Morgunblaðið - 28.09.2018, Blaðsíða 18

18 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. SEPTEMBER 2018
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Christine Blasey Ford sálfræði-
prófessor kom fyrir dómsmálanefnd
öldungadeildar Bandaríkjaþings í
gær og svaraði spurningum um þá
ásökun hennar að Brett Kavanaugh,
dómaraefni Donalds Trumps forseta,
hefði beitt hana kynferðisofbeldi þeg-
ar hún var fimmtán ára og hann
sautján. Kavanaugh neitaði sök þeg-
ar hann kom fyrir nefndina síðar um
daginn. Vitnisburðir þeirra fyrir
nefndinni gætu ráðið úrslitum um
hvort öldungadeildin staðfestir til-
nefningu Kavanaughs í hæstarétt
Bandaríkjanna.
Gert hafði verið ráð fyrir því að
dómsmálanefndin greiddi atkvæði í
dag um tilnefninguna en formaður
hennar, repúblikaninn Chuck Grass-
ley, hefur léð máls á því að fresta at-
kvæðagreiðslunni. Forystumenn
repúblikana óttast að málið geti skað-
að þá í þingkosningunum 6. nóvem-
ber og aukið líkurnar á því að þeir
missi meirihluta sinn í fulltrúadeild
þingsins og hugsanlega einnig í öld-
ungadeildinni.
Ellefu repúblikanar eiga sæti í
þingnefndinni og þeir eru allir karl-
menn. Þeir fengu konu, saksókn-
arann Rachel Mitchell, til að leggja
spurningar fyrir Christine Blasey
Ford þar sem það þótti ekki líta nógu
vel út að karlmenn þjörmuðu að
henni við yfirheyrslu sem var sjón-
varpað beint. Einn repúblikananna,
Jeff Flake, er talinn líklegri en
flokksbræður hans í nefndinni til að
greiða atkvæði gegn tilnefningunni.
Tíu demókratar eiga sæti í nefnd-
inni, þeirra á meðal fjórar konur, og
þau hafa öll hvatt Trump til að draga
tilnefninguna til baka eða fyrirskipa
bandarísku alríkislögreglunni FBI að
rannsaka ásakanirnar á hendur dóm-
araefninu.
Tvær aðrar nafngreindar konur
hafa nú stigið fram og sakað Kav-
anaugh um kynferðisbrot. Áður en
ásakanir komu fram var talið mjög
líklegt að tilnefningin yrði staðfest í
öldungadeildinni en mikil óvissa er nú
um niðurstöðuna vegna umræðunnar
um meint kynferðisofbeldi dómara-
efnisins. Fréttaskýrandi The Wall
Street Journal segir að þrír repúblik-
anar í öldungadeildinni hafi látið í ljós
áhyggjur af ásökunum kvennanna og
atkvæði þeirra gætu ráðið úrslitum í
málinu. Repúblikanarnir eru Jeff
Flake (þingmaður Arizona), Susan
Collins (Maine) og Lisa Murkowski
(Alaska) og þau hafa sagt að þau ætli
að gera upp hug sinn eftir yfir-
heyrslur þingnefndarinnar í gær.
Repúblikanar eru með nauman
meirihluta í öldungadeildinni, 51 sæti
á móti 49. Ef allir demókratarnir
hafna tilnefningunni fellur hún ef
tveir eða fleiri repúblikanar greiða
atkvæði gegn henni. Ef 50 þingmenn
greiða atkvæði með henni og jafn-
margir á móti getur Mike Pence,
varaforseti Bandaríkjanna, greitt
oddaatkvæði.
Að sögn The Wall Street Journal
er hugsanlegt að þrír demókratar í
öldungadeildinni leggist ekki gegn
tilnefningunni; Heidi Heitkamp
(þingmaður Norður-Dakóta), Joe
Donnelly (Indiana) og Joe Manchin
(Vestur-Virginíu). Þau sækjast öll
eftir endurkjöri í kosningunum 6.
nóvember í ríkjum þar sem Donald
Trump fékk fleiri atkvæði en forseta-
efni demókrata í kosningunum fyrir
tveimur árum. Þau greiddu öll at-
kvæði með Neil Gorsuch sem Trump
tilnefndi í hæstarétt Bandaríkjanna á
síðasta ári.
„Gerbreytti lífi mínu“
Christine Blasey Ford sagði að það
væri ekki hlutverk sitt að ákveða
hvort Kavanaugh verðskuldaði að
verða dómari í hæstarétti Bandaríkj-
anna. „Ég hef aðeins þá skyldu að
segja sannleikann.“
Hún kvaðst líta á það sem „borg-
aralega skyldu“ sína að segja frá of-
beldinu. „Ég er ekki hér núna vegna
þess að ég vildi það. Ég er dauð-
hrædd,“ sagði hún. Hún talaði stund-
um með skjálfandi röddu og virtist
vera gráti nær.
