Læknablaðið - 01.10.2017, Qupperneq 33
LÆKNAblaðið 2017/103 433
R A N N S Ó K N
Nýgengi hjartabilunar
Af þeim 567 einstaklingum sem greindust með hjartabilun á eftir-
fylgnitímanum höfðu 466 ekki verið greindir með hjartabilun áður,
244 (52,4%) karlar og 222 (47,6%) konur. Voru hjartabilunartilvik
þessara einstaklinga því nýtt við útreikninga nýgengis. Nýgeng-
ið var kannað með tilliti til aldurs- og kynjaskiptingar auk þess
sem það var kannað með tilliti til skiptingar í HFrEF og HFpEF.
Í heildina mældist nýgengi hjartabilunar 16,2 tilvik á 1000 mann-
ár og reyndist það marktækt hærra hjá körlum (20,9 tilvik á 1000
mannár) en konum (12,9 tilvik á 1000 mannár) (p<0,001). Mynd 3
sýnir muninn á nýgengi allra hjartabilunartilvika, óháð skiptingu
í HFrEF og HFpEF, eftir aldri við komu í Öldrunarrannsókn og
kyni. Nýgengi HFrEF var 6,1 tilvik á 1000 mannár og reyndist það
því mjög sambærilegt við nýgengi HFpEF sem var 6,8 tilvik á 1000
mannár. Nýgengi HFrEF var marktækt hærra hjá körlum (10,0 til-
vik á 1000 mannár) en konum (3,4 tilvik á 1000 mannár) (p<0,001)
en enginn marktækur munur var á nýgengi HFpEF hjá körlum (7,1
tilvik á 1000 mannár) og konum (6,6 tilvik á 1000 mannár) (p=0,62).
Myndir 4 og 5 sýna muninn á nýgengi HFrEF og HFpEF eftir aldri
við komu í Öldrunarrannsókn og kyni. Í öllum tilvikum jókst ný-
gengi hjartabilunar með hækkandi aldri. Þegar litið er á öll hjarta-
bilunartilvik sem lágu til grundvallar nýgengisútreikningum og
þegar litið er eingöngu á HFrEF tilvikin, er nýgengi karla hærra en
nýgengi kvenna í öllum aldurshópum. Aftur á móti reyndist ný-
gengi HFpEF vera mjög sambærilegt hjá körlum og konum innan
hvers aldurshóps.
Langtímalifun hjartabilunarsjúklinga
Eftir að leiðrétt hafði verið fyrir aldri við greiningu reyndist fimm
ára lifun hjartabilunarsjúklinga vera 32,5% (öryggismörk: 28,8%-
36,3%) og miðgildi lifunar var 2,87 ár. Sérstaklega var kannað
hvort munur, umfram það sem er í almennu þýði, væri á lang-
tímalifun karla og kvenna sem greindust með hjartabilun og hvort
munur væri á langtímalifun þeirra sem greindust með HFrEF og
þeirra sem greindust með HFpEF. Eftir að leiðrétt hafði verið fyrir
aldri var 5 ára lifun kvenna 37,0% (öryggismörk: 31,5%-42,5%) og 5
ára lifun karla var 28,4% (öryggismörk: 23,6%-33,4%). Þegar notast
er við hlutfallslega lifun, samanber tölfræðilega úrvinnslu hér að
ofan, er ekki tölfræðilega marktækur munur á 5 ára lifun kynjanna
(p=0,46). Leiðrétt Kaplan-Meier graf sem sýnir langtímalifun karla
Tafla II. Samanburður á algengustu undirliggjandi sjúkdómum hjartabilunar eftir
tegund hjartabilunar.
Heildarfjöldi
(n=567)
HFrEF
(n=214)
HFpEF
(n=228)
p-gildi
Kransæðasjúkdómur 57,1% 72,9% 45,2% <0,001
Háþrýstingur 33,5% 20,6% 40,8% <0,001
Gáttatif 29,1% 22,0% 35,1% 0,003
Ósæðarlokukalk >500 26,8% 26,6% 27,6% 0,814
Ósæðarlokuþrengsli 14,5% 15,4% 19,7% 0,287
Sykursýki 2 9,5% 7,5% 11,8% 0,170
Nýrnabilun 8,3% 6,1% 9,6% 0,225
Míturlokuleki 5,8% 7,5% 7,0% 0,998
Langvinn lungnateppa 3,0% 1,9% 2,6% 0,827
Hjartavöðvakvilli* 2,3% 4,2% 1,3% 0,115
HFrEF = hjartabilun með minnkuðu útstreymisbroti, HFpEF = hjartabilun með varðveittu
útstreymisbroti
*Undir hjartavöðvakvilla flokkast útvíkkunarhjartavöðvakvilli (dilated cardiomyopathy),
ofþykktarhjartavöðvakvilli (hypertrophic cardiomyopathy) og hjartavöðvakvilli með
innrennslishindrun (restrictive cardiomyopathy).
Mynd 6. Kaplan-Meier graf sem sýnir langtímalifun karla og kvenna sem greindust
með hjartabilun eftir að búið var að leiðrétta fyrir aldri.
Mynd 7. Samanburður á lífslíkum karla sem greindir voru með hjartabilun og þeirra
sem ekki voru greindir með hjartabilun. Grafið sýnir meðaltal ólifaðra ára eftir aldri
einstaklingsins.
Mynd 8. Samanburður á lífslíkum kvenna sem greindar voru með hjartabilun og þeirra
sem ekki voru greindar með hjartabilun. Grafið sýnir meðaltal ólifaðra ára eftir aldri
einstaklingsins.