Fréttablaðið - 03.05.2018, Page 16

Reykjavík er borg í nábýli við mikla náttúru. Innan borgarinnar eru merkar nátt-
úruperlur sem ber að vernda. Við
viljum að borgin verði sú grænasta
í Evrópu. Til þess að svo megi verða
þarf að ná tökum á loftmengun og
svifryki. Annað mikilvægt atriði er
að verja grænu svæðin í borginni
með áþreifanlegum hætti. Við leggj-
umst alfarið gegn því að byggð verði
stórhýsi í Laugardal eins og gert er
ráð fyrir í gildandi aðalskipulagi.
Við viljum standa vörð um Laugar-
dalinn sem náttúruperlu og svæði til
íþróttaiðkunar. Þess vegna viljum
við breyta skipulaginu þannig að
ekki verði farið í að byggja í Laugar-
dal á grænum reitum. Annað og
jafnvel stærra mál er að vernda Ell-
iðaárdalinn, en hugmyndir hafa
verið uppi um að leyfa byggingar
þar. Við viljum að borgin setji sjálfri
sér strangar skorður í þessum efnum
og Elliðaárdalurinn fái að blómstra
sem náttúru- og útivistarperla. Það
er alltaf varasamt að leyfa fyrstu
byggingarnar. Það er alltaf hætta á
að svo komi fleiri á eftir. Þess vegna
viljum við setja skýrar línur í þess-
um efnum.
Byggjum ekki í Elliðaárdal og
Laugardal
Eins og Central Park í New York
hefur fengið að vera í friði viljum
við tryggja að Laugardalurinn fái
að vera griðastaður útvistar og
grænna svæða. Líkt og griðasvæði í
evrópskum borgum fá að vera í friði
fyrir byggingaráformum viljum við
tryggja verndun Elliðaárdalsins
fyrir vilyrðum og úthlutunum fyrir
nýjar byggingar. Að óbreyttu verða
þessi svæði fyrir ágangi nýbygginga.
Við viljum breyta þessari stefnu og
gefa engan afslátt í þessum efnum.
Verndum grænu svæðin í borginni
og afstýrum því hægfara en endan-
lega lestarslysi sem annars verður.
Við höfum fylgst með því hvernig
sögulegar byggingar hafa horfið í
skuggann eða horfið alfarið í mið-
borginni. Látum grænu svæðin
njóta vafans og breytum þeirri
stefnu sem nú er við stjórn. Breytum
þannig borginni til hins betra.
Eyþór Arnalds
oddviti Sjálf-
stæðisflokksins
í borginni
Viðskiptaráð Íslands, Samtök atvinnulífsins og Lögmanna-félag Íslands gáfu á dögunum
út leiðbeiningar í samkeppnisrétti
undir heitinu „Hollráð um heilbrigða
samkeppni“. Voru leiðbeiningarnar
unnar með helstu sérfræðingum á sviði
samkeppnisréttar og ritaði forstjóri
Samkeppniseftirlitsins meðal ann-
arra formála ritsins og hrósaði útgef-
endum fyrir frumkvæðið að slíkum
leiðbeiningum.
Markmiðið með útgáfu leiðbeining-
anna er að auðvelda starfsmönnum og
stjórnendum fyrirtækja að glöggva sig
á þeim reglum sem gilda um fyrirtæki
og varða samkeppni. Þar sem ákvæði
samkeppnislaga eru matskennd er
oft erfitt að segja skýrt til um það
hvort tiltekin háttsemi brýtur gegn
samkeppnislögum. Af þeim sökum,
meðal annarra, er umhugsunarvert að
Samkeppnis eftir litið hafi ekki gefið út
leiðbeiningar sem þessar til atvinnu-
lífsins áður.
Vantraust og stirð samkeppni
Ljóst er að seint verða allir á eitt sáttir
um ákvarðanir og úrskurði Samkeppn-
iseftirlitsins. En það er áhyggjuefni
hvernig samskiptum milli eftirlitsins
og viðskiptalífsins er háttað. Margir
stjórnendur veigra sér við því að eiga
samtal við eftirlitið vegna hræðslu við
að koma sér í óþökk eða vera sérstak-
lega teknir fyrir. Mál sem Samkeppnis-
eftirlitið tekur fyrir geta dregið á eftir
sér margra ára rannsókn þar sem
gagnaöflun og vinna henni tengd
getur kostað fyrirtæki háar fjárhæðir,
svo ekki sé minnst á álag á starfsfólk
og eigendur. Auðvitað eiga rannsóknir
rétt á sér þegar fyrir liggur skýr og rök-
studdur grunur um brot á lögum en í
sumum málum virðist sem tilgangur-
inn sé annar en að efla heilbrigða sam-
keppni og að óeðlileg tortryggni ríki
gagnvart íslenskum fyrirtækjum og
eigendum þeirra.
