Fréttablaðið - 11.09.2018, Blaðsíða 10

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
RITSTJÓRAR: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5800, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Kjartan Hreinn
Njálsson
kjartanh@frettabladid.is

Í aðgerða-
áætluninni er
að finna vísi
að þessu
mikla kyn-
slóðaverkefni
sem felst í því
að stemma
stigu við
losun.

Þetta er
algjörlega
óboðleg
stjórnsýsla og
vítaverðir
stafshættir
sem skaða
íslenska
náttúru.
Laxeldisfyrirtækið Arnarlax virðist njóta vel­vildar í stjórnsýslunni og þarf ekki að fara að lögum. Tveir landeigendur hafa ítrekað kvartað
vegna þess sem þeir telja vera brot á starfsleyfi fyrir­
tækisins en þeir fá engin svör frá Umhverfisstofnun.
Arnarlax tæmdi sjókvíar 7. mars síðastliðinn og
hóf útsetningu seiða þar á ný 6. júní. Þó segir starfs­
leyfið að eldissvæðið skuli hvíla í það minnsta sex til
átta mánuði.
Hvorki virðist vera deilt um brotin af hálfu
Umhverfisstofnunar né Arnarlax. Hvað veldur því
að Arnarlax hagar sér ekki samkvæmt starfsleyfi?
Umhverfisstofnun virðist telja þetta smámál, að
manni sýnist. Þeir sendu að vísu áminningu til fyrir­
tækisins 16. júlí en hvað gerðist svo? Ekkert. Ein­
faldlega ekkert annað en það að í Umhverfisstofnun
virðist vera ósýnileg lína sem kemur einhvers staðar
frá og segir að Arnarlax skuli látinn í friði.
Mengunin sem kemur frá þessum kvíum er
rosaleg og hefur gríðarleg áhrif á lífríkið, þess vegna
er kveðið á um að það þurfi að hvíla svæðið í átta
mánuði. Það er til þess að lífríkið í firðinum geti
jafnað sig.
Í úrbótaáætlun frá Arnarlaxi kemur fram að þeir
vilji undanþágu frá tilskildum hvíldartíma svæðis­
ins og biðji um að hann verði að lágmarki 90 dagar
en ekki átta mánuðir. Ekki kemur fram þar hvers
vegna þeir kjósa að fara ekki eftir því sem þeim ber
að gera.
Svona gera menn þetta kannski í Noregi en þetta
á ekki að gerast hér. Og á meðan þeir hjá Arnarlaxi
segja að þessi fyrirspurn sé í vinnslu segir Umhverfis­
stofnun að ekkert hafi komið inn á borð til þeirra
um undanþágu og sendir skilaboð til norsku eig­
endanna: Það er allt í góðu að brjóta hér reglur.
Þetta er algjörlega óboðleg stjórnsýsla og víta­
verðir stafshættir sem skaða íslenska náttúru.
Er kerfið að verja
laxeldisfyrirtæki?
Bubbi Morthens
tónlistarmaður
Queen
13.693 kr.
á mánuði*
KING KOIL ALPINE PLUSH
Hágæða Amerískt heilsurúm með millistífu fimm
svæða skiptu poka gorma kerfi, mjúkur toppur
og steyptir kantar, ásamt botni og fótum.
Stærð King (193x203 cm)
AFMÆLISVERÐ
213.459 kr.
18.816 kr.* á mánuði með kredikortaláni
Fullt verð 355.765 kr.
Stærð Queen (153x203 cm)
AFMÆLISVERÐ
154.070 kr.
13.693 kr.* á mánuði með kredikortaláni
Fullt verð 256.783 kr.
King
18.816 kr. á mánuði*
*12 mánaða vaxtalaus kreditkortalán**. Einnig hægt að greiða með Netgíró.
Aðgerðaáætlun í loftslagsmálum til ársins 2030, sem forsætisráðherra og sex aðrir ráðherrar kynntu í gær, mun vafalaust marka viss þáttaskil í málaflokknum á Íslandi. Þörf var á metnaðarfullri áætlun sem tekur af allan vafa um að yfirvöld
hér á landi hafi vilja og getu til að horfast í augu við
breytta tíma. Aðgerðaáætlunin ber vitni um þennan
metnað og gefur tóninn fyrir þau krefjandi verkefni
sem ríkið, sveitarfélög, fyrirtæki og almenningur þurfa
að takast á við á næstu áratugum.
Áætlunin byggir bæði á áformum um kolefnishlut­
leysi á Íslandi árið 2040 og á skuldbindingum landsins
gagnvart alþjóðlegum samþykktum sem þjóðir heims
hafa sameinast um. Áform ríkisstjórnarinnar eru
