Fréttablaðið - 21.03.2019, Síða 22

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
RITSTJÓRAR: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is

Fögur orð í
námskrá
skipta engu ef
reynt er að
berja niður
sjálfstæði
nemenda um
leið og þeir
sýna í verki
að þeir hafa
samfélagslega
vitund og
vilja bregðast
við í sam-
ræmi við það.

Matarkarfan
er ekki bara
óheyrilega
dýr heldur er
húsnæðis-
kostnaður
með hæsta
móti í krónu-
landi.
Landssamtök íslenskra stúdenta sendu á dög-unum frá sér tilkynningu þar sem bent var á að starfsfólk einhverra grunnskóla hefði lagst gegn því að börn og unglingar tækju sér frí frá skólastarfi til að mæta á útifundi þar
sem stjórnvöld eru hvött til aðgerða í loftslagsmál-
um. Vitanlega eiga börn og unglingar skilið að mark
sé á þeim tekið og á þau hlustað. Samt er iðulega
reynt að þagga niður í þeim. Það er leitt að slíkt sé
tíðkað í skólastofnunum sem eiga einmitt að stuðla
að því að auka þroska nemenda og efla sjálfstæði
þeirra og sköpunargáfu. Fögur orð í námskrá skipta
engu ef reynt er að berja niður sjálfstæði nemenda
um leið og þeir sýna í verki að þeir hafa samfélags-
lega vitund og vilja bregðast við í samræmi við það.
Nú blasir við að mannkynið stendur frammi fyrir
því að loftslagsbreytingar af mannavöldum stefna
lífi á jörðinni í stórhættu. Lengi má sitja í skóla-
stofum og býsnast yfir þeirri stöðu mála og harma
hversu illa sé komið fyrir jörðinni og íbúum hennar.
Þá má skipta nemendum í hópa og láta þá ræða sín
á milli hvernig eigi að gera heiminn betri og líf-
vænlegri, en það skilar í sjálfu sér engu, nema þá
velmeinandi hugsun. Ekki er ástæða til að gera lítið
úr henni en það þarf svo miklu meira til, sem sagt
aðgerðir og þær strax.
Víða um heim streyma börn og unglingar út úr
skólastofunum til að mæta á mótmælafundi og
krefjast þess að gripið sé til alvöru aðgerða í lofts-
lagsmálum. Það getur ekki verið neitt rangt við þessa
fundi. Samt berast stöðugt fréttir af óánægðum
skólayfirvöldum sem segja skróp nemenda ekki
réttu leiðina, alls ekki megi riðla mikilvægu skóla-
starfi og setja starf kennara í uppnám. Þarna er
stofnanahugsunin algjör og opinberar það við-
horf að skólinn sé geymsla, þar eigi að koma ungu
fólki fyrir og það eigi að sitja stillt og hlýðið og læra
samkvæmt námskrá. Ekki er talið æskilegt að þetta
unga fólk fái of mikið af hugdettum um að gerast
meðvitaðir og ábyrgir þjóðfélagsþegnar, enda mun
það skapa alls kyns vesen fyrir skólayfirvöld.
Furðulegt er til þess að hugsa að einhverjir nem-
endur fái skróp í kladdann fyrir að mæta á fundi og
hvetja til þess að heiminum verði bjargað frá þeirri
eyðingu sem við honum blasir. Þeir ættu að fá stjörnu
í kladdann fyrir að setja umhverfisvernd í forgang.
Sennilega er það innbyggt í skólayfirvöld að þau viti
betur en hinir ungu nemendur. Þannig er það nú
samt ekki og nú ættu hinir fullorðnu að hafa vit á
að taka undir með ungmennunum.
Í tilkynningu Landssambands íslenskra stúdenta
kemur fram að þótt starfsfólk einhverra grunnskóla
streitist á móti því að nemendur yfirgefi skólann til
að taka þátt í mótmælum þá séu dæmi um að kenn-
arar hafi mætt þangað með nemendur sína. Þar eru
kennarar sem skilja mikilvægi þess að rödd æskunn-
ar heyrist í heimi þar sem svo margt þarf að laga.
Loftslagsverkfall verður haldið á Austurvelli
á morgun, föstudag. Þar ættu kennarar að slást í
hópinn með nemendum sínum.
Mikilvægt skróp
Þessa dagana er tekist á um það hvort laun þurfi að hækka eða ekki. Samtök atvinnurekenda, með dyggum stuðningi ríkisstjórnarflokkanna,