Myndu Hagar og Olís eða N1 og
Festi fá að sameinast í Bretlandi?
Ein áskorun íslensks viðskiptaum-
hverfis er skilgreining Samkeppnis-
eftirlitsins á mörkuðum hér á landi. Sú
túlkun sem nýtt er í dag er löngu orðin
úrelt þar sem landamæri markaða eru
nánast horfin vegna tæknibreytinga
og erlendra keppinauta sem bjóða
ekki aðeins upp á þjónustu og vörur í
gegnum netið heldur einnig í stórversl-
unum hér á landi. Um þetta má lesa
nánar í skoðun Viðskiptaráðs: „Sam-
keppni í breyttri heimsmynd“.
Nýjustu fréttir frá Bretlandi um sam-
runa matvöruverslananna Asda og
Sainsbury’s vekja athygli í þessu sam-
hengi. Þar myndast félag sem verður
stærst á sínum markaði með þriðjungs
markaðshlutdeild. Ein af ástæðunum
fyrir sameiningunni er sífellt harðn-
andi samkeppni frá alþjóðlegum risa-
fyrirtækjum á borð við Amazon sem
eru að umturna verslun og viðskiptum
um heim allan. Einnig eru þýskar lág-
vöruverðsverslanir á borð við Aldi og
Lidl að sækja fram með miklum krafti.
Hvað gerir Samkeppniseftirlitið þegar
þessar verslanir ákveða að stíga fæti á
íslenskan markað? Það gæti gerst fyrr
en varir.
Víðsýnna Samkeppniseftirlit
Samkeppniseftirlitið þarf að horfa
opnari augum á viðskiptalífið og átta
sig á þeim raunveruleika sem þar
blasir við. Aukin samkeppni er af hinu
góða og ýtir t.a.m. á eftir hagræðingu
í rekstri, en ef samkeppnislagatúlkun
stendur fyrirtækjum í landinu fyrir
þrifum við að aðlaga sig að breyttum
aðstæðum munum við horfa á enn
meiri umsvif erlendra stórverslana í
innkaupum Íslendinga og það hratt.
Á þessum breyttu tímum þarf Sam-
keppniseftirlitið að endurskilgreina
markaði í breyttum heimi – annars
vinnur það gegn tilgangi sínum og
skerðir samkeppnishæfni Íslands sem
heild.
Samkeppnismál í ójafnvægi
Ásta S.
Fjeldsted
framkvæmda-
stjóri Viðskipta-
ráðs
Það er alltaf varasamt að leyfa
fyrstu byggingarnar. Það er
alltaf hætta á að svo komi
fleiri á eftir.
Á þessum breyttu tímum
þarf Samkeppniseftirlitið
að endurskilgreina markaði
í breyttum heimi – annars
vinnur það gegn tilgangi sín­
um og skerðir sam keppnis­
hæfni Íslands sem heild.
Fólk sem greinist með krabba-mein og fer í krabbameins-meðferð glímir oft við fjöl-
þættan vanda, meðal annars af
líkamlegum, sálrænum og félags-
legum toga sem getur haft mikil
áhrif á lífsgæði einstaklinganna og
aðstandenda þeirra. Rannsóknir
sýna að með öflugri endurhæfingar-
þjónustu er hægt að sporna við
ýmsum neikvæðum áhrifum veik-
indanna og stuðla að umtalsvert
betri lífsgæðum. Einstaklingarnir
verða þannig betur í stakk búnir til
að takast á við lífið í kjölfar veikind-
anna og í því felst mikill ávinningur,
bæði fyrir þá og samfélagið.
Að meðaltali greinast árlega tæp-
lega 1.600 Íslendingar með krabba-
mein og einn af hverjum þremur
fær krabbamein einhvern tímann á
lífsleiðinni.
