Morgunblaðið - 15.12.2018, Side 18

Gert er ráð fyrir
að veitt verði tvö
ný leyfi til veiða
á sæbjúgum til
að skapa svig-
rúm fyrir nýja
aðila. Fjórum
skilgreindum
veiðisvæðum
verður bætt við
þau sem fyrir
eru, í drögum að
nýjum reglugerðum. Sjávarútvegs-
ráðuneytið hefur óskað eftir um-
sögnum um þessi drög og verða
þau aðgengileg til umsagnar á
samráðsgátt til og með 21. desem-
ber.
Þar kemur fram að gert er ráð
fyrir að þeir bátar sem stundað
hafa sæbjúgnaveiðar á undanförn-
um þremur fiskveiðiárum fái út-
hlutað aflahlutdeild í sæbjúgum á
skilgreindum veiðisvæðum (A, E,
F og G) á grundvelli þriggja ára
veiðireynslu. Þá er lagt til að
Fiskistofa úthluti leyfum á skil-
greindum nýjum veiðisvæðum (B,
C, D og H). Gert er ráð fyrir að
Hafrannsóknastofnun komi með
sérstaka veiðiráðgjöf á hverju
þessara fjögurra nýju veiðisvæða.
Ábyrgar veiðar
Þeir níu aðilar sem nú þegar
eru með leyfi til veiða í sæbjúgum
fá úthlutað leyfi til veiða á þeim
svæðum auk þess sem Fiskistofa
úthlutar tveimur nýjum leyfum til
viðbótar. Alls verða því ellefu leyfi
virk til veiða á svæðum B, C, D og
H. Hinir tveir nýju leyfishafar
munu fá eins mánaðar forgjöf til
veiða á þessum svæðum. Lagt er
til að einnig verði hægt að sækja
um tilraunaveiðileyfi til veiða á
sæbjúgum utan skilgreindra veiði-
svæða.
Markmiðið með reglugerðunum
er m.a. að koma í veg fyrir óheftar
veiðar og þannig stuðla að ábyrg-
um veiðum. aij@mbl.is
Aflahlut-
deild og tvö
ný leyfi
Sæbjúga Mikið
er selt til Kína.
 Ný svæði skilgreind
til veiða á sæbjúgum
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
„Niðurstaðan er ásættanleg,“ segir
Örn Pálsson, framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda,
um lög um veiðigjald sem Alþingi
samþykkti nýverið. Hann segir að
aukinn afsláttur með breytingum á
frítekjumarki skipti sköpum fyrir
marga smábátaeigendur. „Ég tel að
veiðigjald nálgist þann stað að hægt
sé að tala um sanngirni í þeim efn-
um,“ segir Örn.
Fyrir aðra um-
ræðu á Alþingi
um frumvarp um
veiðigjald lagði
meirihluti at-
vinnuveganefnd-
ar m.a. fram
breytingatillögu í
þá veru að frí-
tekjumark næmi
40% af fyrstu sex
mill. kr. álagningar hvers árs. „Að
mati meiri hlutans þarf að styrkja
frítekjumarkið enn frekar og er með
þessari breytingartillögu sérstak-
lega brugðist við erfiðri rekstrar-
stöðu lítilla og meðalstórra fyrir-
tækja sem njóta ekki stærðarhag-
kvæmni stórútgerðarinnar en skapa
mikla byggðafestu í sínu byggðar-
lagi. Minni útgerðir eru mun háðari
afkomusveiflum og hefur það leitt til
samþjöppunar og fækkunar starfa
og byggðaröskunar,“ sagði í nefnd-
aráliti meirihlutans.
40% afsláttur á allt gjaldið
Örn Pálsson segir að fyrir smá-
bátasjómenn verði veiðigjald um
helmingi lægra á næsta ári heldur
en það hefur verið í ár. Samkvæmt
eldri lögum hafi verið veittur 20%
afsláttur að 4,5 milljónum og síðan
15% afsláttur upp að níu milljónum.
Þá lækki veiðigjöld á næsta ári
vegna lakari afkomu á viðmiðunar-
árinu heldur en á árinu sem miðað
var við í álagningu fyrir þetta ár.
„Veiðigjald hjá smábátaútgerðum
verður að meðaltali um 50% lægra
2019 heldur en það var 2018,“ segir
Örn. „Afslátturinn gagnast þeim
mest sem hafa minnstar tekjur og
flestar smábátaútgerðanna greiða
lægra veiðigjald en sem nemur sex
milljónum og fá því 40% afslátt á allt
gjaldið.“
Örn segir að smábátasjómenn hafi
viljað sjá þrepaskipt veiðigjald og í
ályktun aðalfundar LS í haust segir
meðal annars: „Aðalfundur LS
krefst tafarlausrar lækkunar veiði-
gjalda og að þau taki mið af afkomu
einstakra útgerðarflokka en ekki
meðaltalsafkomu í sjávarútveginum.
