Fréttablaðið - 12.04.2017, Blaðsíða 14

Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
AÐSTOÐARRITSTJÓRAR: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000,
ritstjorn@frettabladid.is ÞRÓUNARSTJÓRI: Tinni Sveinsson tinni@365.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is MENNING: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is LÍFIÐ: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
Ríkisstjórn Bjartrar framtíðar og ríku frændanna boðar fimm ára áætlun í fjármálum ríkisins sem gengur í berhögg við fyrri yfirlýsingar
um endurreisn heilbrigðiskerfis og sókn í mennta-
málum. Það á ekki að bæta úr rekstrarvanda sjúkra-
stofnana. Menntakerfið mun búa við skort. Kjör
öryrkja verða áfram til skammar og ólíðandi fátækt
látin viðgangast í landinu. Þessi áætlun svíkur því
flest loforð sem flokkarnir þrír gáfu fyrir kosningar.
Í raun réttri er hún lítt dulbúin áform um stórfelldan
þjófnað, því með henni á að láta þjóðarauðinn
renna að mestu til fámennrar auðstéttar.
Um samfélagið flæða nú peningar sem verða til í
krafti vinnu almennings, auðlinda í eigu þjóðarinnar
og erlendra gesta sem vilja njóta landsins fagra sem
við tókum í arf. Arðurinn hafnar að mestu í vösum
ríka fólksins, vegna þess að við búum ekki við skatt-
kerfi í líkingu við hin norrænu ríkin, með hæfilegum
auðlinda gjöldum, fjármagns- og hátekjusköttum
og eðlilegri endurdreifingu verðmæta í gegnum
menntun, velferð og heilbrigðisþjónustu.
Mikill hagvöxtur sem nú setur svip á þjóðlífið fer
því mest í að efla sjóði auðmanna fremur en hlúa að
ungu kynslóðinni, öldruðum og öryrkjum um leið
og búið er í haginn fyrir framtíðina með menntun,
rannsóknum og nýsköpun. Ríka fólkið skapaði ekki
þennan auð en hirðir stærstan hluta hans.
Úrelt hagfræði og hugmyndafræði nýfrjáls-
hyggjunnar réttlæta ránið. Svo er talað um aðhald
gegn þenslu. Gegn ofhitnun hagkerfisins væri nær
að beita skattkerfinu fremur en að skera niður til
velferðar-, heilbrigðis- og menntamála.
Fjármálaáætlun ríku frændanna er fyrirætlun um
arðrán og misskiptingu. Auðmenn geta vel við unað,
því þeir eiga sér trygga framtíð í þjóðarauðnum sem
þeir hafa sölsað undir sig; og ef hann bregst, í leyni-
reikningum erlendis. Þeim er líka alveg sama um
þig, lesandi góður, um börn þín og framtíð þeirra.
Það er sorglegt að þingmenn Bjartrar framtíðar og
aðrir í meirihlutanum skuli styðja áætlun sem er
bæði siðlaus og andstæð þjóðarhag.
Rán um hábjartan dag
Torfi H. Tulinius
prófessor í
íslenskum
miðaldafræðum
við HÍ
Fjármála-
áætlun ríku
frændanna er
fyrirætlun um
arðrán og
misskiptingu.
Samfélag sem
snuðar þá
sem vilja
sækja sér
menntun er
að snuða
sjálft sig um
betri framtíð.
Tími til stefnu
Gunnar Smári Egilsson boðar
stofnun nýs flokks. Hann hefur
ýmislegt sér til frægðar unnið. Nú
síðast að hafa vikið úr sæti rit-
stjóra og útgefanda Fréttatímans
með blaðið í launaskuld við
starfsmenn. Án þess að svo mikið
sem svara símtölum þeirra sem
kröfðust skýringa. Hegðun sem
varla sæmir foringja sósíalista-
flokks. Það verður því erfitt að
átta sig á því hvernig hann, fjöl-
miðlamaðurinn fyrrverandi, mun
sannfæra kjósendur um eigið
ágæti. En það er svo sem ástæðu-
laust fyrir hann að örvænta.
Fjögurra ára kjörtímabil er rétt að
hefjast og því nægur tími til að ná
vopnum sínum.
