Fréttablaðið - 20.11.2017, Side 44

Elskulegur bróðir okkar, frændi,
mágur, afabróðir og vinur,
Kristján Ottó Andrésson
húsasmíðameistari og
framkvæmdastjóri,
Hátúni 6a, Reykjavík,
varð bráðkvaddur á heimili sínu
laugardaginn 11. nóvember síðastliðinn. Útförin fer fram
frá Fossvogskirkju föstudaginn 24. nóvember kl. 11.
Guðrún Andrésdóttir
Þórhallur Andrésson Sigríður Thorsteinsson
Ragnar Þórhallsson Birna Ásbjörnsdóttir
Dóra G. Þórhallsdóttir Atli S. Guðmundsson
Áróra Sirrí Atladóttir Kári Jökull Atlason
Sjötíu ár eru liðin frá því að Elísabet Englandsdrottning, þá prinsessa, gekk að eiga Fil­ippus Mountbatten. Hjónin eiga því platínubrauðkaup­safmæli í dag.
Líkt og oft vildi vera með kóngafólk þá
eru þau hjónakorn nokkuð skyld. Alex­
andra, eiginkona Játvarðs VII og dóttir
Kristjáns IX Danakonungs og stjórnar­
skrárgjafa Íslendinga, er langamma
Elísabetar og langalangamma Filipp­
usar. Þá eiga þau sameiginlega langa­
langömmu í Viktoríu drottningu.
Filippus er af grískum og dönskum
aðalsættum en gríska konungsfjölskyld­
an var gerð útlæg á millistríðsárunum.
Árið 1939, þegar hann var átján ára,
gekk hann í breska sjóherinn. Það var á
þeim árum sem samskipti hans og Elísa­
betar hófust en þá var prinsessan aðeins
þrettán ára gömul. Áttu þau í stöðugum
bréfaskiptum í kjölfar þess.
Sjö árum síðar bað hann Georg VI,
föður Elísabetar, um hönd hennar.
Fallist var á þá bón en þó beðið með
að tilkynna trúlofunina þar til Elísabet
var orðin 21 árs. Samhliða því afsalaði
Filippus sér öllum titlum sem hann
hafði sem meðlimur dönsku og grísku
konungsfjölskyldnanna.
Brúðkaupið var stórglæsilegt. Þjóðar­
leiðtogar víðsvegar að mættu og voru
fjórir kóngar og drottningar viðstödd.
Gjafaborðin voru fleiri en eitt, eða þá að
það var alveg ofboðslega stórt, því þeim
bárust alls um 2.500 brúðkaupsgjafir.
Athöfnin var tekin upp af BBC og var
hún send út til yfir 200 milljóna manna.
„London var öll fánum skreytt í tilefni
af brúðkaupinu, og mikill mannfjöldi
hafði þegar eldsnemma í gærmorgun
safnast saman við göturnar, sem brúðar­
fylgdin átti að fara um; höfðu sumir jafn­
vel beðið í sólarhring á götum úti til þess
að vera vissir um að geta séð hana,“ sagði
meðal annars í umfjöllun Alþýðublaðs­
ins þann 21. nóvember 1947.
Bæði eru þau Elísabet og Filippus á
lífi, drottningin er 91 árs en eiginmaður
hennar er 96 ára. Filippus lagði opin­
berar skyldur á hilluna fyrr á árinu, hafði
enda gegnt þeim við hlið konu sinnar í
tæp sjötíu ár. Drottningin er hins vegar
í fullu fjöri og lætur engan bilbug á sér
finna. johannoli@frettabladid.is
Platínubrúðkaupsafmæli
Elísabetar og Filippusar
Fyrir sléttum sjötíu árum gekk Elísabet Englandsdrottning að eiga Filippus hertoga af
Edinborg. Athöfnin var hin stórkostlegasta og beið fólk í röðum eftir að berja brúðar-
fylgdina augum. Drottningin varð ástfangin af manni sínum þegar hún var þrettán ára.
Elísabet og Filippus á þessum degi fyrir sjötíu árum. NORDIC PHOTOS/GETTY
Brúðhjónunum bárust um
2.500 gjafir. Athöfnin var tekin
upp af BBC og henni útvarpað
til 200 milljóna manns víðs-
vegar um breska heimsveldið.
1275 Mongólskir hermenn reyna að hertaka Japan. Inn-
rásin mistókst.
1695 Zumbi, síðasti leiðtogi brasilískra frumbyggja, gerður
höfðinu styttri af portúgölskum landnemum.
1763 Dómkirkjan að Hólum í Hjaltadal vígð. Kirkjan stend-
ur enn en hún var byggð fyrir norskt og danskt gjafafé.
