Hlynur - 15.06.1975, Blaðsíða 22

Pórður Hilmarsson og þær mæðgur, Guðlaug Guðmundsdóttir og Guð-
laug Einarsdóttir.
slumpað á þetta og að slumpa hef-
ur verið nokkurs konar einkunnar-
orð íslensks atvinnulífs. Ég hugsa,
að ekkert hafi verið gert til þess
að samræma fiskvinnslu og sjávar-
útveg en það er hægur vandi að
samræma þessar starfsgreinar bet-
ur, en gert hefur verið.
Pórður: Pað mætti bæta því við,
að ef hætt væri að slumpa, væri
unnt að reka frystihúsin á viðun-
andi grundvelli í stað þess að þau
eru rekin með dúndrandi tapi,
hvað vel sem veiðist. Það er í
rauninni stórfurðulegt fyrirbæri,
að frystihúsaiðnaðurinn heima sé
alltaf rekinn með tapi, án tillits
til þess, hve hagstæðar allar að-
stæður eru.
Kristinn: Pað vantar samhæfingu,
ekki að frystihúsin séu smáar
sambandslausar einingar víðs vegar
um landið heldur séu þau sam-
ræmd með tilliti til nýtingarinnar.
Auðvitað eru fiskveiðar flókinn
þáttur, en menn hafa líka einfald-
lega gefist upp og álíta, að þær
séu eitthvað, sem ekki er hægt að
beita við hagfræðilegum ráðstöf-
unum.
Pórður: Allt í einu dettur okk-
ur í hug, að nú skulum við endur-
nýja togaraflotann og gerum það
á mettíma með svo ofboðslegum
fjárfestingum, að við getum alls
ekki staðið undir þeim, sama hve
vel veiðist.
Kristinn: En þarna getur reikni-
fræðin komið að gagni því með
henni er líka unnt að taka tillit
til og gera kerfi yfir óvissa þætti.
í sambandi við togarakaupin hef-
ur greinilega skort þessar hagfræði-
Iegu yfirveganir, enda hlýtur eitt-
hvað að vera vitlaust þegar við
erum allt í einu komnir með 40—
50% verðhækkanir á ári. Pað er
vitanlega hægt að segja, að fisk-
veiðar og allt í kringum þær sé
happdrætti, og áhættan verður allt-
af nokkur, en það er hægt að
reikna með þeim sveiflum, sem átt
geta sér stað og gera hagnýtar ráð-
stafanir í hverju tilviki.
Þegar við höfum nú fengið
skoðanir ykkar á atvinnulífinu,
vildir þú þá ekki Þórður minn-
ast á mannlega þáttinn í þessu
öllu?
Pórður: Mannúð í atvinnulífinu
er ekki þýðingarminnsti þátturinn,
sem þarf að gæta að. Ef við lít-
um á íslenskt atvinnulíf þá sjáum
við hvað allar stöður festast eftir
því sem ofar dregur í metorðastig-
anum. Petta er mjög óæskilegt,
því eftir því sem menn sitja leng-
ur í háum stöðum því hugmynda-
snauðari verða þeir og makinda-
legri, og taka sífellt minna tillit
til þeirra breytinga, sem verða um-
hverfis þá. Og breytingarnar í
þjóðfélaginu eru svo örar, að stöð-
ugt meiri kröfur eru gerðar til
þess, að menn bregði skjótt við og
séu frískir í sínu starfi. Hin hlið-
in er sú, að of lítið tillit er tekið
til þeirra, sem raunverulega mynda
fvrirtækið og allir eru metnir und-
ir einum hatti. Við erum alltaf að
hugsa í krónum og aurum og í
flestum tilvikum eru menn metn-
ir eftir því hvað þeir hafa í laun,
en ekkert skeytt um þær mismun-
andi ástæður fyrír því, að menn
vinna í þessu ákveðna fyrirtæki.
Parna er svo margt, sem kemur til:
hvernig þrífast starfsmennirnir,
hverjar eru aðstæður þeirra að
þróa sig í þá átt, sem hugur þeirra
stefnir til, eða hafa þeir yfirleitt
nokkra möguleika tíl þess? Petta
verður stór þáttur þegar iðnaður
okkar fer að eflast og við fáum
færibandavinnu þar sem einstakl-
ingurinn er aðeins lítið tannhjól
í stórri vél, þetta er ekki ennþá
orðið mjög áberandi heima en hér
í Danmörku er þetta orðið mikið
vandamál.
Porsteinn: Ég tel, að ísland sé
í iðnþróun a. m. k.20árum á eftir
öðrum Evrópulöndum. Petta fag
hans Þórðar er að miklu leyti
sprottið af vandamálum iðnþróun-
arinnar og allur þessi hagvöxtur
og þörfin fyrir að auka söluna og
minnka kostnaðinn hafa gert ein-
staklinginn að núlli, því það er
ekki litið á hann sem veru, sem
hugsar og vill læra eitthvað og vill
að tekið sé tillit til sín. En ef við
lítum á manninn sem mann, þá
ættum við á íslandi að geta hlaup-
ið yfir þennan svarta kafla í iðn-
þróuninni og komist hjá þessum
vandamálum.
Pórður: Pessi þróun heldur á-
fram á Islandi því það er svo
margt sem leiðir hvað af öðru og
því er það alveg rétt, að mín grein
er fyrirbyggjandi og á næstu árum
getum við komist hjá miklum
vandamálum ef við gáum að okk-
ur í tíma.
Og þetta skulum við gera að
lokaorðum þessa spjalls. Hlyn-
ur þakkar þeim þremenningun-
um fyrir rabbið og væntir þess,
að þeir verði boðnir velkomnir
heim til starfa.
ÍXÍ
22 HLYNUR