Ford bætti við að Brett Kav-
anaugh hefði greinilega verið ölvaður
þegar hann hefði reynt að afklæða
hana og nauðga henni í partíi þegar
hún var fimmtán ára. „Árás Bretts
gerbreytti lífi mínu. Í alltof langan
tíma var ég of hrædd og skammaðist
mín of mikið til að segja frá þessu. Ég
reyndi að sannfæra sjálfa mig um að
vegna þess að Brett nauðgaði mér
ekki ætti ég að geta ýtt þessu til hlið-
ar og látið sem þetta hefði aldrei
gerst.“
Ford sagði að Kavanaugh og vinur
hans, Mark Judge, hefðu ýtt henni
inn í herbergi þegar hún hefði ætlað
að fara á salerni í húsi í úthverfi
Washington sumarið 1982 þegar ung-
lingar héldu þar partí. „Brett og
Mark komu inn í herbergið og læstu
dyrunum,“ sagði hún. „Þeir ýttu mér
upp í rúm og Brett lagðist ofan á mig.
Hann byrjaði að káfa á mér og þrýsta
sér að mér. Ég hrópaði – vonaði að
einhver niðri í húsinu heyrði til mín.
Brett þreif í mig og reyndi að afklæða
mig,“ sagði hún og bætti við að þetta
hefði gengið böksulega hjá honum
vegna ölvunar hans. „Ég hélt að hann
myndi nauðga mér,“ sagði hún. „Ég
reyndi að kalla á hjálp. Þegar ég
gerði það hélt hann um munninn á
mér til að koma í veg fyrir að ég hróp-
aði. Þetta var það sem hræddi mig
mest og hafði varanlegri áhrif á mig
en allt annað sem hann gerði. Það var
erfitt fyrir mig að ná andanum og ég
hélt að Brett myndi drepa mig óvilj-
andi.“
Ford sagði að Judge hefði stokkið
upp í rúmið og við það hefði Kav-
anaugh oltið af henni. Hún hefði þá
getað hlaupið út úr herberginu.
Judge hefur dregið þessa frásögn í
efa og sagt að hann muni ekki eftir
atburðinum.
Ford neitaði því að hún hefði sagt
frá þessu af pólitískum ástæðum og
kvaðst vera „100 prósent“ viss um að
það hefði verið Kavanaugh sem réðst
á hana og hún hefði ekki farið manna-
villt. Skýrt hafði verið frá því að
starfsmenn nefndarinnar hefðu rætt
við tvo menn sem teldu að það hefðu
verið þeir, en ekki Kavanaugh og
Judge, sem hefðu reynt að nauðga
Ford.
Byrluðu þeir stúlkum ólyfjan?
Eftir að Ford skýrði frá ofbeldinu
sakaði önnur kona, Deborah Ram-
irez, Kavanaugh um að hafa gyrt nið-
ur um sig fyrir framan hana í ölteiti í
stúdentagörðum fyrir 35 árum þegar
þau voru bekkjarfélagar við Yale-
háskóla. Skýrt var frá ásökun hennar
í tímaritinu The New Yorker en Kav-
anaugh hefur vísað henni á bug, lýst
henni sem „helberum rógburði“.
Þriðja konan, Julie Swetnick, kom
fram í fyrradag og kvaðst hafa séð
Kavanaugh og Mark Judge hegða sér
dólgslega gagnvart stúlkum í nokkr-
um partíum ungmenna á árunum
1981 til 1983. Hún sagði að þeir hefðu
byrlað stúlkum ólyfjan eða laumað
sterku áfengi í veika drykki til að
geta notfært sér ölvun stúlknanna.
Swetnick sagði að hópur drengja
hefði byrlað henni ólyfjan og nauðgað
henni í partíi árið 1982. Hún sagði að
þeir Kvanaugh og Judge hefðu verið
„viðstaddir“ þegar henni var nauðgað
en sakaði ekki dómaraefnið um að
hafa tekið þátt í hópnauðguninni.
Kavanaugh hefur sagt að þessar
ásakanir Swetnick séu „fáránlegar“
og hann hafi aldrei hagað sér með
þeim hætti sem hún lýsir.
Ennfremur hefur verið skýrt frá
því að ónafngreind kona hafi sent
þingmanni í öldungadeildinni bréf
þar sem hún segir dóttur sína hafa
séð Kavanaugh ýta konu upp að vegg
árið 1998 „með mjög ágengum og
kynferðislegum hætti“.
„Var ekki fullkominn“
Kavanaugh vísaði ásökunum Ford
algerlega á bug þegar hann kom fyrir
nefndina í gærkvöldi að íslenskum
tíma. „Ég er saklaus af þessum ásök-
unum,“ sagði hann.
