Ásrún : fylgiblað Fylkis - 30.11.1921, Blaðsíða 7
7
Steinar og steinsmíði.
Næst iandbúnaðinum (nl. fjárrækt og jarðyrkju) og sjávar-
útveginum (fiski, síidarveiðum o. s. frv.), er byggingarlistin,
einkum húsabygging, helzta og þarfasta atvinnugreinin hér á
ísiandi. En þó óhætt sé að fuliyrða, að íslenzkir bændur og
fjármenn kunni að hirða og fara með fé, fult eins vel og út-
lendir bændur og fjármenn kunna, þar sem loptsiag er svipað
því á ísiandi, t. d. í Noregi, Svíþjóð og Norður-Canada, og
þó íslenzkir sjómenn kunni að veiða fisk á við marga útlend-
inga, þá er ekki eins hægt að segja, að íslendingar kunni að
vinna eins vei úr steintegundum fslands eins og útlendingar
vinna úr steiníegundum sinna landa. Flestir sveitabæir hér á
landi voru, þar til fyrir fáum ára tugum, hlaðnir eingöngu úr
torfi, eða torfi og grjóti. Útlendir byggja flesta bæi sína úr
múrsteini eða höggnum steini, eða þá úr bjálkum og timbri.
Á siðustu áratugum hafa menn hér á landi farið að byggja
hús úr timbri og einnig úr steinsteypu, örfá úr steini; en bæði
trjávið og steinsteypu verða menn að kaupa dýrum dómum
frá útlöndum, og timburhús eru kaldari en torfbæirnir og ekki,
eins varanleg, og steinsteypuhús eru einnig kaldari en torfbæir,
ef vel eru bygðir.
Á tímabilinu frá 1910 til 1918 nam aðflutt byggingarefni, nl.
trjáviður, unninn og óunninn, og kalk og sement nálægt 12
millionum króna, þ. 6. 1V3 million kr. til jafnaðar á ári. 1917
og 1918 nam innfluttur trjáviður, unninn og óunninn, meiru
en tveim millionum kr. á ári, sement eitt meiru en milli-
onum kr á ári. Á þessum 9 árum nam aðflutt byggingarefni
um 7% af verði alíra aðfluttra vara. Reiknað í sömu hlutföll-
um, hefur aðflutt byggingarefni, á tímabilinu frá 1895 til 1918
numið 24.5 million kr., en á siðustu 27 árum óefað nálægt 30
milliónum kr.
Talsvert af þessari fjárupphæð hefði mátt spara með því að