Fréttablaðið - 20.06.2019, Blaðsíða 37

Hreppsnefnd Árneshrepps hefur nú samþykkt að veita Vest u r verk i ehf. f ram-
kvæmdaleyfi fyrir veglagningu
vegna jarðvegsrannsókna fyrir
Hvalárvirkjun. Þetta framkvæmda-
leyfi gefur þó ekki leyfi fyrir virkj-
uninni sjálfri enda krefst slíkt leyfi
þess að heildaráhrif verkefnisins
séu þekkt en áhrif tengingar við
Landsnetið hafa enn ekki verið
metin. Umrætt framkvæmdaleyfi
er því eingöngu í rannsóknarskyni.
Sé kafað dýpra í málið kemur
hins vegar í ljós að ekki er allt með
feldu. Ófeigsfjarðarheiði er í dag
ekki aðgengileg með venjulegum
vegasamgöngum og því ekki hægt
að nota venjuleg ökutæki til að
f lytja rannsóknabúnaðinn, t.d.
svokallaða kjarnabora. Venjulega er
slíkt leyst með því að f lytja tækja-
búnað á veturna, meðan heiði er
snævi þakin, eða með þyrlu og má
þannig komast hjá því að rann-
sóknir valdi of miklu raski. Umrætt
framkvæmdaleyfi gerir hins vegar
ráð fyrir að vegir fyrir þungavinnu-
tæki séu lagðir að öllum áformuðum
stíf lustæðum virkjunarinnar. Það
myndi krefjast gífurlegs rasks því
erfitt er að leggja vegi yfir berar
klappir líkt og þær sem einkenna
Ófeigsfjarðarheiði. Á þennan hátt
væri framkvæmdin því í raun hafin,
þrátt fyrir að leyfið sé einungis
ætlað rannsóknum og enn sé ekki
búið að meta heildar umhverfis-
áhrif verkefnisins.
Þetta getur ekki talist ásættanlegt
en sumir spyrja kannski hvort ekki
sé til staðar rökstuðningur fyrir því
að leggja vegi í stað þess að f lytja
búnaðinn með öðrum hætti. Slíkar
vangaveltur voru tilefni erinda
sem félagið Ungir umhverfissinnar
sendu hreppsnefnd Árneshrepps í
apríl og maí sl. en félagið vildi vita
hvort búið væri að bera saman
kostnað og umhverfisáhrif ólíkra
aðferða við flutning á rannsóknar-
búnaði. Í viðbrögðum hreppsins
var spurningunni hins vegar ekki
svarað og hefur félagið því þurft að
ítreka fyrirspurnina. Fregnir um
samþykkt útgáfu framkvæmda-
leyfis vöktu því mikla furðu því
samanburður á valkostum er nauð-
synlegur fyrir málefnalega meðferð
við útgáfu framkvæmdaleyfis.
Það er greinilegt að íslenska
þjóðin er enn að læra að umgangast
náttúruna þótt tæp 50 ár séu síðan
Halldór Laxness skrifaði um hern-
aðinn gegn landinu. Eini munurinn
er í raun sá að í dag hefur ástandið
versnað og litlar líkur eru á bjartri
framtíð fyrir ungt fólk. Það er því
ekki seinna vænna en að virða nátt-
úruna að verðleikum og taka ekki
ákvarðanir um framkvæmdir fyrr
en heildaráhrifin eru þekkt. Rann-
sóknir sem þessar ætti því ávallt að
gera án óþarfa rasks.
Framkvæmdir dulbúnar
sem rannsóknir
Pétur
Halldórsson
formaður Ungra
umhverfissinna
Við Sogin við Trölladyngju er minnisvarði um þau miklu óþörfu landspjöll sem HS
Orka hefur valdið án nokkurs
ávinnings fyrir samfélagið. Þar
var byggður vegur og borpallur á
einstaklega fögru jarðhitasvæði,
því var bókstaf lega rústað. Í
kjölfarið fylgdu árangurslausar
boranir eftir jarðvarma. Eftir
stendur minnisvarði um afglöp
HS Orku. Fögru jarðhitasvæði var
spillt varanlega, ávinningurinn er
enginn, þjóðin glataði enn einu af
náttúrudjásnum sínum.
Nú stefnir í að fyrirtækið, sem
nú er í eigu okkar allra þar sem
fjölmargir lífeyrissjóðir hafa
tekið höndum saman og eiga um
helmingshlut í fyrirtækinu, ætli
sér að fremja enn meira umhverf-
isódæði á Ófeigsfjarðarheiði á
Ströndum. Sveitarfélagið hefur
samþykkt deiliskipulag og veitt
framkvæmdaleyfi þar sem gert er
ráð fyrir miklum framkvæmdum
við vegagerð á einum stærstu
samfelldu víðernum Evrópu.
Hingað til hafa rannsóknir
vegna vatnsaf lsvirkjana verið
framkvæmdar með það í huga
að valda sem minnstu raski.
Rannsóknir geta jú eðli málsins
samkvæmt leitt til þess að hætt
verði við framkvæmd þar sem
fram koma nýjar og gagnlegar
upplýsingar sem hafa áhrif á
allar forsendur. Því er mikilvægt
að takmarka öll spjöll á rann-
sóknarstigi. Hjá HS Orku kveður
við annan tón. Fyrirtækið hyggst
eyðileggja sem mest í nafni rann-
sókna og ganga í berhögg við sjálft
rannsóknarleyfið.
Þann 13. júní 2019 veitti
sveitarfélagið framkvæmdaleyfi
til að hleypa þessari atlögu gegn
landinu af stað.
Höfum við þrátt fyrir allt ekkert
lært á langri vegferð um verðmæti
óspilltra náttúru? Kunnum við
enn ekki að ganga gætilega um
landið okkar þrátt fyrir allar yfir-
lýsingar og lög þar um? Ef þessi
vegferð verður ekki stöðvuð er
svarið því miður „nei“ við þessum
spurningum.
Baráttunni er ekki lokið.
Málið er of mikilvægt til þess að
unnendur íslenskrar náttúru geti
lagt árar í bát. Þeirri baráttu má
leggja lið með því að taka undir
kröfu Landverndar um að friðlýsa
Drangajökulsvíðerni; askorun.
landvernd.is
Glæpur gegn náttúru Íslands
Tryggvi
Felixson,
formaður
Landverndar
Horfðu á
heildarmyndina
Ótakmarkað
Internet
Netbeinir og WiFi
framlenging
Ótakmarkaður
heimasími
Sjónvarps-
þjónusta
+ Afþreying frá
Stöð 2
Allt í einum pakka á lægra verði
Uppsetning á interneti innifalin.
Kynntu þér málið á vodafone.is, í síma 1414, í næstu verslun
eða hjá umboðsaðilum okkar um land allt.
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 25F I M M T U D A G U R 2 0 . J Ú N Í 2 0 1 9
2
0
-0
6
-2
0
1
9

0
5
:2
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
4
0
-C
1
B
8
2
3
4
0
-C
0
7
C
2
3
4
0
-B
F
4
0
2
3
4
0
-B
E
0
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
5
6
s
_
1
9
_
6
_
2
0
1
9
C
M
Y
K