1772 Fjórir menn farast í snjóflóði á Látraströnd. Einum
manni var bjargað úr flóðinu eftir að hafa verið grafinn í
snjó í tíu daga.
1805 Fidelio, eina ópera Beethovens, frumsýnd í Vínar-
borg.
1815 Annar Parísarsáttmálinn bindur enda á Napóleons-
styrjaldirnar.
1820 Búrhvalur ræðst á hvalveiðibátinn Essex um 2.000
sjómílur frá vesturströnd Suður-Afríku. Frásögn af atburð-
inum veitti Herman Melville innblástur að sögunni um
Moby Dick.
1910 Francisco Madero birtir Plan de San Luis Potosí yfir-
lýsinguna þar sem hann fer hörðum orðum um Porfirio
Díaz, forseta Mexíkó. Plaggið varð kveikjan að byltingu í
landinu.
1936 José Antoni Primo de Rivera,
stofnandi hinna spænsku Fa-
langista, tekinn af lífi.
1959 Barnasáttmáli Sam-
einuðu þjóðanna sam-
þykktur.
1959 Viðreisnarstjórn
Sjálfstæðisflokksins og
Alþýðuflokksins tekur
við völdum undir forystu
Ólafs Thors. Stjórnin tók
nokkrum breytingum á
valdatíma sínum en sat í alls
þrjú kjörtímabil.
1969 Amerískir frumbyggjar leggja Alcatraz-eyju undir
sig. Þeir réðu þar ríkjum þar til þeir voru hraktir þaðan
tveimur árum síðar.
1977 Anwar Sadat, forseti Egyptalands, verður fyrsti leið-
togi arabaþjóðar til að fara í opinvera heimsókn til Ísrael.
1985 Stýrikerfið Windows 1.0 sett í loftið.
1990 Sovéski raðmorðinginn Andrei Chikatilo handtekinn.
Hann játaði á sig 56 morð.
1991 Aserk-þyrla með nítján friðargæsluliða innanborðs,
auk blaðamanna frá Rússlandi, Kasakstan og Aserbaídsjan,
skotin niður af armenskum skæruliðum í Aserbaídsjan.
1993 Atkvæði greidd um sameiningu íslenskra sveitar-
félaga. Tillögurnar stefndu að því að fækka þeim úr 196 í 43.
Af 32 fyrirliggjandi tillögum hlaut aðeins ein brautargengi.
Merkisatburðir
Á þessum degi fyrir 72 árum hófust í
Nürnberg réttarhöld yfir 24 leiðtogum
nasista úr síðari heimsstyrjöldinni. Ell-
efu hinna saksóttu hlutu dauðadóm.
Dómstólnum var komið á laggirnar
af bandamönnum til að sækja til saka
eftirlifandi skipuleggjendur helfarar-
innar og aðra leiðtoga úr röðum nasista.
Menn á borð við Adolf Hitler, Heinrich
Himmler, Wilhelm Burgdorf, Hans Krebs
og Joseph Göbbels höfðu allir fyrirfarið
sér til að forðast réttvísina.
Réttarhöldin stóðu yfir í tæpa ellefu
mánuði. Allir hinna saksóttu, að
undanskildum Martin Bormann en
hann hafði látist skömmu áður, voru
viðstaddir réttarhöldinn. Einn hinna
saksóttu, Robert Ley, svipti sig lífi
eftir að þau hófust og hið sama gerði
yfirmarskálkurinn Hermann Göring en
hann var einn þeirra sem dæmdir voru
til dauða.
Alls voru tólf manns dæmdir til
dauða en í þeim hópi voru áðurnefnd-
ir Bormann og Göring. Aftökurnar
fóru fram þann 16. október 1946 og
var henging notuð til að binda enda
á líf stríðsglæpamannanna. Fallið úr
gálganum var hins vegar helst til stutt
og drógust margar aftökurnar á langinn
sökum þess. Háls hinna dæmdu brotn-
aði ekki við fallið og sprikluðu sumir því
í snörunni í yfir tuttugu mínútur.
Þ EttA G E r ð I St 2 0 . n óV E M B E r 1 9 4 5 
Nürnberg-réttarhöldin hófust
2 0 . n ó v e m b e r 2 0 1 7 m Á n U D A G U r16 t í m A m ó t ∙ F r É t t A b L A ð i ð
tímAmót
2
0
-1
1
-2
0
1
7
0
4
:2
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
E
4
1
-3
9
C
C
1
E
4
1
-3
8
9
0
1
E
4
1
-3
7
5
4
1
E
4
1
-3
6
1
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
5
6
s
_
1
9
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K