Morgunblaðið - 03.04.2018, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÍL 2018
MADEIRA
5. apríl í 14 nætur
Bir
tm
eð
fyr
irv
ar
au
m
pr
en
tvi
llu
r.
He
im
sfe
rð
ir
ás
kil
ja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a.
á flugsæti
m/gistingu
FY
RI
R2 1
ÁÐUR KR.
85.600
NÚ KR.
42.800FL
UG
SÆ
TI
Frá kr.
89.995
2FYRIR1
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Ísland var í fimmta sæti landa Evr-
ópu sem fengu flestar umsóknir um
alþjóðlega vernd á síðasta ári, ef mið-
að er við fólksfjölda. Meginskýringin
er sú að hingað
hefur streymt
fólk frá löndum
sem almennt eru
talin örugg. Um-
sóknum þess er
almennt hafnað
og það sent til síns
heima. Í öðrum
löndum Evrópu
er meginhluti um-
sókna hins vegar
frá flóttamönnum
frá stríðshrjáðum ríkjum, eins og
Sýrlandi, Írak og Afganistan, þótt
undantekningar séu frá því.
Samkvæmt tölum Hagstofu Evr-
ópusambandsins (Eurostat) fækkaði
mjög umsóknum um alþjóðlega
vernd sem bárust ríkjum Evrópu á
síðasta ári, miðað við árið á undan.
Um 650 þúsund sóttu um hæli í ríkj-
um ESB sem er rúmlega helmingur
þess sem var árið á undan. Hér á
landi fækkaði umsóknum lítillega.
Flestum snúið við
Eurostat reiknar umsóknafjöld-
ann á hverja milljón íbúa. Grikkland
er efst í þeim samanburði, eins og
lengi hefur verið, með 5.295 umsókn-
ir á hverja milljón íbúa. Kýpur kemur
þar skammt á eftir. Síðan koma Lúx-
emborg og Malta og Ísland er í
fimmta sæti með 3.142 íbúa. Hlutfall-
ið er lægra í fjölmennum ríkjum Evr-
ópu, svo sem Þýskalandi og Frakk-
landi og fimm til sex sinnum hærra
hér en í Danmörku og Noregi. Með-
altalið í ESB er 1.270 umsóknir þann-
ig að Ísland fær 2-3 sinnum fleiri um-
sóknir hlutfallslega en ESB-ríkin.
Þórhildur Ósk Hagalín, upplýs-
ingafulltrúi Útlendingastofnunar,
bendir á að fjöldi umsókna um alþjóð-
lega vernd hafi dregist mjög saman á
síðasta ári í flestum ríkjum Evrópu.
Hér hafi orðið mikil aukning á árinu
2016 og ekki dregið úr nema lítillega
á síðasta ári. Þá segir hún að sam-
setning hælisleitenda sé öðruvísi hér
en í flestum öðrum löndum og skýri
það hlutfallslega mikinn fjölda um-
sókna miðað við íbúafjölda. Það ein-
kenni umsóknir hér þessi tvö ár að
mikill meirihluti þeirra komi frá fólki
sem hingað hafi komið frá öruggum
upprunaríkjum: Makedóníu, Albaníu
og Georgíu.
Í fæstum tilvikum er fólkið að flýja
undan ofsóknum heldur leita að betra
lífi. Spurst hefur út að hér sé gott
efnahagsástand og mikil eftirspurn
eftir vinnuafli. Umsóknum flestra er
hins vegar synjað og þeir fluttir fljót-
lega til síns heima. Þeir komast sem
sagt sjaldnast inn á vinnumarkaðinn.
Í öðrum löndum Evrópu komast
umsóknir fólks frá umræddum ríkj-
um ekki á blað yfir þrjú efstu upp-
runaríki, samkvæmt tölum Eurostat.
Flestar umsóknir koma frá Sýrlend-
ingum, Írökum og Afgönum. Helsta
undantekningin í fyrra var Frakk-
land, þar sem Albanir voru fjölmenn-
astir. Þá komu margir Georgíumenn
og Albanir til Írlands.
