Fréttablaðið - 07.09.2019, Blaðsíða 10

Við höfum verið
öflug í nýyrðasmíð
og ný orð hafa nær undan-
tekningarlaust verið vel
heppnuð.
Jóhanna Vigdís
Guðmundsdóttir,
framkvæmda-
stjóri
Almannaróms
HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · Sími 590 5000 · hekla.is
Höldur Akureyri · Bílasala Selfoss · Bílás Akranesi · BVA Egilsstöðum www.skoda.is
ŠKODA
KAROQ
NÝ LEIÐ
TIL AÐ
NÁ LENGRA
Škoda Karoq kemur þér lengra. Hvort sem þú horfir á færðina framundan
eða hagkvæmnina af sparsömum fjölskyldubíl hefur Karoq það sem þarf.
Ánægjan af akstrinum leynir sér ekki og frábærir aksturseiginleikar gefa
góða öryggistilfinningu í umferðinni. Komdu og prófaðu nýjan Karoq.
Við tökum vel á móti þér!
Fáðu þér lipran Karoq fyrir veturinn!
5
ár
a
áb
yr
gð
fy
lg
ir
fó
lk
sb
ílu
m
H
EK
LU
a
ð
up
pf
yl
ltu
m
á
kv
æ
ðu
m
á
by
rg
ða
rs
ki
lm
ál
a.
Þ
á
er
a
ð
fin
na
á
w
w
w
.h
ek
la
.is
/a
by
rg
d
Verð frá 4.990.000 kr.
Škoda Karoq 4x4
Ambition / 1.5 TSI / Sjálfskiptur
Verð frá 4.590.000 kr.
Škoda Karoq
Ambition / 1.6 TDI / Sjálfskiptur
TÆKNI Almannarómur er sjálfs­
eignarstofnun, stofnuð árið 2014,
af fyrirtækjum og stofnunum til
að þróa máltækni fyrir íslenska
tungu. Árið 2018 samdi Almanna­
rómur við menntamálaráðuneytið
um máltækniáætlun núverandi
ríkisstjórnar. Nýlega undirritaði
Almannarómur samning við SÍM,
samstar fshóp níu f y r irtækja,
háskóla og stofnana um íslenska
máltækni, 383 milljón króna samn­
ing um aðgerðir.
Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir
framkvæmdastjóri segir að fyrsta
skrefið sé gagnaöflun, smíði stoð­
tóla og kjarnalausna sem eru vél­
rænar þýðingar, málrýni, talgervlar
og fleira.
„Stafrænn dauði tungumáls er
sú hætta sem skapast þegar ekki er
hægt að nota það á stórum sviðum
daglegs lífs, til dæmis þegar við
tölum við tæki og búnað til að fá
upplýsingar, framkvæma skipanir
og þess háttar,“ segir Jóhanna. „Það
gæti farið svo að lyklaborð og snerti­
skjáir fari úr notkun og raddgrein­
ing komi í staðinn. Röddin er eðli­
legasti samskiptamáti mannsins. Ef
ekkert verður að gert mun íslenskan
deyja stafrænum dauða líkt og getur
komið fyrir öll þau tungumál sem
ekki eru ráðandi í heiminum. Því
er þetta verkefni bráðnauðsynlegt.“
Í þessu samhengi nefnir Jóhanna
dæmi úr eigin lífi. Hún er með
Google Home á heimili sínu, sem
er háð raddgreiningu. „Ég get ekki
fengið kerfið til að spila fréttir RÚV
fyrir mig heldur aðeins erlendar
fréttir eins og frá BBC,“ segir hún.
„Þetta er dæmi um að íslensk upp­
lýsingaveita lokast.“
Aðspurð um hvort íslenskan sjálf
sé nægilega vel búin undir tækni­
byltinguna segir Jóhanna svo vera.
„Við höfum verið öf lug í nýyrða­
smíð og ný orð hafa nær undantekn­
ingarlaust verið vel heppnuð,“ segir
hún. Þetta eigi bæði við tæknileg
orð og önnur. „Ef við tökum dönsk­
una til samanburðar, þá hefur
