Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.06.2018, Qupperneq 30

30 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17.6. 2018
S
tjórnarsáttmálar og minni útgáfa
þeirra, samstarfsyfirlýsingar í sveit-
arstjórn, hafa hin seinustu ár litið á
þunnildi sem helstu fyrirmynd sína.
Kviðbitinn þunni varð undir
Seinasti sáttmáli, sem hraukað var saman í skólahúsi í
órafjarlægð frá þeim punkti þar sem höfundarnir
halda sig jafnan, náði að setja þunnildin aftur fyrir sig
og er því skráð met.
Héðan í frá verður þessi sáttmáli, en ekki þunnildin,
viðmiðið fyrir það sem ekkert er. Fréttamenn ráku
augun í að meirihlutinn sagðist í tilraunaskyni ætla sér
að „hafa einn leikskóla í hverju hverfi opinn allt sum-
arið til að tryggja að fjölskyldur hafi meiri sveigj-
anleika um hvenær þær fara í frí“. „En mun þetta ger-
ast í sumar?“ spurðu þeir.
„Ég get ekki slegið því föstu, en það er talað um að
fara í þetta sem tilraunaverkefni og nýtt skóla- og frí-
stundaráð þarf að setjast yfir það. Sumarið er hafið,
þannig að það væri nú býsna bratt að byrja í sumar, en
við skulum ekki slá neinu föstu með það,“ segir Dagur.
Það er laukrétt að sumarið er „hafið“ og dálítið
skrítið að það hafi komið á óvart. En þótt sumarið sé
„hafið“ þá er ekki kominn nýr dagur frá kosningum.
Það er sami dagur nú og var fyrir kjördag alla dagana
14 sem verðlaunasáttmálinn var soðinn saman. Þessi
Dagur hefur ekkert breyst. En samt er spurt:
Farið undan í flæmingi
Af hverju getur borgarstjórinn ekki slegið neinu föstu
um það hvort einum leikskóla í hverju hverfi verði
haldið opnum í sumar eða ekki? Hann veit sem er að
einmitt því má slá föstu að engum leikskóla verður
haldið opnum í sumar í tilraunaskyni. Hvers vegna
þessi blekkingaþörf? Hefur borgarstjórinn virkilega
gefið óvitunum sem hann vélaði við að slíkt væri lík-
legt, þótt hann vissi að það væri óhugsandi? Hann veit,
þótt þeir viti það ekki, að það eru yfirgnæfandi líkur til
þess að þessi tilraun, skrautfjöðrin, verði ekki heldur
gerð á næsta ári.
Nýgræðingarnir, sem lögðu land undir fót hvern
virkan dag í hálfan mánuð, hafa bersýnilega ekki hug-
mynd um það, hversu dapurlegt ástandið er í leik-
skólamálum borgarinnar. Starfseminni hefur hnignað
ár frá ári undir stjórn „meirihlutans“ sem hangir
áfram þó að borgarstjórinn hafi hlotið afgerandi van-
traust í kosningunum.
Stöð 2 afhjúpaði þessa mynd í fréttum sínum í vik-
unni. Í tilefni fyrrnefndra útblásinna loforða ákvað
fréttamaður þar að kanna málið og sýna áhorfendum
hver raunveruleikinn væri. Fréttamaðurinn vitnaði til
viðhorfa allmargra leikskólastjóra, sem hann hafði
leitað til og birti ítarlegt viðtal við einn þeirra í útsend-
ingunni. Leikskólastjórinn sá var málefnalegur í hví-
vetna, en benti á, að í haust vantaði 200 leikskólakenn-
ara til starfa í Reykjavík!
Leikskólastjórinn taldi markmið nýs meirihluta um
að fjölga leikskólaplássum algjörlega óraunhæf og
undraðist að sett væri í sáttmála að slík fjölgun myndi
taka gildi í haust á meðan svo illa gengi að fjölga leik-
skólakennurum. Skólastjórinn benti á að nú væri svo
komið að fjöldi leikskólakennara (auk yfirmanna) væri
kominn niður í 25 prósent í Reykjavík. „Við erum með
versta faghlutfallið í öllu landinu og þetta er höfuð-
borgin,“ sagði skólastjórinn.
Það blasir því við hverjum manni að nýju borgarfull-
trúarnir, sem ákváðu að gefa kjósendum langt nef og
setja Dag á aftur, hafa ekki sinnt lágmarksskyldu
sinni um að kanna hvort meginefni sáttmálans þeirra
gengi upp.
Brást trausti
Það hafði vissulega hrópað á borgarbúa í kosninga-
baráttunni að þetta fólk hafði litla þekkingu á því
verkefni sem það bauðst til að taka að sér. En eftir að
það var komið með kjörbréf sitt sem borgarfulltrúi í
hendur gat það krafist þess að fá réttar upplýsingar.
