Morgunblaðið - 19.01.2019, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2019
sp
ör
eh
f.
Fararstjóri: Guðrún Bergmann
Suður-Afríka er talið eitt fegursta land í heimi. Landslagið
er fjölbreytt og litríkt og verðurfarið einstaklega gott. Við
skoðum m.a. Jóhannesarborg og förum í tveggja daga
safarí í Krugerþjóðgarðinum innan um ljón, nashyrninga
og fíla. Við heimsækjum einnig Höfðaborg og förum út á
Góðrarvonarhöfða. Einstök ferð til að kynnast töfrum Afríku!
5. - 19. október
Kynntu þér úrval ferða á baendaferdir.is
Sími 570 2790 | bokun@baendaferdir.is | Síðumúla 2, 108 Reykjavík
Allir velkomnir á kynningarfund 21. janúar kl. 20:00
hjá Bændaferðum í Síðumúla 2, 2. hæð.
Suður-Afríka
Áhugi á Íslandi fer stöðugt vaxandi,
ef marka má fjölda leita á vefsvæðinu
Google. Alls var þar leitað 27 milljón
sinnum að hótelum og gistingu á Ís-
landi á síðasta ári, samkvæmt upplýs-
ingum frá fyrirtækinu. Yfir 10 milljón
sinnum var leitað
þar að upplýs-
ingum um flug-
ferðir til Íslands
og 12,5 milljón
sinnum að ferða-
mannastöðum á
Íslandi.
Jesper Vang-
kilde, samskipta-
stjóri Google í
Danmörku og á
Íslandi, segir að áhuga á Íslandi megi
merkja um allan heim og sá áhugi fari
vaxandi. Fólk í öðrum löndum noti
Google til að leita að upplýsingum,
ekki aðeins um ferðir til Íslands, gist-
ingu og veitingahús heldur einnig til
að skipuleggja hvað það eigi að gera
þegar komið er til landsins, hvert það
eigi að fara og kaupa.
En þegar hingað er komið virðist
verðlagið á Íslandi koma ferðamönn-
um í opna skjöldu því algengasta
spurning erlendra ferðamanna til
Google þegar þeir eru komnir hingað
til lands, er: Hvers vegna er allt
svona dýrt á Íslandi?
Lundar og norðurljós
Aðrar algengar spurningar eru:
Hvað er hægt að gera/sjá á Íslandi,
hvað er hægt að gera í Reykjavík,
hvað búa margir á Íslandi, hvar er
hægt að sjá lunda á Íslandi, hvar er
hægt að sjá norðurljós, hvað er Ís-
land stórt, hvernig á að hringja frá Ís-
landi, hvar er hægt að kaupa áfengi,
hvers vegna heitir Ísland Ísland,
hvers vegna eru íslenskar konur
svona fallegar og hve mörg eldfjöll
eru á Íslandi. Þegar leitað er að
ferðatengdum svörum um Ísland frá
útlöndum, er algengast að spurt sé
um Bláa lónið, frí á Íslandi, gullna
hringinn, flug til Íslands, norðurljós,
hvað hægt sé að gera hér á landi, hót-
el, og bílaleigur.
Vangkilde segir þetta sýna, að
nauðsynlegt sé að íslensk fyrirtæki
geri sér grein fyrir mikilvægi þess að
vera sýnileg með stafrænum hætti á
netinu og í snjallsímum því viðskipta-
vinirnir séu stafrænir.
Mikið leitað að upplýsing-
um um Ísland á Google
Morgunblaðið/Eggert
Gullfoss Margir þeirra, sem hafa hug á ferðalagi til Íslands leita meðal
annars að upplýsingum um gullna hringinn svonefnda á Suðurlandi.
