Fréttablaðið - 22.09.2018, Blaðsíða 116

Flutningurinn var
magnaður, sam-
spilið tært, hraðar nótur
skýrar, túlkunin Full aF
ástríðum, en það var ekki
nóg.
TónlisT
Perlur tónbókmenntanna
HHHHH
Verk eftir Weiner, Kodály og Elgar.
Flytjendur: Anton Miller, Guðný
Guðmundsdóttir, Rita Porfiris,
Bryndís Halla Gylfadóttir og Bjarni
Frímann Bjarnason.
Norðurljós í Hörpu
sunnudaginn 16. september
Í kvikmyndinni Close Encount­ers of the Third Kind, sem fjallar um undanfara þess að geimverur
sækja okkur heim, kemur ungverska
tónskáldið Zoltán Kodály við sögu.
Aðferð hans til að kenna börnum
tónlist er notuð í myndinni til að
eiga samskipti við geimverurnar.
Kodály er þó ekki eitt af þekktustu
tónskáldunum, og tónlist hans er
sjaldan flutt hér á landi. Hann var
uppi á fyrri hluta aldarinnar sem
leið, og rétt eins og samlandi hans,
Bartók, var hann undir áhrifum ung­
verskrar þjóðlagahefðar.
Þessi áhrif voru greinileg í verkinu
Szerenad fyrir tvær fiðlur og víólu,
sem flutt var á upphafstónleikum
vetrarins í Kammermúsíkklúbbnum
í Norðurljósum í Hörpu á sunnu­
daginn. Szerenad, eða kvöldlokka
eins og orðinu hefur verið snarað
yfir á íslensku, er í þremur köflum
sem allir eru fullir af ákefð. Tón­
málið er þéttofið og fjaðurmagnað,
og merking hennar skilaði sér prýði­
lega á tónleikunum. Sá hluti síðasta
kaflans þar sem músíkantarnir köst­
uðu eggjandi laglínunni á milli sín og
líktu inn á milli eftir slagverkshljóð­
færum, var einkar spennandi. Þau
Anton Miller og Guðný Guðmunds­
dóttir léku á fiðlur en Rita Porfiris á
víólu; túlkun þeirra var kraftmikil,
samspilið nákvæmt og agað.
Annað ungverskt tónverk var leik­
ið á tónleikunum, Dúó fyrir fiðlu og
víólu eftir László Weiner. Hann var
gríðarlega hæfileikaríkur og hefði
e.t.v. orðið eitt af höfuðtónskáldum
aldarinnar ef hann hefði ekki látið
lífið í fangabúðum nasista tuttugu
og átta ára gamall. Miller og Por­
firis fluttu dúóið og gerðu það með
afbrigðum glæsilega. Tónmálið er
innblásið, laglínurnar eru sífellt að
segja sögu, hvergi er dauður punktur.
Hljóðfæraleikararnir misstu aldrei
niður stemninguna; túlkunin var
áleitin og þrungin sannfæringar­
krafti. Tæknilegar hliðar; tónmótun,
samspil, hröð tónahlaup og þess
háttar, voru með eindæmum vel af
hendi leystar.
Lokaverkið á tónleikunum var
stórt og mikið, kvintett fyrir píanó
og strengjaleikara eftir Edward Elgar.
Hann var uppi á árunum 1857­1934,
á miklum umbrotatímum í tón­
listarsögunni. Vinsældir hans voru
gríðarlegar um tíma, en þegar koll­
egar hans voru farnir að vekja athygli
fyrir athyglisverðar tilraunir, fór tón­
list hans að virka gamaldags. Hann
þróaðist lítið, og kvintettinn er frá
því seint á ferli hans, þegar hann var
farinn að endurtaka sig. Kvintettinn
er vissulega stílhreinn og tignarlegur,
en laglínurnar eru kynlega andlaus­
ar, klisjur frekar en skáldskapur.
Áðurnefndir strengjaleikarar léku
verkið ásamt Bryndísi Höllu Gylfa­
dóttur sellóleikara, en Bjarni Frí­
mann Bjarnason, píanóleikari og
altmuligmand, sat við slaghörpuna.
Flutningurinn var magnaður, sam­
spilið tært, hraðar nótur skýrar,
túlkunin full af ástríðum, en það
var ekki nóg. Leikurinn dugði ekki
til að lyfta músíkinni upp úr meðal­
mennskunni, og þegar upp var staðið
var manni alveg sama, því miður.
Jónas Sen
niðursTaða: Tvö ungversk verk voru
flott, en kvintett eftir Elgar náði aldrei
flugi þrátt fyrir góðan vilja.
Andagift og andleysi í Kammermúsíkklúbbnum
„Túlkun þeirra var kraftmikil, samspilið nákvæmt og agað,“ segir gagnrýnandi. FréTTablaðið/aNToN briNk
Vilt þú vera Mannvinur?
mannvinir.is
Starf Gylfa er mögulegt vegna
Mannvina. Með mánaðarlegu framlagi
styður þú við mannúðar- og
hjálparstarf innanlands og utan
þar sem þörfin er mest.
„Þegar við sinnum
fólki í miðjum harmleik
spyr það oft hvað
það eigi að borga.
Það slær mig.
Því þú borgar ekki
fyrir aðstoð.“
Gylfi,
sjál„oðaliði
í viðbragðshópi
Rauða krossins
—
Mannvinir eru
mál
2 2 . s E P T E m b E r 2 0 1 8 l a u G a r D a G u rm E n n i n G ∙ F r É T T a b l a ð i ð
2
2
-0
9
-2
0
1
8
0
4
:1
3
F
B
1
2
8
s
_
P
1
2
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
1
1
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
0
E
4
-8
5
4
0
2
0
E
4
-8
4
0
4
2
0
E
4
-8
2
C
8
2
0
E
4
-8
1
8
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
1
2
8
s
_
2
1
_
9
_
2
0
1
8
C
M
Y
K