Þjóðarbúskapurinn - 01.07.1972, Blaðsíða 37

35
hækkun grunnkaups verzlunar- og skrifstofufálks að meðaltali.
Þann 8. apríl voru síðan undirritaðir sérsamningar milli verka-
fálks og vinnuveitenda og er þar einkum kveðið á um ýmsar
taxtatilfærslur og starfsaldurshækkun eftir tvegg^a ára starf
hjá sama vinnuveitenda eða £ sömu atvinnugrein (gildir fyrir
fiskvinnu, byggingarvinnu, fagvinnu og hafnarvinnu) verði 4%
£ stað tæplega 3% áður.
Alltorvelt er að meta með nákvæmni niðurstöðu hins nýja
kjarasamnings vegna þeirrar óvissu, sem enn rfkir um áhrif
vinnutfmabreytingarinnar á tekjur launþega. Niðurfelling tveggja
lægstu kauptaxtanna hefur frekar lftil áhrif á heildina, þar
sem fátt verkafólk fær greitt kaup eftir þessum töxtum; taxta-
tilfærslur £ fiskvinnu og hafnarvinnu jafngilda 1.5-1.6% kaup-
hækkun £ þessum greinum, og hin sérstaka láglaunahækkun jafn-
gildir lfklega um 3.5% hækkun að jafnaði hjá öllum þeim, er
höfðu minna en 18.000 kr. £ grunnlaun á mánuði. Samningurinn
frá 4. desember nær til allra verka- og iðnaðarmanna og verzlunar-
og skrifstofufólks og hefur þannig bein áhrif á u.þ.b. 50%
allra atvinnutekna, en vegna ýmis konar' áhrifa kjarasamninga
ASl á tekjur annarra starfsstátta, t.d. bænda, má gera ráð fyrir,
að samningurinn hafi bein eða óbein áhrif á allt að 65% allra
atvinnutekna.
Lauslegt mat á grunnkaupshækkunum vegna desembersamningsins,
sársamninga, gerðardóms og laganna um fjögurra vikna orlof og
40 stunda vinnuviku, gefur þá niðurstöðu, að yfir allt samnings-
tfmabilið verði meðalgrunnkaupshækkun hjá þeim, sem samningur
tekur til,í lágmarki 24% en £ hámarki 35%, en að áhrif á heildar-
atvinnutekjur verði £ lágmarki tæplega 15% en £ hámarki 21%.
Lægri tölurnar sýna lfklega útkomu, ef stytting dagvinnu-
t£ma verður að fullu raunveruleg stytting vinnutíma með
óbreyttum stundafjölda £ eftir- og næturvinnu, en hærri tölurnar
sýna lfklega útkomu, ef raunverulegur vinnutfmi verður óbreyttur
þrátt fyrir styttingu dagvinnutíma, þ.e. að eftir- og næturvinnu-
tfmi lengist að sama skapi og dagvinnutfmi styttist. Munurinn
á heildarhækkuninni f tilvikunum tveimur, sýnir þá óvissu, sem
hlýtur að rfkja um breytingu tekna á þessu ári, þar sem tekju-
breytingin er að verulegu leyti háð breytingu raunverulegs
vinnutfma. Raunveruleg útkoma vinnutfmabreytingarinnar hefur
einnig áhrif á verðlagsþróun £ náinni framtfð og þannig einnig
óbein áhrif á breytingar kauptaxta og tekna vegna vfsitölu-
bindingar.