Ægir - 01.09.2017, Síða 6

6
Í grein hér í Ægi að þessu sinni fer Ólafur S. Ástþórsson hjá Hafrann-
sóknastofnun yfir stöðu mála hvað varðar íslensku rannsóknaskipin
og þörf fyrir endurnýjun rannsóknaskipsins Bjarna Sæmundssonar.
„Nútíma hafrannsóknir verða ekki stundaðar án öflugra og sér-
útbúinna hafrannsóknaskipa sem henta hinum aðkallandi og fjöl-
breyttu verkefnum sem þar um ræðir. Til þess að efla rannsóknir
hvað varðar sjálfbæra nýtingu sjávarauðlinda á tímum loftslags-
breytinga og til að halda stöðu sinni sem fiskveiðiþjóðir hafa Norð-
urlöndin á undanförnum árum unnið markvisst að endurnýjun
rannsóknaskipa sinna. Hvað Ísland snertir hafa stjórnendur Haf-
rannsóknastofnunar margsinnis s.l. áratug vakið athygli á mikilvægi
þess að endurnýja rannsóknaskipið Bjarna Sæmundsson sem nú er
að verða 50 ára gamalt. Lítið hefur hins vegar þokast í þeim efnum,“
segir Ólafur í grein sinni og rekur síðan hvað er að gerast í þessum
málaflokki í nágrannalöndunum Færyjum, Noregi, Danmörku, Sví-
þjóð og Finnlandi. Í öllum löndunum eru ýmist í smíðum eða hafa
verið tekin í notkun í ár ný og sérhæfð skip. Á meðan er pattstaða
hér á landi, ef svo má segja.
Nú er það svo að í vaxandi mæli höfum við Íslendingar lagt
áherslu á þekkingaruppbyggingu hvað varðar haf- og fiskirann-
sóknir. Stjórnvöld hafa um langt skeið nánast alfarið fylgt þeirri ráð-
gjöf sem vísindamenn hafa sett fram varðandi sókn í fiskistofna. Í
stóru heildarmyndinni hefur þessi vísindalegi grunnur verið hafður
til marks um, bæði hér innanlands og erlendis, hvernig Íslendingum
hafi tekist að byggja sína fiskistofna upp. Vissulega heyrast líka
raddir sem gagnrýna hversu nákvæmlega stjórnvöld fylgja þessari
ráðgjöf en þær eru líka nauðsynlegt aðhald fyrir alla aðila sem að
þessu málum koma; rannsóknaraðila sem stjórnvöld.
En farsælar nútímarannsóknir verða ekki byggðar á hálfrar aldrar
gömlum skipum, það hljóta allir að sjá. Elstu togarar landsmanna
eru að hverfa úr flotanum einn af öðrum þessi misserin og flestir þó
ívið yngri en rannsóknaskipið Bjarni Sæmundsson, svo dæmi sé tek-
ið. Og þykir mörgum furðulegt að svo gamlir togarar hafi verið að
bera uppi veiðarnar. Því hlýtur það að vera áhyggjuefni ef ekki er
samfella í endurnýjun hafrannsóknaskipanna samhliða og hvergi
nóg er að vísa til endurnýjunar Árna Friðrikssonar á sínum tíma en
hafa ber í huga að það skip er nú orðið 17 ára gamalt.
Margt hefur setið á hakanum í þjóðfélaginu á undanförnum ár-
um sem rekja má til bankahrunsins margumtalaða. Fjárþörf er í heil-
brigðiskerfinu, samgöngukerfinu, hjá menntastofnunum og þannig
má áfram telja. Vera kann að lítil umræða um endurnýjun hafrann-
sóknaskipanna sé ekki bara til marks um aðra forgangsröðun í fjár-
festingum innviða heldur ekki síður þann óstöðugleika sem verið
hefur í stjórnmálum um nokkurra ára skeið. Við þær aðstæður er
hætt við að langtímasýn víki til hliðar. Það er hins vegar svo að ís-
lenskur sjávarútvegur er hvergi nærri á útleið, ef svo má segja. Þar
eru ótalmörg tækifæri enn ónotuð en ef stjórnvöld ætla að byggja
áfram á traustum vísindalegum grunni fyrir greinina þá þurfa tæki
til haf- og fiskirannsókna að komast framar á forgangslistann. Svo
stór þáttur er þetta mál í því að tryggja að Ísland verði áfram fisk-
veiðiþjóð, eins og við hljótum öll að vilja.
Jóhann Ólafur Halldórsson skrifar
Endurnýjun í rannsókna-
skipaflotanum þolir ekki bið
R
itstjórn
a
rp
istilll
Vökvakerfislausnir
Vökvadælur, vökvamótorar
og stjórnbúnaður

Danfoss hf. Skútuvogi 6, 104 Reykjavík, Sími: 510 4100
www.danfoss.is
Stjórnbúnaður skipa. Tæknibúnaður sem ætlaður
er til notkunar á sjó mætir erfiðustu hugsanlegu
skilyrðum. Álag óblíðrar náttúru, miklar
hitabreytingar og stöðugur ágangur af söltum
sjó, eykur þörf viðskiptavina fyrir áreiðanlegan
og skilvirkan búnað.
Út gef andi:
Athygli ehf. ISSN 0001-9038
Rit stjórn:
Athygli ehf. Glerárgötu 24, Ak ur eyri.
Rit stjór i:
Jóhann Ólafur Hall dórs son (ábm.)
Sími 515-5220. GSM 899-9865.
Net fang: johann@athygli.is
Aug lýs ing ar:
Augljós miðlun. Sími 515-5206.
GSM 898-8022. Net fang: inga@athygli.is
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Hönnun & umbrot:
Athygli ehf.
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Sími 515-5200.
Á skrift:
Hálfsársáskrift að Ægi kostar 6100 kr.
Áskriftar símar 515-5200 & 515-5205
ÆG IR kem ur út 10-11 sinn um á ári.
Eft ir prent un og ívitn un er heim il,
sé heim ild ar get ið.