 Verðlagið hér á landi kemur ferðamönnum í opna skjöldu
Jesper
Vangkilde
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
Alls létust 2.245 Íslendingar á árinu
2018. Þar af voru 2.168 búsettir á Ís-
landi og 77 erlendis. Samkvæmt
upplýsingum frá Kirkjugarðasam-
bandi Íslands voru líkbrennslur frá
bálstofunni í Fossvogi í fyrra 813
talsins eða 37,5% af tölu látinna á Ís-
landi. Fjölgar þeim ár frá ári sem
kjósa bálför í stað hefðbundinnar út-
farar. Ef aðeins er horft til Kirkju-
garða Reykjavíkurprófastsdæma
má sjá að duftker voru í fyrsta sinn
fleiri en hefðbundnar kistur í fyrra,
571 á móti 516.
Samkvæmt upplýsingum frá Þór-
steini Ragnarssyni, forstöðumanni
Kirkjugarða Reykjavíkurprófasts-
dæma og formanni Kirkjugarðasam-
bands Íslands, voru bálfarir árið
1996 11% á landsvísu og um 20% hjá
Kirkjugörðum Reykjavíkurprófasts-
dæma. Er því spáð að líkbrennsla
aukist hratt á næstu árum og verði
komin í 70% árið 2050. Þá eigum við
samt langt í land með að ná grann-
þjóðum okkar. Árið 2017 var hlut-
fallið í Svíþjóð 81,3%, í Danmörku
83%, í Finnlandi 53,25% og í Noregi
41,5%. Hlutfallið í stærstu borgum
Svíþjóðar og Danmörku er á milli 70
og 90%.
Þórsteinn bendir á að endurnýja
þurfi bálstofuna í Fossvogi innan
fárra ára enda hafi í fyrra verið 70 ár
síðan hún var tekin í notkun. Engin
hreinsunartæki séu tengd bálstof-
unni en slíkt sé orðið lagaskylda í ná-
grannalöndunum.
Þórsteinn segir að umtalsverður
sparnaður sé því fylgjandi að auka
líkbrennslu og sá sparnaður komi að-
allega fram hjá sveitarfélögunum
vegna minna landrýmis. Gangi áður-
nefnd spá eftir muni kirkjugarðar á
landinu þurfa til viðbótar um 10
hekturum minna svæði en þeir
þyrftu ef hlutfallið yrði 50% árið
2050.
Sífellt fl eiri bálfarir á Íslandi
Hlutfall líkbrennslna af heildarfjölda látinna* á Íslandi 2011-2018
Hlutfall kistna og duftkera hjá Kirkjugörðum Reykjavíkur 2015-2018
Heimild: Kirkjugarða-
samband Íslands
60%
50%
40%
Kistur Duftker
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
40%
30%
20%
10%
0%
22%
25%
29% 28%
30% 31%
35%
37,5%
2015 2016 2017 2018
*Látnir íslendingar búsettir á Íslandi
48%52%
48%43%
57%
52%
Árið
2018
Duftker
571
Kistur
516
Fleiri líkbrennslur en
jarðarfarir í Reykjavík
 Mikil fjölgun bálfara, sérstaklega á höfuðborgarsvæðinu
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Jóhannes Þór Skúlason, fram-
kvæmdastjóri Samtaka ferðaþjón-
ustunnar (SAF), segir afkomu ferða-
þjónustufyrirtækja ekki í beinu
sambandi við fjölgun ferðamanna.
Ekki sé sjálfgefið að metfjöldi ferða-
manna leiði til metafkomu.
Tilefnið er umfjöllun í Morgun-
blaðinu í gær um horfur í ferðaþjón-
ustu. Rætt var við Þórð Birgi Boga-
son, framkvæmdastjóra RR Hótela,
sem taldi að árið 2019 yrði stærra en
2018 í komum ferðamanna. Árið 2018
var metár í fjölda gistinátta og ferða-
manna. Því var ályktað að 2019 yrði
metár. Ekki var fjallað um afkomu.
Staðan er önnur úti á landi
„Það sem fram kemur í fréttinni er
ekki í samræmi við heildarsamheng-
ið eins og það horfir við okkur. Rætt
var við hótelrekanda í Reykjavík.
