Fréttablaðið - 11.09.2019, Blaðsíða 9

Góð og uppbyggjandi sam-skipti innan fjölskyldu og samfélags eru nauðsynleg
öllum, ávísun á meiri lífsgæði,
skipta máli fyrir sjálfsmynd og
félagslega aðlögun. Þeir sem venjast
góðum tengslum sýna meira frum-
kvæði og finna síður fyrir kvíða og
streitu.
Að viðhalda jafnvægi í lífinu
krefst þrautseigju. Miklar kröfur
eru um að standa sig við að sinna
stör f u m, f jölsk yldu , v inu m,
aðstandendum og áhugamálum.
Oft geta orðið erfiðleikar við að
samræma verkefni. Við skiptum
með okkur ábyrgð á umönnun og
uppeldi, aðstoð við eldra fólk, heim-
ilisverkum, öf lun tekna og skipu-
lag fjármála. Í fjölmiðlum koma
fram ýmsar kröfur … útlit, tíska og
samanburður o.f l. Við ættum að
hlusta betur á eigið innsæi og læra
að flokka og aðgreina.
Vinnustaðamenning hefur áhrif
á fjölskyldulíf sem getur haft áhrif
á vinnustað. Auknar kröfur hafa ýtt
undir streitu sem getur leitt til kuln-
unar í starfi. Að sinna heimilinu
þegar maður er í vinnunni, skreppa
og redda og sinna vinnunni þegar
maður er heima. Það getur valdið
mikilli streitu að ná ekki að skilja
að þessa þætti og getur valdið slíku
álagi að það leiði til örmögnunar.
Streita getur framkallað ástand
sem felur í sér vanlíðan á sál og álag
á líkama. Orsakir slíkrar streitu má
oft og tíðum rekja til erfiðra sam-
skipta í vinnu, sem getur valdið
erfiðleikum í lífinu. Hvað veldur
streitu og álagi? Er það vinna, fjöl-
skylda, vinir, eða samfélagsmiðlar,
eða eitthvað annað? Getum við
sjálf tekið stjórnina? Hvað er í húfi?
Heilsan, fjölskyldan, atvinnan.
Erfiðleikar í samskiptum geta
birst með ýmsum hætti og geta
haft áhrif á félagslega og líkam-
lega heilsu. Formið getur tekið á sig
ýmsar myndir, svipbrigði, viðmót,
aðfinnslur, klögumál, rógburður,
kaldhæðni o.fl.
Eftirfarandi dæmi varpar að
nokkru ljósi á afleiðingar erfiðleika
í samskiptum á vinnustað.
A og B
„Mér finnst B gera mannamun og
vera kaldur í viðmóti, tekur ekki
undir kveðjur, sýnir mér sérstök
svipbrigði, er með ýmsar athuga-
semdir við klæðaburð minn, gerir
grín að mér þegar aðrir heyra og er
með hæðnisglósur um hvernig ég
vinn. Ég veit að það er erfitt heima
hjá honum og hann sagði mér að
hann ætlaði að skilja.“
A tekur þessu viðmóti B mjög illa
og segir þetta ástand, sem hefur
verið viðloðandi í nokkur ár valda
sér vaxandi streitu. Samskiptin hafa
slæm áhrif á líðan A.
„Ég er gráti nær, með stöðugan
kvíða um hvað dagurinn beri í
skauti sér í þessum efnum. Þetta
er farið að hafa áhrif í fjölskyldu
minni.“
Að viðhalda jafnvægi í daglegu lífi
RANGE ROVER SPORT
HSE Dynamic 3.0 SDV6
Nýskr. 1/2016, ekinn 58 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 10.890.000 kr.
Rnr. 103888 .
JAGUAR F-PACE
R sport 240D
Nýskr. 6/2017, ekinn 60 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 7.990.000 kr.
Rnr. 153725.
BMW M2
Nýskr. 2/2017, ekinn 21 þús. km,
bensín, sjálfskiptur.
Verð 9.890.000 kr.
Rnr. 420140.
LAND ROVER
Discovery 5 HSE 240D
Nýskr. 8/2018, ekinn 9 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 12.990.000 kr.
Rnr. 145994.
JAGUAR - LAND ROVER
Hesthálsi 6-8 / 110 Reykjavík
525 6500 / jaguarlandrover.is
Allir bílar sem merktir eru APPROVED hafa farið í gegnum
gæðaferli notaðra Jaguar og Land Rover bíla.
Sjón er sögu ríkari – komdu í reynsluakstur strax í dag.