Það er mikilvægt að endurhæfing
þeirra sem greinast með krabba-
mein sé almennt viðurkennd sem
sjálfsagður og órjúfanlegur hluti
krabbameinsmeðferðar, allt frá
upphafi. Leggja þarf aukna áherslu
á endurhæfingu þessa stækkandi
hóps og hún á að vera jafnsjálf-
sögð og hjá öðrum hópum eins og
til dæmis þeim sem lenda í alvar-
legum slysum eða gangast undir
hjarta aðgerðir.
Stórstígar framfarir hafa orðið
undanfarna áratugi á vettvangi
krabbameinslækninga, meðal ann-
ars hvað varðar greiningu og með-
ferðarúrræði. Þetta hefur leitt til
þeirrar jákvæðu þróunar að lífslíkur
hafa aukist verulega og mun fleiri en
áður læknast eða lifa með krabba-
mein sem langvinnan sjúkdóm.
Fimm ára lífshorfur hafa meira en
tvöfaldast frá árinu 1954 og eru nú
tæplega 15.000 einstaklingar á lífi
sem greinst hafa með krabbamein
og hópurinn fer ört stækkandi.
Á síðustu árum hafa framfarir
óneitanlega átt sér stað í endur-
hæfingarmálum þessa hóps hér-
lendis og fleiri og fjölbreyttari
endurhæfingarúrræði eru til staðar.
Betur má þó ef duga skal. Þörf er á
samræmdara og skipulagðara ferli.
Tilviljun má ekki ráða hverjir fá
endurhæfingu, hvar hún fer fram
og í hverju hún felst eins og raunin
er oft nú. Nauðsynlegt er að endur-
hæfingarmat fari fram í samráði við
meðferðaraðila strax við greiningu
og viðeigandi úrræði fundin. Mark-
vissari vinna á þessum vettvangi
tryggir einnig betur jafnt aðgengi
að endurhæfingu og betri nýtingu
þeirra endurhæfingarúrræða sem
til staðar eru.
Skýrari stefna og markvissari
vinnubrögð sem byggja á samvinnu
og sameiginlegu skipulagi þeirra
sem að málefninu koma myndi
tryggja fleiri einstaklingum betri
endurhæfingu. Öflug þjónusta sem
viðheldur eða bætir lífsgæði skilar
sér í þágu einstaklinganna sjálfra,
aðstandenda og í víðara samhengi
út í þjóðfélagið.
Það er fagnaðarefni að í nýrri
fjármálaáætlun ríkisins sé talað
um eflingu endurhæfingar. Þó þarf
að tryggja að krabbameinsgreindir
séu sérstaklega skilgreindir í áætl-
uninni, en þar stendur nú: „Aukið
aðgengi sjúklinga sem þarfnast
endurhæfingar með þverfaglegri
endurhæfingu innan og utan stofn-
ana óháð eðli vanda.“
Félög og stofnanir sem tengjast
málefninu halda málþingið „Endur-
hæfing alla leið“ í hátíðarsal Háskóla
Íslands í dag, fimmtudaginn 3. maí
kl. 15. Málþingið fjallar um stöðu
og stefnu endurhæfingar fólks sem
hefur greinst með krabbamein. Allir
áhugasamir eru velkomnir.
Ávinningur endurhæfingar fyrir
krabbameinsgreinda
Sigrún Elva
Einarsdóttir
fræðslufulltrúi
Krabbameinsfé-
lags Íslands
Hulda
Hjálmarsdóttir
framkvæmda-
stjóri Krafts
Á sjö ára afmæli Hörpu tónlist-ar- og ráðstefnuhúss sjáum við vel þegna vísbendingu
um bata í rekstri sem við kynntum
á ný afstöðnum aðalfundi félagsins.
Heimsóknirnar hafa aldrei verið
fleiri en í fyrra eða 2,3 milljónir, við-
burðir voru hálft annað þúsund og
hver öðrum fjölbreyttari; tónlistar-
viðburðir, ráðstefnur, fundir, hátíð-
ir, markaðir, sýningar o.fl. Harpa er
margverðlaunuð fyrir bæði arki-
tektúr og heimsklassa aðstöðu
fyrir viðburði og er sterkur segull í
höfuðborginni. Tilurð Hörpu gerir
það m.a. mögulegt að halda stórar
alþjóðlegar ráðstefnur og einstaka
listviðburði, en afleidd áhrif slíkra
viðburða er nánast ómögulegt að
meta til fulls menningarlega og er
hvað ráðstefnur varðar innspýting
upp á milljarða króna inn í sam-
félagið. Við leggjum metnað okkar í
að Harpa sinni hlutverki sínu áfram
með sóma í þágu menningar, ferða-
þjónustu og samfélags.