Þegar horft er á málin út frá stöð-
unni úti á landi og afkomu fleiri
greina ferðaþjónustunnar er staðan
öðruvísi. Nýleg skýrsla KPMG sýnir
að kostnaður gististaða utan höfuð-
borgarsvæðisins er töluvert hærra
hlutfall af tekjum en á höfuðborg-
arsvæðinu,“ segir Jóhannes Þór og
bendir á greiningu hagdeildar SAF.
Samkvæmt henni hefur EBITDA
– afkoma fyrir fjármagnsliði, af-
skriftir og skatta – versnað í flug-
rekstri, hjá bílaleigum, í rekstri hóp-
ferðabifreiða, hjá ferðaskrifstofum
og í veitingasölu síðustu misseri.
Samhliða hafi raungengið styrkst og
launavísitalan til dæmis hækkað um
44% frá 2012. Þessar rekstrartölur á
tímabili stöðugrar fjölgunar ferða-
manna vitni um að afkoman fylgi
ekki fjöldatölunum. Málið sé flókn-
ara. Af því leiði að fullyrðingar um
metár í greininni séu varasamar.
„SAF telja augljóst að það sé mikil
óvissa um stöðu ferðaþjónustunnar í
ár. Þá bæði hvað varðar hræringar á
flugmarkaði, þróun á helstu mark-
aðssvæðum og samsetningu ferða-
mannahópsins, þróun olíuverðs og
gengis gjaldmiðla, hugsanleg átök á
vinnumarkaði og niðurstöðu kjara-
samninga. Við deilum því ekki þeirri
skoðun að það stefni í metár í ferða-
þjónustu, þótt líkur séu til að fjöldi
ferðamanna verði meiri en í fyrra,“
segir Jóhannes Þór en SAF spáir
3-5% fjölgun ferðamanna í ár.
Hefur dalað frá árinu 2015
Friðrik Árnason, hótelrekandi á
Breiðdalsvík, segir tvennt ólíkt að
bera saman horfur í ferðaþjónustu á
Suðurlandi og höfuðborgarsvæðinu
annars vegar og úti á landi hins veg-
ar. T.d. hafi vetrarnýting hjá hóteli
hans á Breiðdalsvík, Hótel Bláfelli,
toppað árið 2015. Hann hafi þá getað
haft opið allt árið. Reksturinn hafi
síðan dalað yfir vetrartímann og ekki
verið grundvöllur fyrir að hafa opið
allt árið. Efla þurfi samgöngur.
„Það er ekki sama aukning í ferða-
þjónustu austan Jökulsárlóns og
annars staðar á landinu. Því getum
við ekki haft opið allt árið. Það er
ekki endalaust hægt að tala um met-
ár í ferðaþjónustu. Aukningin á við í
Reykjavík en ekki á landsbyggðinni.
Það er ekki hægt að setja alla ferða-
þjónustu á Íslandi undir sama hatt,
eða miða alla ferðaþjónustu við Bláa
lónið,“ segir Friðrik og bendir á að
mörg fyrirtækin séu afar skuldsett.
Fjölgun ferðamanna þýðir ekki metár
 Samtök ferðaþjónustunnar benda á
versnandi afkomu margra lykilgreina
EBIDTA12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%
350
300
250
200
150
100
50
2013 2014 2015 2016 2017 2018
Heimild: Hag-
stofa Íslands og
Ferðamála-
stofa.Útreikn-
ingar SAF.
Fjöldi ferðamanna og hagnaður ferðaþjónustu
EBIDTA* % af tekjum:* í flugrekstri í ferðaskrifstofum hjá bílaleigum
hjá hópferðabílum veitingasala og -þjónusta hjá ferðaskipuleggjendum
í rekstri gististaða með veitingasölu
Fjöldi erlendra ferðamanna frá landinu (vísitala, 2013=100)
*Hagnaður
fyrir afskriftir
og fjármagnsliði
Vísitala