þeir
sem voru í steypuviðgerðum voru
ekki með flottar vinnuvélar heldur
létu sér nægja einfaldar múrskeiðar.
Þetta var eins og að vera kominn ára-
tugi aftur í tímann.“
Stíf dagskrá
Ari og Haukur eru sammála um að
ekki hafi verið ætlast til þess að þeir
blönduðu geði við heimamenn.
„Okkur var haldið út af fyrir okkur
með því að vera í stífri, fyrirfram
skipulagðri dagskrá allan daginn.
Við máttum rétt svo fara út að skokka
við hótelið en alls ekki inn í borgina
upp á eigin spýtur.“ Ari segir jafn-
framt að þeir heimamenn sem hann
hitti í Norður-Kóreu hafi verið mjög
vingjarnlegir og að börn hafi verið
mjög áberandi og frjáls. „Það skildi
mann samt enginn. Við máttum ekk-
ert fara út úr hópnum. Mér fannst
eins og það væri ekki ætlast til þess
að maður væri að blanda geði við
fólk.“
Þeir félagar tóku sérstaklega eftir
því að allt virtist byggt til heiðurs leið-
togum landsins, Kim Jong-un, núver-
andi leiðtoga landsins, föður hans
heitnum, Kim Jong-il, og hinum eilífa
leiðtoga Norður-Kóreu, Kim Il-sung.
„Minnisvarðarnir eru einfaldlega
yfir gnæfandi og úti um allt.“
Þegar félagarnir spurðu leiðsögu-
mennina hvort það væri rétt að Kim
Jong-il hefði fæðst hátt uppi á fjalli
og við fæðingu hans hafi komið tvö-
faldur regnbogi og ný stjarna hafi
birst á himnum. Þeir sögðu það ekki
rétt: „Þeir sögðu að hann hefði fæðst
í þorpi rétt utan við höfuðborgina.“
Þá segir Ari að þeim hafi gefist
kostur á að versla í búðum sem aug-
ljóslega voru aðeins ætlaðar ferða-
mönnum. Þar gátu þeir meðal
annars keypt veggspjöld og póst-
kort með áróðri gegn erkióvininum,
Bandaríkjunum.
Þjóðarrétturinn er hundasúpa
Ari segir verðlagið í landinu svip-
að og í Kína sem sé ekki eins og
lágt og hann hafði ætlað. Þá eru fé-
lagarnir sammála um að maturinn
í landinu sé ekki upp á marga fiska.
„Við smökkuðum þjóðarrétt Norður-
Kóreumanna en það er hundasúpa.“
Sem fyrrverandi hundaeigandi hafði
Ari ekki mikla lyst á súpunni og lét sér
því nægja að bragða örlítið á henni.
Þeir segja það alls ekkert
launungarmál í Norður-Kóreu að
þjóðin eigi vopn. Leiðsögumennirnir
hafi þó þvertekið fyrir að Norður-
Kórea færi í stríð að fyrra bragði.
„Leiðsögumennirnir sögðu að
Norður-Kóreumenn myndu að-
eins beita vopnunum til að verja
landið. Þeir eru mjög hliðhollir leið-
toga landsins og þeir sem eru í náð-
inni hjá honum bera rauðar nælur.
Þetta er auðvitað galið en við mælum
með því að fólk geri sér ferð og upp-
lifi þetta frá fyrstu hendi. Það mun
enginn sjá eftir því.“ n
„Áttum von
á einhverju
miklu verra“
Ari Hermann Oddsson og Haukur Lúðvíksson hlupu nýverið maraþon í Pyongyang, höfuðborg Norður-Kóreu
Haukur Lúðvíksson og Ari Hermann Oddsson Eru gríðarlega ánægðir með
ferðina til Norður-Kóreu. Mynd Sigtryggur Ari
Þrír fræknir Almar Örn, Ari Hermann og Hilmar fyrir hlaupið.
Mynd HAukur LúðVíkSSOn
Fyrir miðju myndarinnar má sjá ryugyong-
hótelið sem er á 105 hæðum Þrátt fyrir að
hafa verið í byggingu, með hléum, í 30 ár er ekki vitað
hvenær það verður opnað. Mynd HAukur LúðVíkSSOn
yfirlitsmynd Séð yfir hluta höfuð-
borgar Norður-Kóreu. Mynd HAukur LúðVíkSSOn
Ari Hermann og Almar Örn Myndin er tekin í Kína. Tekið skal fram að derhúfunni var
hent áður en félagarnir fóru til Norður-Kóreu. Mynd úr EinkASAFni
kristín Clausen
kristin@dv.is