tiltekin í 34 atriðum sem eiga að stuðla að samdrætti
í losun gróðurhúsalofttegunda og aukinni kolefnis­
bindingu úr andrúmslofti.
Markmiðin eru einföld og skýr, en í framkvæmd
útheimta þau margþætt og flókið átak. Átak sem
krefst þess að við horfum lengra en fjögur ár fram í
tímann, átak sem er dauðadæmt án vilja til að styðja
við nýsköpun og framfarir í vísindum. Þetta er átak
sem þarfnast bæði efnahagslegra hvata og aukinnar
vitundar um óseðjandi neyslu okkar. Verkefni þetta er
okkar kynslóðar að móta og ýta úr vör, þeirrar næstu
að halda á lofti og framfylgja, og afkomenda þeirra að
bæta og efla, á sama tíma og þau takast á við afleið­
ingar losunar okkar og forvera okkar.
Í aðgerðaáætluninni er að finna vísi að þessu mikla
kynslóðaverkefni sem felst í því að stemma stigu við
losun. Og sem upphafspunktur á slíkri vegferð er hún
til fyrirmyndar.
Hins vegar er engin þjóð eyland í loftslagsmálum.
Núverandi og yfirvofandi breytingar á veðurfari
plánetunnar þekkja engin landamæri. Á næstu ára­
tugum verður það ekki umflúið að aðlagast loftslags­
breytingum og hér á landi hefur ekki verið unnin
heildstæð stefnumótun um slíka aðlögun. Slíkt þarf
að gera sem fyrst, ekki aðeins vegna óvissu um áhrif
loftslagsbreytinga á mikilvæga innviði landsins, heldur
einnig vegna þess að samlegðaráhrif aðlögunar og sam­
dráttar í losun gróðurhúsalofttegunda geta verið mikil.
Um miðbik þessarar aldar munu allir jarðarbúar
finna fyrir áhrifum loftslagsbreytinga, ýmist beint eða
óbeint. Fátækustu þjóðirnar munu finna mest fyrir
áhrifunum, einmitt þjóðirnar sem minnsta ábyrgð
bera á losuninni.
Það verður aldrei nóg að einblína á áskoranir
sem rúmast innan tiltekinna landamæra. Okkur ber
siðferðileg skylda til að aðstoða þau sem ekki geta
verndað sig fyrir loftslagsbreytingum. Og það er ekki
síður mikilvægt verkefni kynslóðanna en markmið um
minni losun.
Verkefni
kynslóðanna
Uppvakningahlaup
Karen Kjartansdóttir, nýráð-
inn framkvæmdastjóri Sam-
fylkingarinnar, er annálaður
langhlaupari. Hún skrifaði á
sínum tíma leiðbeiningabókina
Út að hlaupa, ásamt Elísabetu
Margeirsdóttur, og mælir með
hlaupa-appinu Zombies Run
sem gengur út á að fólk hlaupi
sem það sé með uppvakninga á
hælunum. Hvort úthald þeirra
sem Karenar bíður að ýta í gang
reynist meira en dauðyflislegs
keppnisliðs meirihlutans á eftir
að koma í ljós en reikna má með
góðum sprettum þegar Samfylk-
ingarliðið fer út að hlaupa.
Rétturinn til að þegja
Stjórnlagaráðsfólk og aðrir sem
telja sig illa svikna eftir stjórnar-
skrárskollaleik eftirhrunsár-
anna hefur verið óþreytandi í
ræðu og riti að minna á sig og
stjórnarskrána sem aldrei varð.
Stjórnarskrárfélagið og Samtök
kvenna um nýja stjórnarskrá
ætla að minna þingheim á málið
við setningu Alþingis í dag. Nú
verður hins vegar breytt um
meðul þar sem mótmælin verða
þögul. Enn sitja margir á þingi
og jafnvel í ráðherrastólum sem
höfðu beina aðkomu að stað-
deyfingu og síðar svæfingu nýju
stjórnarskrárinnar og sjálfsagt
prísa mörg þeirra sig sæl með
að í þetta sinn munu mótmæl-
endur nýta rétt sinn til að þegja.
Stjórnarskrárvarinn, væntan-
lega. thorarinn@frettabladid.is
1 1 . S E P T E M B E R 2 0 1 8 Þ R I Ð J U D A G U R10 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
1
1
-0
9
-2
0
1
8

0
4
:2
7
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
0
C
6
-E
1
8
C
2
0
C
6
-E
0
5
0
2
0
C
6
-D
F
1
4
2
0
C
6
-D
D
D
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
4
0
s
_
1
0
_
9
_
2
0
1
8
C
M
Y
K