Sigríður Á. Andersen dómsmála-
ráðherra segir spurð um viðbrögð við
upplýsingum um hátt hlutfall um-
sókna hér að lögð hafi verið áhersla á
að fækka umsækjendum frá örugg-
um löndum. Það hafi verið gert með
því að hraða afgreiðslu slíkra um-
sókna og flytja þá sem fá synjun
hraðar út. Við það berist þau skilaboð
út að hingað sé ekkert að sækja.
Hún segir að Útlendingastofnun
og einnig kærunefnd útlendingamála
hafi náð miklum árangri í að flýta
málsmeðferð þótt enn megi betur
gera. Eftir sitji vandasamari um-
sóknir sem þurfi að leggja meiri
vinnu í og með því að færri umsóknir
berist frá öruggum löndum gefist
meira svigrúm til þess.
Á vef Útlendingastofnunar sést að
fyrstu tvo mánuði ársins voru flestar
umsóknir um alþjóðlega vernd frá
Írökum, 16 talsins. Þeim hefur ekki
fjölgað en eru í efsta sæti af því að
umsóknum hefur fækkað frá öðrum
ríkjum. Þessa tvo mánuði komu þó 13
umsóknir frá Albönum og 9 frá
Georgíumönnum.
Sömu reglur gildi
Sigríður segir að mikil umræða sé
á vettvangi Schengen-samstarfsins
um möguleika á að breyta reglum
um alþjóðlega vernd. Hún segist
leggja áherslu á að fylgt sé sömu
reglum hér og í nágrannalöndunum,
til dæmis um notkun Dyflinnarregl-
unnar svokölluðu. Það sé af því að
Ísland hafi ekki tök á að taka við
flóðbylgjum hælisleitenda í kjölfar
þess að hér séu teknar upp aðrar
reglur.
Hlutfallslega margir koma hingað
 Ísland fær fimm- til sexfalt fleiri umsóknir um alþjóðlega
vernd en Danmörk og Noregur  Straumur frá öruggum ríkjum
Grikkland
Kýpur
Lúxemborg
Malta
Ísland
Austurríki
Þýskaland
Svíþjóð
Ítalía
Sviss
Frakkland
ESB meðaltal
Belgía
Holland
Finnland
Slóvenía
Spánn
Noregur
Írland
Danmörk
Bretland
Búlgaría
Ungverjaland
Rúmenía
Króatía
Litháen
Lettland
Eistland
Tékkland
Portúgal
Pólland
Slóvakía
Umsóknir um alþjóðlega vernd 2017
57.020
4.475
2.320
1.610
1.065
22.160
198.255
22.190
126.550
16.615
91.070
-
14.035
16.090
4.325
1.435
30.445
3.350
2.910
3.125
33.310
3.470
3.115
4.700
880
520
355
180
1.140
1.015
3.005
150
5.295
5.235
3.931
3.502
3.142
2.526
2.402
2.220
2.089
1.974
1.359
1.270
1.237
942
786
696
654
637
609
544
506
489
318
239
212
183
182
138
108
98
79
27
Fjöld hælisleitenda Reiknað á milljón íbúa
H
ei
m
ild
: E
ur
os
ta
t
Sigríður Á.
Andersen
Aron Þórður Albertsson
aronthordur@mbl.is
„Þetta þolir enga bið og þarf að laga
sem allra fyrst,“ segir Kristín María
Birgisdóttir, formaður bæjarráðs
Grindavíkur, um þriggja bíla árekst-
ur sem varð á Grinduvíkurvegi í gær.