Fundurinn brýnir forystu félagsins
til að berjast með kjafti og klóm fyr-
ir stórfelldri lækkun veiðigjalda. Þá
skorar fundurinn á Alþingi að
hækka frítekjumark í 40% af fyrstu
5 m.kr. veiðigjaldsins og 20% af
næstu 5 m.kr. þess.“
Verði ekki dæmdir úr leik
Örn segir að stjórnvöld verði þeg-
ar að bregðast við makríldómi
Hæstaréttar og tryggja verði að
önnur skip en uppsjávarskip með
aflareynslu á árunum 2008-2010 fái
áfram að veiða makríl. Ekki gangi að
dæma fjölda skipa í ýmsum útgerð-
arflokkum úr leik og finna verði við-
unandi lausn á stöðunni. „Þessi dóm-
ur getur haft gífurlegar afleiðingar
og því verður ekki tekið þegjandi og
hljóðalaust ef aðrir fá ekki að koma
að veiðunum en uppsjávarskip sem
voru á veiðum 2008-2010,“ segir
Örn.
Hann segir að fyrrnefnd viðmið-
unarár hafi fáir smábátar verið byrj-
aðir makrílveiðar og hafi því ekki átt
rétt á aflahlutdeild frekar en fjöldi
annarra skipa. Þessi skip hafi síðan
sannað sig á makrílveiðum.
Styrki ákvæði til bráðabirgða
„Þegar makríllinn fór að gefa sig á
grunnslóðinni sáu mínir menn að við
gátum veitt þennan fisk,“ segir Örn.
„Þeir fjárfestu í búnaði og breyttu
bátum og við vorum komnir með um
100 báta sem voru að mokveiða í
september 2014 þegar veiðarnar
voru stöðvaðar. Ekki tók betra við
því þá var ákveðið að kvótasetja
makríl hjá smábátum sem leiddi til
þess að margar af útgerðunum sem
voru búnar að græja sig með ærnum
tilkostnaði voru dæmdar úr leik. Tvö
þúsund tonna leigupottur hefur þó
bjargað miklu fyrir smábátaútgerð-
ina.
Að mínu mati er hægt að bjarga
stöðunni í kjölfar Hæstaréttardóms-
ins með því að Alþingi styrki núver-
andi ákvæði til bráðabirgða við lög
um stjórn fiskveiða. Áður en afla-
heimildum verður úthlutað 2019,
samkvæmt nýrri aflahlutdeild sem
dómur Hæstaréttar segir að eigi að
byggjast á veiðum árin 2008, 2009 og
2010, verði dregið frá útgefnum
heildarafla það sem færi til þeirra
sem hófu veiðar eftir aflareynsluárin
og eru því án aflahlutdeildar sam-
kvæmt dómnum. Til að gera þessa
leið færa þarf Alþingi að breyta lög-
um og auka verulega það magn sem
dregið er frá heildarafla áður en
kemur til skiptingar afla samkvæmt
aflahlutdeild. Veiðimagn sem tryggi
áframhaldandi veiðar þessara báta
og skipa.
Málið verður að leysa og þetta er
eitt af því sem stjórnvöld gætu skoð-
að. Ég geri mér hins vegar grein
fyrir því að málið er viðkvæmt og er
enn í fersku minni þegar átti að hlut-
deildarsetja makrílinn 2015. Þá
rigndi inn mótmælum og enn er
sama kvikan í þjóðfélaginu.“
Veiðigjald nálgast þann stað að
hægt sé að tala um sanngirni
 Niðurstaðan um veiðigjald ásættanleg  Þegar verði brugðist við makríldómi
Morgunblaðið/Alfons
Ólafsvík Afsláttur af veiðigjöldum kemur útgerðum minni báta til góða.
Örn Pálsson
18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2018
Samgöngu- og sveitarstjórnar-
ráðherra hefur staðfest tillögur
um verkefnastyrki sem veittir eru
á grundvelli stefnumótandi
byggðaáætlunar 2018-2024. Að
þessu sinni var 10 milljónum út-
hlutað til að efla verslun í strjál-
býli í ár en alls voru gefin fyr-
irheit um styrki að upphæð 25,7
milljónir 2018-21.
Stærsti styrkurinn er vegna
verslunar í Norðurfirði og fær Ár-
neshreppur 7,2 milljónir króna til
þriggja ára eða 2,4 milljónir á ári
2019-2021. Hríseyjarbúðin ehf. fær
6,3 milljónir sem dreifast þannig
að 300 þúsund eru vegna þessa
árs, en tvær milljónir árlega 2019-
2021, að því er fram kemur á
heimasíðu Byggðastofnunar.
Styrkir til að efla verslun í strjálbýli
Rafstilling ehf
Dugguvogi 23, 104 Reykjavík, sími 581 4991, rafstilling@rafstilling.is
Opið mán.-fim. 8-12 og 13-18, fös. 8-14
Hröð og góð þjónusta um allt land
Áratuga
reynsla
Startar bíllinn ekki?
Við hjá Rafstillingu leysum málið
Bláu húsin Faxafeni ◊ S. 588 4499 ◊ Opið mán.-fös. 11-18, lau. 11-16 ◊ www.mostc.is
Mikið úrval af íslenskri
hönnun á frábæru verði!
Mikið úrval af:
• úlpum
• kápum
• kjólum
• buxum
• skóm
• skarti
Kápa
Verð 14.990