Enginn Sósíópataflokkur
Þegar alþingiskosningar fóru
síðast fram voru boðnir fram tólf
listar. Séu frádregnir flokkarnir
þrír sem mynda „hægrisinnuð-
ustu stjórn Íslandssögunnar“ og
Framsóknarflokkurinn eru eftir
átta stjórnmálaöfl sem hallast
til vinstri í pólitík. Kjósendur
óskuðu einungis eftir fulltrúum
þriggja þeirra inn á þing. Enda
hefur Oddný Harðardóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, bent
Gunnari á að varla væri þörf fyrir
Sósíalistaflokk Íslands. Þetta er
út af fyrir sig rétt hjá Oddnýju,
að það er ekki þörf fyrir Sósíal-
istaflokkinn. Sósíópataflokkur
Íslands hefur hins vegar ekki enn
verið stofnaður og alltaf spurning
hvort einhver hugsi sér að bæta úr
því. jonhakon@frettabladid.is
Við þurfum vel menntað fólk til þess að byggja hús og vegi. Halda úti mannsæm-andi heilbrigðis- og velferðarkerfi, skapa ný verðmæti og gæta að þeim sem fyrir eru. Rækta listir og menningu samfélag-inu til hagsbóta, reka hagkerfið, stjórna
landinu og þannig mætti áfram telja. Góð menntun er
mikilvægasti lykillinn að velferð okkar og framtíð. Þrátt
fyrir aukið framboð til háskólamenntunar á Íslandi
er og verður Háskóli Íslands um ókomna tíð þunga-
miðja þess mikilvæga hlutverks að sjá fólki fyrir þessari
menntun. Þetta er sagt með fullri virðingu fyrir öðrum
háskólum sem einfaldlega lúta öðrum og sérhæfðari
lögmálum.
Þetta skildu mætavel þær kynslóðir sem komu
Háskóla Íslands á laggirnar og byggðu hann upp þrátt
fyrir að samfélagið hafi í raun haft úr mun minna að
spila á þeim tíma. Það er því þeim mun raunalegra að
sjá hversu lítill skilningur virðist vera hjá ráðamönnum
á samfélagslegri nauðsyn þess í dag að halda þessari
uppbyggingu áfram. Í viðtali við Fréttablaðið síðast-
liðinn mánudag benti Jón Atli Benediktsson, rektor
Háskóla Íslands, á þá staðreynd að þrátt fyrir aukinn
fjölda nemenda í kjölfar hrunsins sé í sífellu haldið
áfram að vera með skólann í niðurskurði. Þær viðbætur
sem fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir
fram til 2022 duga í raun engan veginn til þess að snúa
vörn í sókn. Þvert á móti bendir margt til þess að draga
þurfi úr námsframboði og hætta við að byggja upp á
sviði rannsókna og nýsköpunar. Þetta er dapurlegt og
til merkis um skammsýna fjárfestingastefnu fyrir hönd
samfélagsins.
Þeir sem sækja sér háskólamenntum gera það á
ýmsum forsendum en eiga þó sameiginlegt að vera að
fjárfesta í framtíð sinni og það samfélaginu til hagsbóta.
Það er því þeim mun óskiljanlegra að stjórnvöld skuli
velja að skattleggja nemendur skólans með óbeinum
hætti. En í viðtalinu við rektor HÍ kom einnig fram að
skráningargjöld sem nemendur greiða til þess að fá að
stunda nám við skólann renna aðeins að litlum hluta
þangað. Af þeim 75 þúsund krónum sem hver nemandi
greiðir renna nú tæp 20 þúsund til HÍ en restin í ríkis-
sjóð. Nemendur við HÍ greiða með þessum hætti í ríkis-
sjóð 700 milljónir sem væru að minnsta kosti ágætis
byrjun í þá átt að bæta fjárhagsstöðu skólans.
Samfélag sem snuðar þá sem vilja sækja sér menntun
er að snuða sjálft sig um betri framtíð. Kristján Þór
Júlíusson menntamálaráðherra bendir þó á í þessu
samhengi að ríkisstjórnin setji heilbrigðismál og
almannatryggingar í forgang í sínum áætlunum. Hvort
forstjóri Landspítala Háskólasjúkrahúss taki undir að
það sé með nægilega kröftugum hætti skal hér ósagt
látið en það sem er mikilvægt er að ríkisstjórnin geri
sér grein fyrir er að þetta er hvor sín greinin á sama
trénu. Ef ætlunin er að byggja upp öflugt heilbrigðis-
kerfi á Íslandi, sem svo sannarlega er ekki vanþörf á,
þá þurfum við öflugan og fjárhagslega sterkan háskóla.
Skóla sem getur skilað samfélaginu vel menntuðum
einstaklingum á fjölmörgum sviðum, sinnt rann-
sóknar hlutverki sínu og verið það afl framfara sem
háskóli á að vera í nútíma samfélagi.
Afl framfara
1 2 . A P R Í L 2 0 1 7 M I Ð V I K U D A G U R14 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN