Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.01.2017, Blaðsíða 8

WINONA RYDER var einhver mest áberandi leikkona tíunda áratugarins
og átti endurkomu síðasta árs eða jafnvel síðustu ára, allt frá því að John
Travolta steig fram í Pulp Fiction. Hún var tilnefnd til Golden Globe-
verðlauna fyrir leik sinn í hinni vinsælu Netflix-þáttaröð, Stranger Things,
en þetta eru spennuþættir með yfirnáttúrulegu ívafi.
Ryder fæddist 29. október árið 1971 og er því 45 ára gömul. Hún er dótt-
ir tveggja rithöfunda og var uppeldi hennar frekar óvenjulegt. Hún eyddi
nokkrum uppvaxtarárum sínum í kommúnu en fjölskyldan flutti síðan í
smábæinn Petaluma í Kaliforníu. Timothy Leary, sem var mikill talsmaður
LSD-notkunar, var guðfaðir hennar. Skáldið Allen Ginsberg var fjöl-
skylduvinur. Ryder hefur greint frá því að hún hafi verið alin upp til að
vera á varðbergi gagnvart fjölmiðlum og ríkisstjórninni. Hún var sumsé al-
in upp til þess að ganga gegn meginstraumnum og endurspeglar hlutverka-
val hennar þetta. Hún hefur leikið fjölbreytt hlutverk en þekktust er hún í
hlutverki konu sem sker sig úr hópnum og er svolítið uppreisnargjörn.
Fyrsta myndin sem hún lék í var kvikmyndin Lucas en hún vakti meiri
athygli sem Lydia Deetz í mynd Tims Burton, Beetlejuice. Myndin
Heathers fylgdi í kjölfarið og árið 1990 fékk hún Golden Globe-tilnefningu
fyrir Mermaids. Sama ár birtist hún á hvíta tjaldinu við hlið Johnny Depp í
annarri mynd eftir Burton, Edward Scissorhands. Það var enginn skortur
á eftirsóttum mótleikurum hjá Ryder því skömmu síðar lék hún á móti
Keanu Reeves í vampírumyndinni Dracula í leikstjórn Francis Ford
Coppola.
Leikferill hennar blómstraði snemma á tíunda áratugnum og hreppti hún
Golden Globe-verðlaun sem besta leikkonan í aukahlutverki og Óskarstiln-
efningu í sama flokki fyrir hlutverk sitt í The Age of Innocence árið 1993.
Hún fékk aðra Óskarstilnefningu fyrir hlutverk sitt sem Jo March í kvik-
myndinni Little Women sem var gerð eftir samnefndri bók Louisu May
Alcott.
Hún lék í Reality Bites árið 1994 en sú mynd er fyrir löngu orðin sígild
meðal X-kynslóðarinnar. Þar lék hún á móti öðrum hjartaknúsara, hinum
heillandi Ethan Hawke. Eftir þetta komu ólíkar myndir, Alien: Res-
urrection árið 1997 og gamanmyndin Celebrity eftir Woody Allen árið 1998.
Árið eftir lék hún bæði í og framleiddi myndina Girl, Interrupted þar sem
hún lék á móti Angelinu Jolie.
Árið 2000 fékk hún stjörnu á frægðargangstéttina í Hollywood, til heið-
urs glæstum kvikmyndaferli. ingarun@mbl.is
Í PRÓFÍL
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.1. 2017
HANDTAKAN Þann 12. desember
2001 var Ryder handtekin fyrir búð-
arhnupl í Beverly Hills. Hún var ásökuð
um að hafa stolið hönnunarvarningi fyrir
650.000 kr. úr stórverslun Saks Fifth
Avenue. Ári síðar var hún dæmd í þriggja
ára skilorðsbundið fangelsi, 480 klukku-
stundir af samfélagsþjónustu og til að
greiða sektir, stolna varninginn greiddi
hún einnig að fullu. Henni var skipað að
leita sér sálfræðihjálpar og leita hjálpar
við eiturlyfjafíkn.
Á meðan á réttarhöldum stóð var hún
ásökuð um að neyta kódínlyfja án lyfseð-
ils.
Í viðtali við Interview sagði hún að at-
vikið hefði átt sér stað þegar hún var
þunglynd og að vafasamur læknir hefði
skrifað upp á sterk verkjalyf sem hefðu
haft áhrif á dómgreind hennar.
Það er ekki hægt að kenna Johnny Depp um vandræði Ryder en þau
voru saman í nokkur ár.
Búðarhnupl í
Beverly Hills
UNGLINGAMYND Ryder lék aðal-
hlutverkið í myndinni Heathers frá
1988. Myndin er háðsádeila á líf ung-
linga en Ryder leikur Veronicu Sa-
wyer og er Christian Slater í hlutverki
J.D. kærasta hennar, sem fer að drepa
vinsælu nemendurna í skólanum.
Umboðsmaður Ryder hvatti hana
til að taka ekki þetta hlutverk og
sagði að myndin myndi eyðileggja fer-
il hennar.
Það var nú aldeilis ekki nið-
urstaðan og fékk Ryder góða dóma
fyrir leik sinn. Þó myndin hafi ekki
gengið neitt sérlega vel hvað miða-
sölu varðar á sínum tíma er hún nú
orðin að „költ“ mynd.
Háðsádeila á
líf unglinga
Ryder ásamt mótleikara sínum Christian Slater í Heathers.
ÁSTIN Ryder hefur reynt að halda
einkalífi sínu fyrir sjálfa sig, sem er
erfitt þegar kærastarnir eru frægir
líka. Hún trúlofaðist Johnny Depp ár-
ið 1990 og var með Matt Damon í
tvö ár, frá 1998-2000.
Í viðtali við The Edit frá Net-a-
Porter útskýrði hún af hverju hún
hefur hingað til beðið með brúð-
kaup og af hverju hún vill heldur
vera í sambandi.
„Ég var einhleyp um tíma og fór
á stefnumót og ég vissi bara ekki
hvernig ég ætti að bera mig að,“
sagði hún. „Að vera gift? Ég veit
ekki með það. Heldur vil ég aldrei
giftast en að skilja nokkrum sinn-
um,“ sagði hún í sama viðtali.
Kærasti Ryder er fatahönnuðurinn
Scott Mackinlay Hahn en þau hafa
verið saman frá 2011.
Kærasti Ryder er fathönnuðurinn
Scott Mackinlay Hahn.
AFP
Vill heldur
aldrei giftast
en að skilja
Endurkoma
áratugarins
’ Ryder hefur leikið fjöl-breytt hlutverk en þekkt-ust er hún í hlutverki konusem sker sig úr hópnum og
er svolítið uppreisnargjörn.
Ethan Hawke og Winona Ryder í
hlutverkum sínum í Reality Bites.
Svartur er
einkennislitur
Winonu Ryder.
Í hlutverki sínu
sem Joyce Byers í
Stranger Things.
AFP