Undanfarið ár hafa nokkur slys
orðið þar sem áðurnefnt slys átti sér
stað, þar af tvö banaslys. Nýlega
fékkst fjármagn til að breyta veg-
inum og segir Kristín María að
undirbúningur við hönnun og útboð
hefjist á næstunni. „Við höfum verið
lengi að berjast fyrir því að fá þetta
fjármagn í gegn. Núna höfum við
fengið 200 milljónir króna sem duga
fyrir fyrsta hlutanum af þessu verk-
efni,“ segir Kristín María, en áform
eru um aðskilnað akstursstefnu á
Grindavíkurvegi, milli Seltjarnar og
Bláa lónsins. „Við vonumst til að
geta hafið undirbúning í haust og að
restin af fjármagninu fáist svo í
framhaldinu á næsta ári,“ segir
Kristín María og bætir við að heild-
arkostnaður við verkið sé í kringum
1.400 milljónir króna. Þá sé einnig
þörf á viðgerðum á slitlagi Grinda-
víkurvegar. „Það er ekki bara að það
þurfi að aðskilja veginn heldur þarf
líka að laga göturnar. Það hefur ekki
verið veitt nægt fjármagn til við-
gerða og framkvæmda á svæðinu,“
segir Kristín María.
Vilja fá hraðamyndavélar
Meðal tillagna um bráðabirgðaað-
gerðir vegna mikils fjölda slysa á
svæðinu eru meðalhraðamyndavél-
ar. Kristín María segir að slíkar
myndavélar hugnist bæjaryfirvöld-
um í Grindavík vel. „Það er klárlega
eitthvað sem okkur líst mjög vel á.
Það er samt eitthvað sem þyrfti að fá
aukið fjármagn í, því að við viljum
ekki að það verði skorið af þessum
200 milljónum sem fara eiga í fram-
kvæmdir á veginum,“ segir Kristín
María.
Alls slösuðust fjórtán manns í al-
varlegum umferðarslysum í gær.
Þar af voru sjö sem slösuðust í
þriggja bíla árekstri á Grindavíkur-
vegi. Þá slösuðust einnig sjö í
tveggja bíla árekstri í grennd við
Blönduós. Alls voru sex fluttir alvar-
lega slasaðir á Landspítalann í Foss-
vogi, en aðrir sluppu með minnihátt-
ar meiðsli. Loka þurfti fyrir umferð
ökutækja á slysstöðum á meðan við-
bragðsaðilar og rannsakendur at-
höfnuðu sig þar. Sú vinna tók um
tvær klukkustundir og var þá opnað
fyrir umferð að nýju.
Víkurfréttir/Hilmar Bragi
Grindavíkurvegur Þrír bílar lentu í hörðum árekstri á veginum við Grindavík. Krafist er aðgerða vegna tíðra slysa.
Vilja breyta veginum
 Framkvæmdir við að skilja að akstursstefnur á Grindavík-
urvegi hefjast í haust  Nokkur alvarleg slys á sama vegkafla
Maðurinn sem lést á sveitabæ í upp-
sveitum Árnessýslu síðastliðinn
laugardag hét Ragnar Lýðsson.
Bróðir hans hefur verið úrskurðaður
í gæsluvarðhald til 9. apríl næst-
komandi vegna andlátsins, en hann
var handtekinn á vettvangi ásamt
þriðja bróðurnum eftir að lögreglu
var tilkynnt um andlát Ragnars.
Samkvæmt upplýsingum frá lög-
reglu voru ummerki um átök á
sveitabænum og voru bræðurnir því
handteknir skömmu eftir að lög-
reglu bar að garði. Lögreglan
sleppti hins vegar öðrum bróðurn-
um úr haldi fáeinum klukkustundum
síðar. Ekki fengust nánari upplýs-
ingar um gang rannsóknarinnar í
gær né heldur hvort yfirheyrslur
hefðu farið fram.
Ragnar Lýðsson var fæddur árið
1952. Hann var búsettur í Reykjavík
og húsasmíðameistari að mennt.
Ragnar lætur eftir sig sambýliskonu
og fjögur uppkomin börn og barna-
börn.
Settur í varðhald
vegna andláts bróður
 Hinn látni hét Ragnar Lýðsson