hamra inn í umræðuna að launajöfnuður hafi aldrei
verið meiri og laun hér á landi séu óvenjulega há.
Að ef hækka eigi lægstu launin muni það kollvarpa
hinum margumtalaða stöðugleika sem lág- og milli-
tekjufólk ber víst ábyrgð á að haldist.
Það má vel vera að meðaltal launa sé ágætt en það
breytir ekki þeirri staðreynd að lágu launin duga ekki
fyrir framfærslu í okkar samfélagi. Við því verður að
bregðast.
Á sama tíma og almenningi er talin trú um skað-
semi kjarabaráttu launþega fáum við fréttir af hinum
raunverulega ógnvaldi. Það er nefnilega svo að það er
66% dýrara að reka heimili á Íslandi en í Evrópusam-
bandinu! Það eru ekki bara innfluttar matartegundir
sem eru dýrari hér á landi heldur er það meira að
segja fiskurinn sem svamlar hér allt um kring sem
er dýrari fyrir íslenska neytendur en þá sem kaupa
í matinn í löndum Evrópu sem sum hver liggja ekki
einu sinni að sjó. Matarkarfan er ekki bara óheyrilega
dýr heldur er húsnæðiskostnaður með hæsta móti í
krónulandi.
Í þessu dýra landi hafa stjórnvöld í ofanálag gert
atlögu að þeim stoðum sem ætlað er að jafna byrðar;
barnabætur skerðast undir meðallaunum og vaxta-
bótakerfið heyrir næstum sögunni til. Í miðri kjara-
deilu leggur ríkisstjórnin svo til skerðingu framlaga
ríkisins til sveitarfélaganna, sem bera hitann og
þungann af nærþjónustu við aldraða, börn og fatlað
fólk. Fyrirséð er að sveitarfélög munu neyðast til að
hækka verðskrár og skerða þjónustu til að standa
undir tekjumissinum. Er þetta ábyrg aðgerð í miðri
kjaradeilu?
Ábyrgð valdhafa er mikil og ríkisstjórnin hefur
fjöldamörg verkfæri til að auka jöfnuð og hagsæld
meðal landsmanna. Nú verður hún að leggja málinu
lið af einhverri alvöru til að tryggja öllum íbúum
landsins mannsæmandi lífskjör. Það hlýtur jú að vera
megintilgangur með störfum þeirra.
Velkomin í okurland!
Helga Vala
Helgadóttir
þingmaður Sam-
fylkingarinnar
Þau Aura svo á mig
Borga
Rukka
Skipta
Vont er þeirra jafnrétti
Eins og oft vill vera er ekki allt
sem sýnist þegar flokkar, fyrir­
tæki og félög skreyta sig með
fögrum páfuglsfjöðrum jafn­
réttis en slíkar sýningar þykja
líklegar til vinsælda. Þannig
vekur athygli að þrátt fyrir að
Framsóknarflokkurinn stæri sig
af kynjajafnrétti og að í þing­
flokknum séu fimm konur en
þrír karlar þá virðist konunum
síður treyst til áhrifastarfa. Tveir
af þremur körlum eru ráðherrar
og sá þriðji fær að vera formaður
fjárlaganefndar, þingflokksfor­
maður og varaforseti þings að
auki. Eina konan af þessum fimm
sem er treyst fyrir embætti og
áhrifastöðu er Lilja Alfreðsdóttir.
Jeckyll og Hyde
Þorsteinn Víglundsson, þing­
maður Viðreisnar, er djarfur póli­
tískur línudansari en kannski
stundum full frekur til fjörsins
eins og félagar í Foreldrasam­
tökum gegn áfengisauglýsingum
hafa nú hátt um á Facebook. Þar
er bent á að sem félags­ og jafn­
réttismálaráðherra veitti hann
samtökunum viðurkenningu
fyrir starf sitt. Nú tali hans hins
vegar fyrir því að áfengisaug­
lýsingar verði leyfðar með lögum
á Alþingi. „Það er stórfurðulegt
að alþingismenn skuli vera að
berjast fyrir að selja áfengi í versl­
unum þegar allt er í kalda koli á
geðdeildum og Vogi,“ er meðal
þess sem hann fær að heyra.
thorarinn@frettabladid.is
2 1 . M A R S 2 0 1 9 F I M M T U D A G U R22 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
2
1
-0
3
-2
0
1
9

0
4
:3
6
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
9
D
-1
E
B
C
2
2
9
D
-1
D
8
0
2
2
9
D
-1
C
4
4
2
2
9
D
-1
B
0
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
6
4
s
_
2
0
_
3
_
2
0
1
9
C
M
Y
K