NOTAÐIR LÚXUSBÍLAR
SÝNINGARSALUR - HESTHÁLSI 6
LAND ROVER Discovery 5
HSE Luxury 3.0 TDV6
Nýskr. 6/2017, ekinn 57 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 11.990.000. kr.
Rnr. 420196.
RANGE ROVER VELAR S
Nýskr. 2/2019, ekinn 2 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 10.990.000 kr.
Rnr. 420114.
AUDI SQ5 TDI
Nýskr. 5/2015, ekinn 54 þús. km,
dísil, sjálfskiptur.
Verð 6.890.000 kr.
Rnr. 420171.
PORSCHE CAYENNE S
e-hybrid
Nýskr. 1/2017, ekinn 24 þús. km,
bensín, rafmagn.
Verð 9.490.000 kr.
Rnr. 392121.
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/

N
M
9
5
6
7
9
J
a
g
u
a
r
n
o
t
a
ð
ir
5
x
2
0
1
1
S
e
p
t
Sveinbjörg
Júlía
Svavarsdóttir
sérfræðingur
í félagsráðgjöf
á heilbrigðis-
sviði
sem við viljum gera og það sem við
þurfum að gera. Þá er mikilvægt að
fá tækifæri til þess að auka þekk-
ingu sína. Að hafa sjálfsforræði og
finnast lífið tilgangsríkt. Þróa með
sér jákvætt hugarfar, vanda sam-
skipti, hreyfa sig reglulega og hvíla.
Við erum öll mannleg, reynum að
hlúa að því sem mestu skiptir, heill
okkar, vellíðan og hamingju.
Lokaorð
Félagslegur vandi getur verið merki
um frekari erfiðleika ef ekkert er
að gert. Mikilvægt er að fá tækifæri
til umræðna, athuga hvar skórinn
kreppir. Grípa inn í sem fyrst ef upp
koma vandamál. Orða hugsanir – tjá
aðstæður. Ábyrgðin hvílir á öllum.
Við þurfum sjálf að hlusta og þola
gagnrýni annarra og læra að nýta
tækifæri sem í henni felast til þess
að bæta okkur, þroskast og vaxa í
starfi, fjölskyldulífi og frítíma. Við
erum sjálf hluti af heildinni, ekki
yfir gagnrýni hafin og erum oft
gagnrýniverð eins og „hinir“. Við
erum líka hinir.
Nauðsynlegt er að skilja
hvaða streituvaldar hafa
áhrif og reyna að verja sig
fyrir þeim með skynsam-
legum viðbrögðum.
Hér er um yfirfærslu tilfinninga
að ræða. B yfirfærir erfiðleika að
heiman yfir á vinnustaðinn, með
neikvæðu viðmóti. A yfirfærir nei-
kvætt viðmót B yfir á fjölskyldu
sína.
Forvarnir
Nauðsynlegt er að skilja hvaða
streituvaldar hafa áhrif og reyna að
verja sig fyrir þeim með skynsam-
legum viðbrögðum. Skoða betur
aðstæður þegar fram koma ein-
kenni kvíða eða annars vanda. Þá
þarf að eiga samtöl við fagfólk. Við
getum upplifað streitu og vitum
ekki hvaðan hún kemur. Æskilegt
er að fá hjálp við að þekkja streitu-
valda þannig að hægt sé að grípa inn
í áður en vanlíðan kemst á alvar-
legt stig. Skilgreina þarf ógnanir og
fækka þeim og finna tækifæri og til-
einka sér þau, taka frumkvæði og ná
stjórn á eigin samskiptum í vinnu
og einkalífi.
Mikilvægt er að átta sig á hvort
og hvaða breytingar er mögulegt að
gera til þess að draga úr álagi. Skil-
greina, skilja og draga úr áhrifum
hindrana. Finna sín mörk og læra
að setja öðrum mörk og koma auga
á tækifæri við breyttar aðstæður. Að
finna leiðir til þess að fara eftir með
það í huga að ná markmiðum sínum
og fá tíma til þess sem er mikilvægt
fyrir okkur hvert og eitt. Reyna að
hafa áhrif þannig að ekki séu gerðar
meiri kröfur til okkar en við getum
með góðu móti staðið undir, þannig
að við ráðum vel við verkefnin. Það
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 9M I Ð V I K U D A G U R 1 1 . S E P T E M B E R 2 0 1 9
1
1
-0
9
-2
0
1
9
0
5
:2
6
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
3
B
F
-6
A
4
8
2
3
B
F
-6
9
0
C
2
3
B
F
-6
7
D
0
2
3
B
F
-6
6
9
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
4
8
s
_
1
0
_
9
_
2
0
1
9
C
M
Y
K