nýyrðasmíðin ekki verið sú sama.
Þeir nota til dæmis enska orðið
computer yfir tölvur og cowboy­
bukser yfir gallabuxur.“
Hún segist helst taka eftir því á
ráðstefnum og fundum um tækni­
leg mál að ensk hugtök séu notuð.
Þekkt er einnig að margir noti
enskt viðmót í tölvum þó að hið
íslenska sé í boði. „Við þurfum að
huga að því að íslensk viðmót séu í
góðum gæðum til þess að notend­
urna skilji samskiptin við forritið,“
segir Jóhanna. „Þær kjarnalausnir
sem við munum smíða verða allar
gefnar út undir opnum leyfum sem
þýðir að almenningur, stofnanir og
fyrirtæki geta nýtt þær til að smíða
lausnir fyrir neytendamarkað.
Þetta verður vegakerfið fyrir aðra
til að keyra á og þess vegna þurfa
lausnirnar að taka mið af notend­
um.“
Samningur Almannaróms og
SÍM er til eins árs en ekki er hægt
að segja á þessu stigi hvenær ávextir
verkefnisins þroskast. „Ég lagði
áherslu á að fá atvinnulífið með á
fyrstu stigum og byggja brú yfir í
háskólasamfélagið. Síðan verður
farið í að tengjast erlendum fyrir­
tækjum á þessu sviði. Ég hef mjög
mikla trú á þeim hópi sem kemur
að þessu,“ segir Jóhanna.
kristinnhaukur@frettabladid.is
Nauðsynlegt
að tölvur geti
skilið íslensku
Almannarómur og SÍM undirrituðu samning um
innviðasmíði í íslenskri máltækni. Framkvæmda-
stjóri Almannaróms segir það nauðsynlegt til að
koma í veg fyrir stafrænan dauða íslenskunnar.
SIMBABVE Robert Muga be, fyrr­
verandi einræðisherra Simba b ve,
er látinn 95 ára að aldri.
Þetta kom fram í til kynningu frá
Em mer son Mn angagwa, nú verandi
for seta landsins.
Muga be réð ríkjum í landinu í
rúma fjóra ára tugi áður en herinn
kom honum frá völdum í nóvem­
ber 2017. Um er að ræða þátta skil í
sögu landsins, sem áður hét Suður­
Ródesía. Muga be varð eins konar
frelsis hetja í bar áttunni fyrir frelsi
gegn Bretum. Áður en Mn angagwa
tók við höfðu flestir í búar Simba b­
ve ekki þekkt neinn annan leið toga.
Síðustu ár ein kenndust af mik­
illi ó á nægju með stjórn for setans,
efna hags hruni og of beldi gagn vart
and stæðingum for setans, kosninga­
svindli og valda bar áttu þar sem
hann tef ldi meðal annars fram
eigin konu sinni gegn Mn angagwa.
Talið er að Muga be hafi látist
í Singa por e, en þangað fór hann
gjarnan til að sækja sér læknis að­
stoð, sér stak lega undan farna mán­
uði þegar heilsu hans hrakaði. – oæg
Robert Muga be látinn 95 ára
Einræðisherrann fyrrverandi var 95 ára þegar hann lést. NORDICPHOTOS/AFP
7 . S E P T E M B E R 2 0 1 9 L A U G A R D A G U R10
0
7
-0
9
-2
0
1
9

0
4
:5
6
F
B
1
0
4
s
_
P
0
9
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
9
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
0
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
B
9
-B
C
3
0
2
3
B
9
-B
A
F
4
2
3
B
9
-B
9
B
8
2
3
B
9
-B
8
7
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
A

F
B
1
0
4
s
_
6
_
9
_
2
0
1
9
C
M
Y
K