Borgarfulltrúarnir nýju hafa kannski talið sér óhætt
þar sem borgarstjórinn tók þátt í viðræðunum og ætti
að öðru jöfnu að fara nærri um stöðuna og hafa bestu
aðstöðuna til að afla réttra upplýsinga. En það er fyrir
löngu orðið ljóst að Degi B. Eggertssyni er ekki
treystandi til að fara rétt með um ástand mála í borg-
inni. En hitt er verra, að ekki leynir sér að enginn
hinna nýju fulltrúa sýndi leikskólakennurum og
stjórnendum leikskólanna þann sóma að leita upplýs-
inga og viðhorfa hjá þeim um hvaða úrræði væru
brýnust.
Þingið hefði þurft að fara heim fyrr
Þá er þinghaldinu loksins lokið og hefði þurft að ljúka
því fyrr og afgreiða minna en gert var. Þá hefðu stuðn-
ingsflokkar ríkisstjórnarinnar getað komist hjá því að
samþykkja lög sem yfirgnæfandi líkur standa til að
fari í bága við íslensku stjórnarskrána! Slík gjörð er
alltaf vond og óþolandi en einkar dapurlegt þegar hún
er eins konar hápunktur á hátíðahöldum um íslenskt
fullveldi.
Það er alls ekki frambærileg afsökun að bera því við
að þetta hafi þurft að gera, þótt vont væri, því ella
myndi einhver ónefndur skrifstofumaður í Brussel,
sem lengi hefði starfað sem aðstoðarmaður hjá þriðja
ritara upplýsingadeildar lögfræðisviðs ESB, getað
sett Ísland á svartan lista. En einmitt á bakhlið þess
lista væri þessi skrifstofumaður vanur að skrifa sér til
minnis hvað hann eigi að versla til heimilisins, svo
þarna var ekkert aulaplagg á ferð. Þótt þessi síðustu
orð séu þekkt leikmynd um svipuð fordæmi áður og
ekki tilvitnun segja þau rétta sögu.
Undirlægjuhátturinn minnti óþægilega á Icesave-
niðurlæginguna, ástæðulausasta og ömurlegasta hökt
íslenskra stjórnmálamanna í gegnum svipugöng, sem
þeir komu bugaðir út úr.
Frá því að EES-samningurinn var gerður hefur það
legið fyrir sem helsta forsenda hans, að ekkert yrði
hér leitt í lög í nafni hans sem augljóst væri eða ætla
mætti að stangaðist á við stjórnarskrána. Hafni Ísland
innleiðingu laga á þeirri rökstuddu forsendu að hún sé
óheimil vegna ákvæða stjórnarskrár þá hefur Evrópu-
sambandið ekki neina heimild til mótvægisákvörð-
unar. ESB er þessi staðreynd ljós og viðurkenndi það í
aðdraganda EES-samnings. Án þeirrar viðurkenn-
ingar hefði samningurinn aldrei verið afgreiddur á Al-
þingi. Það er hörmuleg staðreynd að margir æðstu
embættismenn utanríkisráðuneytisins eru löngu
gengnir í ESB. Þegar ráðherrar berast fyrir vindi upp
í það ráðuneyti, sem ekki hafa höndlað þá réttu trú og
fara ekki eins vel í taumi og hinir, þá bíða embættis-
menn þá af sér en þoka málum þó eins langt í átt að
fyrirheitna landinu og þeir þora.
Komið er kurteislega fram við ráðherrann sem ekki
hefur höndlað sannleikann og jafnvel gefið í skyn að
eitthvert mark sé á honum tekið. Frægasta dæmið er
bréfið um að umsókn um aðild að ESB væri aftur-
kölluð. Það var auðvitað flókið verkefni fyrir þessa
embættismenn. Því í bréfinu þurfti einungis að standa
„að aðildarumsókn að ESB væri afturkölluð“. En
embættismennirnir gjörðu með eindæmum djarfa til-
raun til að fífla ráðherrann sem í hlut átti og reyndar
alla ríkisstjórnina. Og það tókst! Nú segja hinir sömu
aðspurðir að umsóknin hafi ekki verið afturkölluð.
Ekki hafi verið hætt við hana, heldur „hafi verið gert
varanlegt hlé á henni“. Þetta orðalag er ekki til. Fjórt-
án ára sætavísari í Austurbæjarbíói vissi hvað hlé
þýddi og merking þess hefur ekki breyst í 56 ár. Í Kór-
eu gerðu menn vopnahlé fyrir 65 árum. Það hlé hefur
verið nokkuð varanlegt. En þó telja menn óhjá-
kvæmilegt að binda enda á það ástand.
Það er raunar merkilegt að heyra reglubundið að
óhjákvæmilegt sé eftir „hrunið!“ að breyta stjórnar-
skránni. En það er þó sýnu merkilegra að þeir þing-
menn, sem þannig tala, gera jafnan minna með það en
Þunnildið slegið út,
því má slá föstu
’
Það blasir því við hverjum manni að
nýju borgarfulltrúarnir, sem ákváðu
að gefa kjósendum langt nef og setja Dag á
aftur, hafa ekki sinnt lágmarksskyldu
sinni um að kanna hvort meginefni
sáttmálans þeirra gengi upp.
Reykjavíkurbréf15.06.18