Ljóri - 01.11.1980, Blaðsíða 7

verndunar og samstarf safna ó landsb/ggSinni út fró re/nslu minni sem starfsmaður Safna-
stofnunar Austurlands undanfarin ór.
Fyrst þetta um Safnastofnun Austurlands (SAL): Tilgangurinn meS stofnun SAL óriS 1972
var tviþœttur: T fyrsta lagi aS vinna aS uppbyggingu þeirra safnmynda, sem þegar höfSu mót-
ast f fjórSungnum, og f annan staS koma ó samvirku skipulagi um minjaverndun f fjórSungnum
almennt og efla samstarf einstakra smósafna ó svœSinu um eSlilega dreifingu þeirra og skynsam-
lega og markvissa verkaskiptingu ó milli þeirra. MeS þessu skyldi reynt aS girSa fyrir handa-
hóf viS myndun og uppbyggingu safna og treysta samvinnu þeirra. En jafnframt skyldi SAL sinna
ýmsum þeim verkefnum, sem einstök byggSasöfn eru ekki umkomin aS rœkja og ÞjóSminjasafn-
iS hefur af þekktum óstœSum og sökum fjarlœgSar ekki getaS sinnt se-n skyldi s.s. heildarskrón-
ingu fornminja, söfnun fróSleiks af þjóShóttafrœSilegum toga, skróningu örnefna, verndun húsa
og eldri mannvirkja ósamt skipulegum rannsóknum ó þessum þóttum f samvinnu viS ÞjóSminja-
safniS.
Hér er tœpast rúm til aS tfunda þann órangur, sem nóSst hefur meS starfsemi SAL. Þrótt
fyrir aS tilfinnanlegur fjórskortur hafi mjög takmarkaS umsvif stofnunarinnar, er þaS skoSun mfn,
aS heildarstjórn þessara móla f hverjum fjórSungi meS óþekku sniSi og SAL sé nauSsynleg forsenda
þess aS skipulega verSi unniS f framtiSinni aS minjavemdun úti ó landsbyggSinni. SamhliSa þarf
til aS koma stórefling ÞjóSminjasafnsins sem höfuSstjórnstöSvar þessara móla meS nónari deildar-
skiptingu, er annist hin afmörkuSu sviS minjaverndunarinnar. Þann skipulagslega þótt eftirlœt
ég öSrum aS rœSa aS sinni, en vil f lokin draga fram hugsönlega mynd af framtiSarskipaninni ó
landsbyggSinni:
1. KomiS verSi ó fót safnastofnun f hverjum landsfjórSungi.
2. SérmenntaSur aSili, fjórSungsminjavörSur, veiti þeirri stofnun forstöSu, en stjórn hennar skipi
fulltrúar byggSasafna ó viSkomandi svœSi.
3. VerksviS stofnunarinnar verSi meSal annars:
- aS efla samvinnu einstakra safna og samrœma störf þeirra meS tilliti til verkaskiptingar,
söfnunar, skróningar, viSgerSa muna og forvörslu, uppsetningu og gerS sérsýninga ósamt
samvinnu viS skóla og almenning.
- aS vinna skipulega aS skróningu, verndun og rannsóknum ó fornminjum f samróSi viS ÞjóS-
minjasafn svo og gömlum húsum og mannvirkjum. A þann hótt verSi safnaS f einn staS f
fjórSungi þeirri reynslu og þekkingu, sem söfnum ósamt einstaklingum og sveitarfélögum
er nauSsyn aS hafa aSgang aS.
- aS safna, skró og rannsaka þjóShœtti og önnur þjóSfrœSileg efni f samvinnu viS þjóShótta-
deild Þjms. og hugsanlega byggSasögunefndir f einstökum kauptúnum.
- aS skró örnefni f samvinnu viS Örnefnastofnun Þjms.
- aS sinna umhverfisvernd f víSasta skilningi f samvinnu viS nóttúruverndarsamtök.
4. Laun fjórSungsminjavarSar verSi greidd af ríkinu svo og ókveSiS hlutfall reksturskostnaSar ó
móti framlögum samtaka sveitarfélaga. Annarra tekna verSi aflaS gegn þjónustu viS einstök
söfn og aSra aSila.
5. StaSsetning safnastofnunarinnar verSi miSsvœSis f fjórSungi og/eSa f tengslum viS aSalsafn
fjórSungsins, svo samnýta megi aSstöSu beggja aSila.
7