Rekstur batnar
þrátt fyrir áskoranir
Rekstrarsaga Hörpu er öllum kunn.
Afskriftir hússins og fjármagns-
kostnaður vegna lántöku við
byggingu þess hafa vegið þungt í
ársreikningum, en einnig fasteigna-
gjöldin títtnefndu sem enn er deilt
um. Aðlaga þyrfti rekstrarmódel
Hörpu þannig að myndin af sjálfum
rekstrinum og starfseminni sem fer
fram í húsinu verði skýrari en nú er.
Með þunga fasteignarinnar og end-
urgreiðslu á stofnkostnaði hússins í
bland við kostnað vegna starfsem-
innar sjálfrar verður umræðan um
Hörpu iðulega ómarkviss og jafnvel
villandi. Tölurnar sýna að starfsemi
Hörpu er blómleg og húsið iðar af
lífi frá morgni til kvölds. Í því felast
verðmæti sem vert er að gefa betri
gaum.
Við höfum þrátt fyrir áskoranir
náð að bæta rekstur Hörpu á síð-
asta ári. Það tókst með samstilltu
átaki alls starfsfólks sem hefur
velt við hverjum steini í leit að
tækifærum. Framlag eigendanna,
íslenska ríkisins og Reykjavíkur-
borgar, hefur einnig skipt sköpum
fyrir rekstur Hörpu undanfarin ár
og við tökum mjög alvarlega þá
ábyrgð að reka hús í eigu þjóðar-
innar og með stuðningi hennar.
Fram undan er enn frekari vinna
við að bæta kjarnastarfsemina, setja
aukinn kraft í viðskiptaþróun og
móta stefnu um skýra framtíðarsýn.
Samhliða því á Harpa í góðu sam-
tali við eigendur um heilbrigðari
rekstrargrundvöll til framtíðar sem
þarf að fela í sér umbætur í rekstri,
raunhæfa fjármögnun á mikilvægu
hlutverki hússins og nauðsynlegu
viðhaldi á þessari einstöku byggingu
og fjölsóttasta áfangastað í borginni.
Þjóðinni þykir vænt um Hörpu
Það er afar gleðilegt að sjá að mun
betri sátt hefur nú skapast um starf-
semi Hörpu og húsið sjálft. Þetta
kemur skýrt fram í könnun sem
MMR gerði fyrir Hörpu nú í vor en
þar kemur fram að 86% þjóðarinnar
hafa heimsótt Hörpu – þar af nánast
allir íbúar á höfuðborgarsvæðinu
eða 97% og 68% þeirra sem búa
annars staðar á landinu. Langflestir
koma til að sækja einhvers konar
tónlistarviðburði enda voru þeir
hvorki meira né minna en rúmlega
500 talsins í fyrra. Mikill meirihluti
er einnig jákvæður í garð Hörpu
eða 76% og aðeins 6% neikvæð.
Umsagnir yfirgnæfandi meirihluta
aðspurðra voru í þá veru að Harpa
væri fallegt hús, mikilvægt fyrir
menninguna, full af fjölbreyttri
starfsemi og að Harpa væri hús sem
fólk þykir vænt um.
Það liggur því fyrir að við erum
stolt af þessu frábæra húsi; sann-
kallaðri orkustöð og sterkri tákn-
mynd fyrir íslenska menningu og
ferðaþjónustu sem vart er hægt að
ímynda sér án Hörpu. Við finnum
því fyrir ferskum vindi í seglin; starf-
semin vex, gestum fjölgar, þjóðin
sækir Hörpu heim og viðhorf yfir-
gnæfandi meirihluta hennar er að
Harpa sé einstök; dýrmæt sameign
landsmanna. Það er ekki amalegt
veganesti inn í framtíðina.
Rekstur Hörpu batnar – stefna mótuð til framtíðar
Svanhildur
Konráðsdóttir
forstjóri Hörpu
Verndum grænu
svæðin í Reykjavík
3 . m a í 2 0 1 8 F I m m T U D a G U R16 s k o ð U n ∙ F R É T T a B L a ð I ð
0
3
-0
5
-2
0
1
8

0
4
:2
0
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
A
7
-F
2
5
C
1
F
A
7
-F
1
2
0
1
F
A
7
-E
F
E
4
1
F
A
7
-E
E
A
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
B

F
B
0
5
6
s
_
2
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K