„Ég var ekki fullkominn á þessum
tíma, eins og ég er ekki fullkominn
núna. Ég drakk bjór með vinum mín-
um, venjulega um helgar. Stundum
drakk ég of mikið,“ sagði hann en
bætti við að ekkert væri hæft í því að
hann hefði beitt stúlkur kynferðis-
ofbeldi.
Kavanaugh sagði að umræðan á
þinginu um tilnefninguna væri
Bandaríkjunum til skammar og
kvaðst ekki ætla að láta „kúga“ sig til
að afþakka tilnefninguna. „Fjöl-
skylda mín og nafn mitt hafa verið
gereyðilögð til frambúðar með þess-
um illmannlegu og röngu ásökunum.“
Brett Kavanaugh er 53 ára, fædd-
ist í Washingtonborg og hefur verið
dómari áfrýjunardómstóls frá árinu
2006. Hann er álitinn íhaldssamur í
samfélagsmálum og Trump tilnefndi
hann sem dómara í hæstarétti í stað
Anthonys Kennedys sem Ronald
Reagan tilnefndi árið 1988. Kennedy
hyggst láta af störfum fyrir aldurs
sakir síðar á árinu.
Repúblikanar og demókratar telja
mikið í veði í málinu því að ef tilnefn-
ingin verður staðfest er talið að hún
styrki íhaldssama meirihlutann í
hæstarétti Bandaríkjanna. Fimm af
níu núverandi dómurum réttarins eru
álitnir íhaldssamir en Kennedy hefur
stundum snúist á sveif með fjórum
dómurum sem teljast frjálslyndir í
samfélagsmálum.
„Hélt að hann myndi drepa mig“
 Vitnisburðir fyrir dómsmálanefnd öldungadeildar Bandaríkjaþings gætu ráðið úrslitum í deilu um
dómaraefni Donalds Trumps forseta  Dómaraefnið sakað um kynferðisofbeldi en neitar sök
Getty Images
Eiðsvarinn vitnisburður Christine Blasey Ford sálfræðiprófessor sór eið áður en hún svaraði spurningum dóms-
málanefndar öldungadeildar Bandaríkjaþings um ásakanir hennar á hendur dómaraefni Donalds Trumps forseta.
AFP
„Ég er saklaus“ Brett Kavanaugh ber vitni fyrir þingnefndinni. Hann sagði
að ekkert væri hæft í ásökunum Ford og fleiri kvenna á hendur honum.
Hvað segir Trump?
» Donald Trump fylgdist með
því þegar Christine Blasey
Ford kom fyrir dómsmálanefnd
öldungadeildarinnar til að
svara spurningum nefndar-
mannanna. Trump var þá í flug-
vél forsetaembættisins, að
sögn talsmanns hans.
» Trump hafði varið Brett Kav-
anaugh og lýst ásökunum Ford
á hendur honum sem samsæri
gegn sér og blekkingarleik af
hálfu demókrata.
» Forsetinn sagði þó skömmu
fyrir yfirheyrsluna í gær að
hann hygðist fylgjast með
henni og sér kynni að snúast
hugur ef í ljós kæmi að ásak-
anirnar væru réttar. Hann
kvaðst þó vera efins um það
vegna þess að hann hefði sjálf-
ur orðið fyrir því að konur
bæru hann „röngum sökum“.
Tabula gratulatoria
Jón Baldvin Hannibalsson áttræður
Þann 21. febrúar 2019 verður hinn aldni leiðtogi íslenskra jafnaðar-
manna, Jón Baldvin Hannibalsson, fyrrverandi fjármála- og utanríkis-
ráðherra, áttræður. Af því tilefni verður gefin út bók eftir Jón Baldvin
þar sem hann mun einkum fjalla um frumkvæði Íslands að stuðningi
við sjálfstæðisbaráttu Eystrasaltsþjóða, samningana við ESB um Evr-
ópska efnahagssvæðið (EES) og Norræna módelið sem raunhæfan
valkost við auðræði nýfrjálshyggjunnar.
Velunnurum Jóns Baldvins gefst nú kostur á að skrá nafn sitt á heilla-
óskaskrá í tilefni þessara tímamóta og að fá bókina á forlagsverði, eða
á kr. 6.000 með sendingarkostnaði. Hægt er að panta verkið hjá út-
gefandanum á netfanginu skrudda@skrudda.is eða í síma 552 8866.
Bókin verður send í byrjun febrúar 2019.
Til að panta bókina og fá nafn sitt jafnframt á heillaóskaskrána þarf
að senda inn nafn, kennitölu og heimilisfang. Sé óskað eftir að greiða
verkið með greiðslukorti þarf að senda kortanúmer og gildistíma, ann-
ars verður stofnuð krafa í heimabanka. Nánari upplýsingar fást hjá
forlaginu.
SKRUDDA
Hamarshöfða 1
110 Reykjavík
skrudda@skrudda.is