Safnablaðið Kvistur - 01.09.2017, Síða 34

UM MIKILVÆGI SAFNASTARFSEMI I FERÐAÞJONUSTU A ISLANDI
Ferðamennfrá Japan heimsækja Nonnahús á Akureyri.
Sveinn Stefánsson.
Unnið að uppsetningu sýningarinnar Ertu tilbúin,
frúforseti í Hönnunarsafni Islands. Harpa Pórsdóttir.
rekin fyrir almenning og að þangað
séu allir vellcomnir.
Mikil og ör fjölgun ferðamanna
hefur lcomið landsmönnum í opna
slcjöldu. í umræðunni eru uppi
háværar raddir um vöntun á göngu-
stígum, stagbætt vegalcerfi, skort
á klósettum og tilvist óæslcilegra
pappírsblóma í náttúru íslands. í
þessari umræðu gleymist hvað var
þó til staðar.
Sú íjárfesting sem sveitarfélög hafa
lagt í varðveislu menningararfsins
á söfnum var til staðar og þau voru
reiðubúin að taka á móti ferðafólki
frá öllum heimshornum. Vissulega
vantaði lcannslci texta á fleiri tungu-
málum en íslensku og enslcu en það
var opið og það sem fyrir augu bar
voru og eru fjölbreyttar og metnaðar-
fullar sýningar. Flest söfn á landinu
eru í eigu sveitarfélaganna og þau
hafa nú þegar lagt mikið til innviða
ferðaþjónustunnar. Ljóst er að þetta er
vannýtt auðlind í marlcaðssetningu.
Til að mynda eiga erlendir gestir eklci
von á metnaðarfullu listasafni utan
höfuðborgarinnar, eins og Listasafni
Árnesinga og lcemur það þeim því
ánægjulega á óvart, eins og starfs-
menn safnsins verða varir við.
Safnagestir hafa elcki endilega
allir áhuga á því að slcoða rolclca
og strolclca hringinn í lcringum
landið. Söfn verða að marlca sér
sérstöðu og tengja starfsemina við
nærumhverfi sitt. Dæmi um þetta
er sýningin Hreindýrin á Austurlandi
sem sett var upp árið 2015 og íjallar
um einlcennisdýr Austurlands, sögu
þeirra og tengsl við mannlíf, sögu
og menningu svæðisins. Erlendir
ferðamenn sækja þá sýningu heim
sérstaklega vegna áhuga þeirra á
að fræðast meira um hreindýr. Pá
má lílca árétta að sérhæfing safna
hefur aulcist undanfarin ár lílct og
á sviði tælcja og tóla eins og Sam-
gönguminjasafnið að Slcógum,
Tælcniminjasafn Austurlands og
Reðursafnið bera vitni um. Önnur
sérhæfð söfn sem minnast má eru
Heimilisiðnaðarsafnið á Blönduósi,
Safnasafnið og Pönlcsafn íslands.
Söfn á íslandi reyna eftir fremsta
megni að vanda til allra þátta í
sinni starfsemi og ganga í talct við
tíðarandann. Starfsfóllc safna er
lausnamiðað og úrræðagott enda er
milcil breidd í þeim verlcefnum sem
falla undir starfssvið safna. Sýn-
ing er elclci hrist fram úr erminni.
Góðar sýningar byggja á faglegum
og vönduðum rannsólcnum, textar
þurfa að vera hnitmiðaðir og vel
orðaðir. Þá þarf að huga að þeim
safngripum sem til sýnis eru og
huga að uppsetningu þeirra svo þeir
verða elclci fyrir hnjaski á meðan
á sýningartíma stendur. Flest söfn
nýta ýmis lconar margmiðlun í sýn-
ingum hjá sér en þar sem framfarir
í þeim geira eru svo örar geta þær
orðið úreldar á stuttum tíma.
Flest söfn standa fyrir hinum ýmsu
viðburðum, hvort sem er í eigin
nafni eða sem t.d. þátttalcandi í
bæjarhátíðum. Milcil vinna og lcostn-
aður liggur að balci hverjum við-
burði. Mikilvægt er þó að muna að
skemmtanagildið má elclci yfirtaka
sanngildi þess sem á borð er borið.
Það er bannað að ljúga! Rannsóknir
sýna að gestir telji að það sem fyrir
þá er lagt á söfnum sé satt og rétt
en gestir leggja milcið upp úr því
að hlutir eru upprunalegir en ég
hef fengið spurninguna: „Is this
original?“ Það er milcil styrlcur í því
fólginn að vera treyst fyrir efninu
og honum megum við ekki tapa. Við
spurningum eins og: „Hvað er ís-
lenskt?" og „hvað er sérstakt við það
34